جهانی شدن و منطقه گرایی اقتصادی در حوزه شورای همکاری خلیج فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای گرایش خاورمیانه و شمال آفریقا دانشگاه شیراز

چکیده

جهانی­شدن در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان یک پدیده چند وجهی، تحولاتی شگرف را در عرصه نظام بین ­­الملل رقم زد.­ اهم این تحولات برخاسته از تأثیر وجه اقتصادی جهانی شدن ( یعنی جهانی شدن اقتصاد) بر ترغیب هر چه بیشتر  دولت­ها جهت حضور گسترده­تر در دسته­بندی­­ های منطقه­ ای با هدف افزایش مانور اقتصادی ­­و همچنین تعریف هویت­ سیاسی – منطقه­ ای جدید بود. منطقه خاورمیانه از تأثیرات این پدیده مصون نماند و به شکلی متفاوت بر حسب موقعیت منطقه، هدف نیروهای خودسرجهانی­ ­شدن­ اقتصاد قرار گرفت. این روند تعاملات و همکاری­ های اقتصادی دولت­ ها در منطقه را در قالب سازمان­ ها و نهادهای بین­المللی ­افزایش داد. در این میان، شورای­ همکاری­ خلیج فارس در زیر سیستم خلیج فارس، به عنوان یکی از بارزترین و در عین حال مدرترین پروژه همگرایی– منطقه­ گرایی مطرح می­­باشد. در این راستا، این مقاله با علم به اهمیت  این موضوع­ در تلاش است با رویکردی تلفیقی در ابعاد مفهومی،نظری و روشی، ضمن بررسی تاثیر جهانی­­ شدن اقتصاد بر همگرایی­ و منطقه­گرایی اقتصادی در شورا­­ی­­ همکاری­ خلیج فارس،­امکان شکل ­گیری منطقه­ گرایی اقتصادی در این سازمان را مورد سنجش قرار دهد.یافته ­­های پژوهش حاکی از آن است که شورای همکاری­خلیج فارس در بستر یک سامانه­ منطقه ­ای مهیا، به فرایند همگرایی سرعت بخشیده بطوری که امروزه نوع متفاوتی ­از منطقه­ گرایی اقتصادی در منطقه خاورمیانه را نشان می­­ دهد که براین اساس می­­توان تصریح کرد امکان شکل­ گیری منطقه ­گرایی­ اقتصادی در شورای همکاری­­خلیج فارس با تردید روبه رو نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Feasibility of the Formation of Economic Regionalism Resulted From Of Economic Globalization in the Persian Gulf Cooperation Council

نویسندگان [English]

  • Reza Akbarian 1
  • Mohsen Shokri 2
چکیده [English]

During the second half of the twentieth century globalization as a multifaceted phenomenon, created dramatic changes in the international system. The most important of these developments arising from the impact of the economic aspects of globalization (ie globalization) to encourage more governments to expand presence in regional markets as well as define the political identity of economic maneuver aimed at increasing - Regional new. Middle East not immune from these effects and a different way in terms of location, economic globalization was the purpose of your forces. The process of economic cooperation of governments in the region in the form of increased international organizations and institutions. The Persian Gulf Cooperation Council, an organization under the system in the Persian Gulf, as one of the best and most modern project-oriented regional integration is introduced. In this regard, the importance of the topic of this article is trying integrative approach in conceptual, theoretical and methodological studying the impact of economic globalization on economic integration and regionalism in the Persian Gulf Cooperation Council, the possibility of formation of economic regionalism the organization is evaluated. Research findings indicate that the Persian Gulf Cooperation Council in the context of a regional system providers, to accelerate the integration process so that a different type of economic regionalism in the Middle East today shows Accordingly, it can be said that the possibility of the formation of economic regionalism in the Persian Gulf Cooperation Council is not faced with doubts.
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian Gulf Cooperation Council
  • Economic Regionalism
  • Regional System
  • Economic Globalization
  • Economic Diversification
برچیل­اسکات ودیگران،1391، نظریه­های ­روابط­بین­الملل،ترجمه­حمیرا­مشیرزاده­ و ابوطالب طالب-ارانی، میزان، 416 ص.
دئورتی جیمز،  فالتزگراف­ رابرت ،1385،  نظریه­های متعارض در روابط بین­الملل،  ترجمه وحید بزرگی و علیرضا طیب، قومس،880ص.
سیف زاده، حسین،1389، نظریه­­پردازی در روابط بین­­الملل مبانی و قالب­های فکری ، نشر سمت .392ص.
قوام،عبدالعلی،1386، روابط­­بین­الملل نظریه و رویکردها، انتشارات­­ سمت، 396 ص.
مشیرزاده، حمیرا ،1390،  نظریه های روابط بین الملل ، انتشارات سمت،392ص.
مستقیمی  بهرام؛ قوم ملکی حمیدرضا،1387، امکان­سنجی  شکل­­گیری سامانه منطقه­ای اکو ، مطالعات اوراسیای مرکزی، مرکز عالی مطالعات بین­المللی دانشکده حقوق و علوم سیاسی،  12:142-123
نقیب زاده، احمد،1387، ایران ، کانون چند زیر سیستم منطقه­­ای ، مطالعات اوراسیای مرکزی، مرکز عالی مطالعات بین­المللی دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 25:152-139
منابع انگلیسی
Abdulla,Abdulkhaleq. September 2010. "Contemporary sociopolitical issues of the Arab Gulf moment", Kuwait Programme on Development, Governance and Globalisation in the Gulf States, Number 11.
Al Makhawi,Rashid. 1990 ." The Gulf cooperation Council a study Integreation" International Studies Unit University of Salford.
Babar R, Zahra.  2011." Free Mobility within the Gulf Cooperation Council", Center for International and Regional Studies, Georgetown University School of Foreign Service in Qatar, Occasional Paper No. 8.
Drastichova, Magdaléna. 2009 " Current and future monetary cooperation with a focus on the possible monetary union of Gulf Cooperation Council", Proceedings of FIKUSZ ’09 Symposium for Young Researchers, http://kgk.bmf.hu/fikusz.
Duke Anthony , John, Strategic dynamics of Iran-GCC relations ,Routledeg studies middle Eastern economics , puplished in association whit the center for contemporary Arab studies,Georgestown.
ECAEconomic Consulting Associates. February 2010." The Potential of Regional Power Sector Integration Gulf Cooperation Council Countries | Transmission Trading Case Study", Economic Consulting Associates ,Economic Consulting Associates Limited Lonsdale Road, London NW6 6RA.
H. Cordesman ,Anthony. December 2012 ." Expanding the role  of the GCC in Gulf Security", Center for stratgeic and internastional studies CSIS
Hwang K.D, 2006." Teorising politico- security regionalism", Uneversity of pertoria etd.
H. Lawson , Fred.  2012. " Transformations of Regional Economic Governance  in the Gulf Cooperation Council", Center for International and Regional Studies , Georgetown University School of Foreign Service in Qatar.
Kostiner ,Joseph, 2009 ." International Relations of the Gulf: The GCC States’ Perceptions of Collective Security in the Early 21st Century", Center for International and Regional Studies Georgetown University School of Foreign Service in Qatar, Summary Report No. 1.
L lee y-feng ,gGohar abddelaziz . 2010." Trad and intra-regional integreation:Is Arab regional a potential candidate for economic union  ", Journal of economic cooperation and development , 31,3 .
Lombaerde De, Philippe, Söderbaum , Fredrik, et al. April 2009 ." The Problem of Comparison in Comparative Regionalism" , Miami - Florida European Union Center, Jean Monnet Chair Staff , Published with the support of the EU Commission, Vol. 9 No. 7.
Lotfian ,Saideh. Winter 2007-08." New Security Challenges in the Persian Gulf Analyzing the National Interests of Iran, US, and PGCC Triad", The Iranian Journal of International Affairs Vol. XX, No.1.
M. Pollack ,Kenneth. June 2012 ." Security in the persian Gulf new framworks for the Twenty-first centary" , SABAN center at Broking ,Middle East MEMO NUMBER 24.2.
Maurise  Serhal ,Celine .2010 ."Arab economic Integration : between regionalism and globalization ",American  University of  Beirut.
Mohammad Nia, Mahdi March 2011." Holistic Constructivist Approach to Iran's Foreign Policy", International Journal of Business and Social Science, Vol. 2 No. 4.
Naithani ,Pranav. January, 2010." Challenges Faced by Expatriate Workers in Gulf Cooperation Council Countries", International Journal of Business and Management,Vol. 5 No. 1.
OIC," Enhancing economy and commerical cooperation among OIC member of countries   ", www .comcec.org , www. sesrice .org.
Oteng Kufuor ,Kofi.May 2010." The Economic Agreement between the Gulf Countries Council ", ,Economic Integration in Developing Countries, University of Birmingham, www.b-ham.ac.uk.
Peterson ,J.E. 2001 ." What Makes the Gulf States Endure? " , Kuwait Programme on Development, Governance and Globalisation in the Gulf States, Number 26.
Peterson ,J.E.December 2012 ." The GCC states Participation, opposition and the fraying of the social contract" , www.JEPeterson.net.
-Popescu Maria-Magdalena, Suha Mustafa. April 2001 ." The Gulf Monetary Unification Opportunities and Challenges" Economic Information ,Arab Bank E V I E W Vol. 3, No. 1.
QNB. 2012." GCC Economic Insight ", Qatar National Bank SAQ.
Reyadh Alasfoor. 2007." The Gulf Cooperation Council Its Nature and AchievementsThe Gulf Cooperation Council: Its Nature and Achievements A Political Analysis of Regional Integration of the GCC States 1979-2004", Lund Political Studies 149 Department of Political Science Lund University, http://www.svet.lu.se/lps/lps.html.
Rouhi Dehboneh, Majid. 2011 ." New Approach to Reasons for Disintegrations of Iran and Persian Gulf Cooperation Council", European Journal of Social Sciences – Volume 24.
Sevilla ,Henelito A. 2011 ." Re-constructing the Political Mindset of the Persian Gulf Security" International Journal of West Asian Studies, Vol. 3 No. 1.
Shediac ,Richard ; Abouchakraet ,Rabih ,et al. 2011." Economic Diversification The Road to Sustainable Development", Booz & Company Inc.
Shediac ,Richard and Khannaet ,Parag et al. 2008." iIntegrating, Not Integrated A Scorecard of GCC Economic Integraton", Booz & Company Inc.
Sparrow , F.T. , et al . October 2002 "The Gulf Cooperation Council & Economic Integrated Electricity Planning, 2003 to 2015 ", purdue University , West Lafayette, Indiana, U.S.A.
Sturm ,Michael, Siegfried Nikolaus. June 2005." Regional  monetary integration in the members states of the Golf cooperation Coucil", European Central Bank, Occasional paper serius  NO. 31
Takagi,Shinjiّ October 2012  "Establishing Monetary Union in the Gulf Cooperation Council What Lessons for Regional Cooperation?" Asian Development Bank Institute,NO.390.
World Bank. October 2010." Economic Integration in the GCC ", The International bank of Reconstruction and Development ,  Office of the Chief Economist Middle East and North Africa Region The World Bank.