هویت و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات بحرین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 1.دانش آموخته دکترای روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی و مدرس دانشگاه

چکیده

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام­های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه، تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه‌ خلیج فارس گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای در جهت شکل­دهی تحولات به نفع خود در مقابل یکدیگر صف­بندی کرده­اند. این حادثه نقطه عطفی در شکل‌گیری‌ ساختار جدید نظام منطقه­ای خاورمیانه به حساب می‌آید، زیرا از یک سو به تغییر و جابجایی نقش، تأثیرگذاری و منافع بازیگران منطقه­ای و بین­المللی منجر گردیده و از سوی دیگر ائتلاف­های جدیدی را در سطح منطقه به همراه‌ داشته است. در این میان آنچه حائز اهمیت است این است که هرچند خیزش های جهان عرب در تمام این کشورها با منافع و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط است، با این حال میزان پیوند و تاثیرگذاری تحولات هر یک از کشورها بر سیاست خارجی ایران تفاوت هایی دارد. برخی از تحولات جهان عرب در محیط امنیتی بلافصل یا همسایگی جمهوری اسلامی ایران مانند بحرین به وقوع پیوسته اند و به طور قطع به گونه ای مستقیم تر و گسترده تر منافع امنیتی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند. در این میان نظریه‌سازه‌انگاری می‌تواند به توجیه و تحلیل رخدادهای منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه (بهار عربی) و سیاست خارجی ایران در برابر تحولات بحرین بپردازند؛ چرا که سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال تحولات اخیر منطقه در درجه اول متکی بر هویت، امنیت و منافع ملی قابل تبیین است. لذا نظر به اهمیت موضوع، پژوش حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی به تشریح و تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات بحرین بپردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Constructionist Approach towards the Islamic Republic of Iran's foreign policy developments in Bahrain

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Khajesarvi 1
  • Leila Rahmatipor 2
1 Allameh Tabatabaei University
2 Allameh Tabatabaei University
چکیده [English]

The Islamic awakening and subsequent changes in political systems and the emergence of crises in some of the countries of the region have had a profound effect on the political and security interactions of the Persian Gulf region. so that the axes of regional and transnational actors in shaping transformations in their favor against each other. This issue is an important factor in shaping the new structure of the Middle East regional system, on the one hand, leading to a shift in the role, influence and interests of regional and international actors, and, on the other hand, has brought new alliances to the region. What's important here is that although the Arab world's uprisings in all of these countries are related to the interests and foreign policy of the Islamic Republic of Iran, the extent to which the changes in each country change and affect the foreign policy of Iran is different. . Some developments in the Arab world have taken place in the immediate or neighboring security environment of the Islamic Republic of Iran, such as Bahrain, and certainly more directly and broadly affect the security interests of Iran. Therefore, considering the importance of the issue, we are going to describe and explain the foreign policy of the Islamic Republic of Iran with respect to the developments in Bahrain by a descriptive-analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Policy
  • the Islamic Republic of Iran
  • Islamic Awakening
  • Bahrain
ازغندی، علیرضا، 1386، "سازنده انگاری چهارچوب تئوریک برای فهم سیاست خارجی ایران"، فصلنامه سیاست، سال اول، شماره اول
اسدی، بیژن، 1391، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ نهم
اسدی، علی اکبر ، زارع، محمد، تابستان 1390، "بحران بحرین: تعارض رویکردهای منطقه ای"، فصلنامه ره نامه سیاستگذاری، سال دوم، شماره دوم
اسدی، علی‌اکبر 31 خرداد 1390، «تحولات بحرین؛ ریشه‌ها و بازیگران»، پایگاه پژوهشکده تحقیقات راهبردی
اسلامی، رضا. 1378، خاستگاه تشیع در بحرین، هفت آسمان، شماره 2، تابستان
آدمی، علی،" بحران بحرین و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه راهبرد، سال بیست و یکم، شماره 62، بهار 1391
آدمی،علی، موسوی، سیدمحمدرضا و توتی، حسینعلی،بهار 1391، تحولات انقلابی بحرین و تعرضات مذهبی و ژئوپلیتیکی ایران و عربستان سعودی، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، شماره دهم
برزگر، کیهان 1390، « ایران و حوادث بحرین»، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه
توتی، حسینعلی، دوست محمدی، احمد، 1392، "تحولات بحرین و بررسی راهبردهای سیاست خارجی ایران در قبال آن"، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 33
جکسون، روبرت، سورنسون، گئورگ، 1385، درآمدی بر روابط بین الملل، ترجمه ذاکریان، تقی زاده و سعیدی کلاهی، تهران: سمت
خضری، احسان، صفوی، سیدحمزه و پرهیزکار، امین، تابستان 1394، ریشه یابی منازعات ایران و عربستان مطالعه موردی سه کشور عراق، بحرین و یمن، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، شماره بیست و سوم
خضری، رویا، 1388، "جایگاه فرهنگ در نظریه های روابط بین الملل"، فصلنامه خط اول، رهیافت انقلاب اسلامی، سال سوم، شماره 10،پاییز
سیدنژاد، سیدباقر، 1389، مطالعه تحلیلی و تطبیقی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با نظریه سازه انگاری، فصلنامه علوم سیاسی، سال سیزدهم، شماره چهل و نهم
قوام، عبدالعلی، 1384، روابط بین الملل: نظریه ها و رویکردها، تهران : سمت
کلودزیج، ادوارد، 1390،امنیت وروابط بین الملل، ترجمه نادر پورآخوندی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ دوم
گفتگو با محمد فرازمند سفیر سابق ایران در بحرین، 1392،" سیاست خارجی ایران در قبال تحولات بحرین"؛ موضوع نشست گروه مطالعات خلیج فارس"، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، 25 اردیبهشت ماه.
مشیرزاده، حمیرا،  1385،تحول در نظریه­های روابط بین الملل، تهران: سمت
مشیرزاده، حمیرا، 1383، "سازه انگاری بعنوان فرانظریه"، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 65،پاییز
مظفری، فرشته، تابستان 1384، "جایگاه قدرت نرم در استراتژی ج.ا. ایران در عراق جدید"، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال سوم، شماره 8
ونت، الکساندر، 1384، نظریه اجتماعی سیاست بین الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی
هاشمی­نسب، سید سعید،" بحران بحرین"، پژوهشهای منطقه­ای، شماره 5، پاییز و زمستان 1389
هوپف، تد، 1386، " نوید مکتب برسازی برای نظریه روابط بین الملل"، دراندرو لینکلیتر، نوواقعگرایی، نظریه انتقادی و مکتب برسازی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی
 
Bronner, Ethan &Slackman, Michael. March 16, 2011. "Saudi Troops Enter Bahrain to Help Put Down Unrest", New York Times.
Chulov,M.2011,Bahrain Doctors Jailed for Treating Injured Protesters Retrieved from the Guardian: http:www:guardian.co.UK/world/2011/sep/29/Bahrain-protester-death-sentence.
Chubin,s. 1995. Irans National Security in Geffery kemp and Janice Gross Stein ed power keg in Midle East , Lanham: Rowman and Little feild publisher Inc.
Gengler, Justin. 16 May 2011. "How Radical are Bahrains Shia?" CNN Baroud, Ramzy. November 21, 2011. "Syria Uprising Falls Victim to Power Players", Foreign Policy Journal.
Helfont,Samuel 2009; The Muslim Brotherhood and the Emerging ‘Shia Crescent’, Foreign Policy Research Institute.
Katzenstein,1996,  peter and ed,”the culture of national security: norms and identity in world politics”, Newyork: Columbia university press
Menashri,D.2007, Irans Regional Policy: Between Radicalism and Pragmatism, Journal of  International Affairs, Vol 60,No 2.
Nasr, Vali2006; The Shia Revival: How Conflicts within Islam Will Shape the Future, the voice for ethnic Carnegie Council for Ethics in International Affairs October 18, 2006, available at: http://.cceia.org/resources/transcripts/5400.html
Report of the Bahrain Independent Commission of Inquiry 2011, Bahrain Independent Commission of Inquiryhttp://www.bici.org.bh.
Tashjian, Yeghia, 2013, “The Holy Alliance of Gulf Cooperation Council”, StrategicOutlook, available in:
http://strategicoutlook.org/publications/The_Holly_Alliance_of_GCC.pdf
Teitelbaum,J. 2011, Saudi Arabia, Iran and America in the wake of the Arab Spring Begin_Sadat Center for Strategic Studies Retrieved from www. Alarabiya-net
 Terrril , W.Andrew 2011 ,”The Saudi-Iranian Rivalry and the future of Middle EastSecurity”
Valasek, Tomas 2010 Obama,Rusia and Europe, Center for European Reform
Went, Alexander. 1994, "Collective Identity Formation and the International State" American PoliticalScience Review 88