منافع ملی و شاخص های دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان

چکیده

استفاده از فرهنگ و به خدمت گرفتن ابزارهای فرهنگی در دیپلماسی در مقایسه با ابزارها و اهرم­های رایج دیگر در روابط بین­الملل دارای مزایایی است که مهم­ترین آنها عبارت­اند از مواجه شدن با مقاومت کمتر در جوامع وکشورهای مقصد، عاری بودن دیپلماسی فرهنگی از لحنی خصمانه در کنار جذابیت، حضور جدی تر بازیگران غیررسمی، نهادهای مدنی و اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی.  دیپلماسی فرهنگی بیشتر به دنبال کشف، تعریف و ترویج ارزش­ها و منافع مشترک و جهانشمول و سپس، تأمین منافع ملی در چارچوب این ارزش­ها و منافع مشترک است. دیپلماسی فرهنگی می­تواند خلاقانه­تر، انعطاف­پذیرتر و حتی فرصت­طلبانه تر از دیپلماسی کلاسیک و سنتی در بسیاری از حوزه­ها طراحی و اجرا شود. دیپلماسی فرهنگی با سهولت بیشتری در همه لایه­های جامعه رسوخ می­کند و بر نگرش جامعه هدف نسبت به کشوری که دیپلماسی فرهنگی را به کار می­گیرد تاثیر سازنده داشته باشد. بنابراین در این صورت قدرت­آفرین نیز خواهد بود.  مقاله حاضر ضمن معناسازی دیپلماسی فرهنگی، در صدد است تا به شاخصه­های دیپلماسی فرهنگی ایران بپردازد. جمهوری اسلامی ایران قابلیت­های چشمگیری در این خصوص دارد که به شرط استفاده بهینه از آنها می­تواند به ارتقای پارامترهای قدرت نرم در سیاست خارجی ایران کمک کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

National Interests and Cultural Diplomacy Indications of Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2
چکیده [English]

الف- فارسی The use of culture and embracing the cultural tools of diplomacy compared with other common tools and leverage in international relations is useful, encountering less resistance in countries of destination communities, devoid of cultural diplomacy with the charm of a hostile tone, the more serious the informal actors, civil society and non-governmental individuals and entities are the most important of these advantages.  Cultural diplomacy is exploring the define and promote common interests and values and universal and then, national interests within the framework of values and common interests. Cultural diplomacy can be more innovative, more flexible and even opportunistic than classical diplomacy designed and implemented in many areas. Cultural diplomacy is more easily spread in all layers of society, and the attitude of the population of the target country ,the cultural diplomacy is to have a constructive influence on  target country. So in this case, the power will be done. This paper seeks to characterize Iran's cultural diplomacy. Islamic Republic of Iran in this regard have the significant capabilities that optimize the use of their condition can help to improve the parameters of soft power in Iran's foreign policy

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Diplomacy
  • Iran's National Interests
  • Soft Power

اخباری، محمد و محمدهادی مؤذن جامی (1389)، الگوی شبکه ای ترسیم نقشه فرهنگی مبتنی بر ارتقاء موقعیت ژئوکالچر، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال ششم، شماره 2، ص 56- 31.
استرومرگالی، جنیفر و کاتلین هال جمیسون (1387)، دگرگونی رهبری سیاسی، ترجمه بابک دُربیکی، از کتاب رسانه های جدید و سیاست به کوشش بری اکسفورد و ریچارد هاگینز، چاپ اول، نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران.
اسفیدواجانی، سیدمهدی (1372)، آداب و رسوم نوروزی در میان تاجیکان آسیای مرکزی، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 2، ص 19-1.
اسمیت، فیلیپ (1391)، درآمدی بر نظریه فرهنگی، ترجمه حسن پویان، چاپ سوم، نشر پژوهشهای فرهنگی، تهران.
افضلی، رسول و وحید کیانی (1389)، آسیب شناسی روش مطالعات جغرافیای سیاسی در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، شماره 24، ص 119-100.
امیری، ابوالفضل (1389)، تهدید نرم، چاپ هفتم، نشر پگاه، تهران.
امیری، ابوالفضل (1389)، تهدید نرم، چاپ هفتم، نشر پگاه، تهران.
ایزدی، جهانبخش (1389)، « دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ( سیاست خارجی، انرژی هسته ای)»، چاپ اول، نشر ابرار معاصر، تهران.
بل، دیوید (1390)، نظریه پردازان فرهنگ سایبری، ترجمه مهدی شفیعیان، چاپ اول، نشر دانشگاه امام صادق، تهران.
بیات، فرهاد (1389)، مناسبات و اسناد فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، جلد اول و دوم، چاپ اول، نشر وزارت امور خارجه، تهران.
بیکی، مهدی (1389)، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم، نشر دانشگاه امام صادق، تهران.
بیکی، مهدی (1389)، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم، نشر دانشگاه امام صادق، تهران.
بیلیس، جان و استیو اسمیت (1383)، «جهانی شدن سیاست: روابط بین الملل در عصر نوین» ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، جلد دوم، چاپ اول، نشر ابرار معاصر، تهران.
جک، پلینو و روی آلتون (1389)، فرهنگ روابط بین الملل، ترجمه حسن پَستا، چاپ چهارم، نشر فرهنگ معاصر، تهران.
حافظ نیا، محمدرضا (1381)، جغرافیای سیاسی ایران، چاپ اول، نشر سمت، تهران.
حافظ نیا، محمدرضا (1385)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، چاپ اول، نشر پاپلی، مشهد.
حقیقی، رضا (1386)، فرهنگ و دیپلماسی، چاپ اول، نشر المهدی، تهران.
حقیقی، رضا (1386)، فرهنگ و دیپلماسی، چاپ اول، نشر المهدی، تهران.
حیدری، غلامحسین (1387)، نظام ژئوکالچر جهانی قرن بیست و یکم و جایگاه ایران، از مجموعه کتاب محیط امنیتی پیرامون جمهوری اسلامی ایران، گردآوری داود غرایاق زندی، چاپ اول، نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، ص 182- 145.
خرازی محمدوندی آذر، زهرا (1388)، تأثیر دیپلماسی فرهنگی بر منافع ملی کشورها، مجله مدیریت فرهنگی، سال پنجم، شماره 6، ص 122- 107. 
دامن پاک جامی، مرتضی (1388)، دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی، چاپ اول، نشر وزارت امور خارجه، تهران.
دوئرتی، جیمز و رابرت فالتزگراف (1393)، نظریه های متعارض در روابط بین الملل، ترجمه وحید بزرگی و علیرضا طیب، چاپ هفتم، نشر قومس، تهران.
دهشیری، محمدرضا (1393)، دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، نشر کتیبه، تهران.
دهشیری، محمدرضا (1393)، دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، نشر علمی و فرهنگی کتیبه، تهران.
سیمبر، رضا (1385)، « ژئوپلیتیک  مذهب در نظام بین الملل: راهبردها و تحولات »، فصلنامه علمی پژوهشی ژئوپلیتیک ، شماره 3 و 4 ، ص 118- 98.
سیمبر، رضا و ارسلان قربانی شیخ نشین (1387)، روابط بین الملل و دیپلماسی صلح در نظام متحول جهانی، چاپ اول، نشر سمت، تهران.
صالحی امیری، سیدرضا و سعید محمدی (1392)، دیپلماسی فرهنگی، چاپ دوم، نشر ققنوس، تهران.
صالحی امیری، سیدرضا و سعید محمدی (1392)، دیپلماسی فرهنگی، چاپ دوم، نشر ققنوس، تهران.
ظریف، محمدجواد و سیدمحمدکاظم سجادپور (1393)، « دیپلماسی چند جانبه: پویایی مفهومی و کارکردی سازمان های منطقه ای و بین المللی »، چاپ دوم، نشر وزارت امور خارجه، تهران.
عباسیان، علی اکبر (1387)، فرهنگ سیاسی در امثال و حکم فارسی، چاپ اول، نشر اختران، تهران.
فیاض، ابراهیم (1386)، چارچوب تئوریک دیپلماسی فرهنگی، هفته نامه پگاه حوزه، شماره 207، ص 2.
قشقاوی، حسن (1389)، دیپلماسی عمومی، چاپ اول، نشر وزارت امور خارجه، تهران.
گل محمدی، احمد (1389)، « جهانی شدن، فرهنگ، هویت »، چاپ چهارم، نشر نی، تهران.
گلشن پژوه، محمودرضا (1387)، جمهوری اسلامی و قدرت نرم، چاپ اول، نشر معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
مجاور شیخان، محمد (1391)، نقش فرهنگ در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه ارشد رشته روابط بین الملل دانشگاه گیلان، استاد راهنما دکترسید امیر نیاکویی و استاد مشاور دکتر احمد جانسیز، گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان، رشت.
مجتهد زاده، پیروز، (1386)، دموکراسی و هویت ایرانی، چاپ اول، نشر کویر، تهران.
مجتهدزاده، پیروز (1386)، دموکراسی و هویت ایرانی، چاپ اول، نشر کویر، تهران.
محمدی، مسعود (1389)، ارزیابی و تحلیل عملیات رسانه ای غرب علیه جمهوری اسلامی ایران، جلد سوم با مروری بر رادیو فردا، چاپ اول، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
مصلّی نژاد، عباس (1388)، فرهنگ سیاسی ایران، چاپ سوم، نشر فرهنگ صبا، تهران.
مظفری، مهدی (1392)، جهانی شدن و تمدن ها، از مجموعه کتاب فرهنگ و جهانی شدن، گردآوری مرکز ملی مطالعات جهانی شدن، ترجمه گودرز میرانی و کوروش بختیاری، چاپ اول، نشر مرکز ملی جهانی شدن، تهران، ص 191- 156.
نای، جوزف اس (1389)، «قدرت نرم، ابزارهای موفقیت در سیاست بین الملل»، ترجمه محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، چاپ چهارم، نشر دانشگاه امام صادق، تهران.
نقیب زاده، احمد (1388)، تأثیر فرهنگ ملی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، چاپ دوم، نشر وزارت امور خارجه، تهران.
والرشاین، ایمانوئل (1377)، « سیاست و فرهنگ در نظام متحول جهانی ( ژئوپلیتیک و ژئوکالچر) »، ترجمه پیروز ایزدی، چاپ اول، نشر نی.
وایت، برایان (1383)، « دیپلماسی، جهانی شدن سیاست: روابط بین الملل در عصر نوین ( مجموعه مقالات ) »، گردآوری استیو اسمیت و جان بلیس، ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، چاپ اول، نشر ابرار معاصر، تهران، ص 743- 713.
هاشمی، سیدحمید (1390)، « جنگ نرم، نبرد در دنیای معاصر »، چاپ اول، نشر وزارت علوم، تهران.

Chckel , Jeffy (1998), << the constructive turn in international Relations theory >>, word politics, no 50, ( pp. 324-348 ).
Cumming, Milton C (2003), Cultural Diplomacy and united state Government; Asurvey, Washington DC: center for Arts and culture, available at: www.culturalpolicy.org.
Dalone, Gifford (1988), Political Advocacy and cultural communication: organizing the Nation's public Diplomacy , university press of America.
Leonard mark and stead Catherine (2002), public Diplomacy, foreign policy center, London.
Mc Clellan, M (2004),public Diplomacy in the content of traditional Diplomacy  presented 14 October in Vienna Diplomatic Academy, Accessible at http://www.publicdiplomacy.org/45htm.
Tuathail, G and s. Dalby (1998), post Modern Geopolitics? The Modern Geopolitical Imagination and Beyond,  London.