دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
سیاستگذاری امنیتی ناتو در مدیریت بحرانهای منطقهای
7
13
FA
عباس
مصلی نژاد
سیاستگذاری راهبردی پیمانهای امنیتی همواره در حال تغییر و دگرگونی است. ساختار نظام بینالملل و چگونگی آرایش بازیگران در سیاست جهانی نقش موثری در سازوکارهای کنش راهبردی قدرتهای بزرگ داشته است. با توجه به چنین نشانههایی میتوان بر این موضوع تاکید داشت که پیمان آتلانتیک شمالی در سالهای بعد از جنگ سرد از یکسو تلاش داشته تا طیف گستردهای از بازیگران را با اهداف امنیتی خود هماهنگ کند و از سوی دیگر زمینههای مشارکت راهبردی در فرایند بحرانهای منطقهای را ایجاد کند. نشانههای سیاستگذاری امنیتی ناتو در بحرانهای منطقهای را میتوان در چارچوب اقدامات بشردوستانه و مقابله با تروریسم مورد ملاحظه قرار داد. <br />در این مقاله تلاش میشود تا روندهای سیاستگذاری راهبردی و امنیتی ناتو در حوزههای مختلف جغرافیایی تبیین شود. ایالات متحده تلاش دارد روند جدیدی از سیاستگذاری امنیتی و راهبردی را طراحی کند تا براساس آن زمینههای لازم برای کنترل مناطقی را فراهم سازد که از اهمیت و مطلوبیت ژئوپلیتیکی برخوردار است. الگوی مدیریت بحران در حوزههایی انجام گرفته که منافع راهبردی و منطقهای آمریکا و سایر کشورهای اروپایی در آن درگیر بوده است. بنابراین حوزه ژئوپلیتیکی مدیریت بحران را باید در مناطقی دانست که برای منافع قدرتهای فرادست از اهمیت راهبردی برخوردار است.
پیمان آتلانتیک شمالی,مدیریت بحران,جنگ کمشدت,دیپلماسی,جنگ نیابتی,سیاستگذاری امنیتی
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_739.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_739_cb152aea7ceefd28e92799820bcfaa93.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
بررسی بحران های عراق و سوریه در پرتو نظریه های امنیتی
95
115
FA
سید امیر
نیاکویی
niakoee @ gmail.com
صلح و امنیت از دیرباز در زمره مهمترین موضوعات در عرصه روابط بین الملل بوده و نظریات متنوعی درباره چگونگی دست یابی به آن مطرح شده است. در این میان باید توجه داشت که چالش های صلح و امنیت در مناطق مختلف جهان متفاوت است به عنوان مثال در شرایطی که اتحادیه اروپا در چارچوب امنیت دسته جمعی و وابستگی متقابل اقتصادی به عرصه پساوستفالیا پای گذارده است و چالش هایی چون تروریسم و جرایم سازمان یافته را مهم ترین چالشهای امنیتی خود تعریف می کند، ماهیت چالشهای امنیتی در مناطق دیگر جهان مانند خاورمیانه یا شاخ آفریقا کاملاً متفاوت است. این مقاله به دنبال آن است که با نگاهی اجمالی به چالش های صلح و امنیت در منطقه خاورمیانه، به بررسی دقیق تر بحران های سیاسی عراق پس از سقوط صدام حسین و جنگ داخلی جاری در سوریه در پرتو نظریه های امنیتی بپردازد. بر این اساس پرسش اصلی مقاله چنین است: چالش های امنیتی در عراق پس از سقوط صدام و سوریه پس از آغاز خیزش عربی جدید چیست و در پرتو چه نظریه هایی قابل تبیین است؟ مهم ترین یافته های پژوهش حاکی از آن است که در عراق و سوریه ترکیب پیچیده و چندلایه ای از بحرانهای امنیتی داخلی و خارجی به چشم می خورد که تاثیرات تقویت کننده ای بر یکدیگر دارند و تنها با بهره گیری از رویکردهای تلفیقی قابل تبیین هستند.
صلح,امنیت ملی,خاورمیانه,محیط امنیتی,سوریه
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_740.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_740_98aa24fce3cc857f4930935b41a4ec39.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
تاثیر سیاست بین الملل بر رژیم های بین المللی؛ بررسی انتقادی N.P.T
33
63
FA
ارسلان
قربانی
تاج الدین
صالحیان
حقوق بین الملل برخلاف پیشرفتهایی که در بخشی از حوزه ها داشته است در برخی حیطه ها موفق عمل نکرده است. رژیم های بین المللی جزو مقولاتی است که حقوق بینالملل به طور یکسانی در آن پیشرفت نداشته است. رژیم های بین المللی دربرگیرندۀ اصول، هنجارها، قواعد و رویه های تصمیم گیری است که به صورت کنوانسیون، معاهدۀ، قرارداد، قطعنامه ها و اعلامیه ها متجلی می شود. از جمله مواردی که پیشرفت در آن به کندی صورت گرفته است رژیم های بین المللی امنیتی است. شاید بتوان گفت معاهده منع و گسترش سلاحهای هسته ای (N.P.T) در مرکز رژیمهای بین المللی امنیتی قرار دارد. فرضیه ما در این مقاله این است که این رژیم تحت تاثیر سیاست بین المللی بر معاهده ای تبعیض آمیز استوار است که حقوق و تعهدات نابرابری را بین دو گروه از کشورهای دارای سلاح های هسته ای و کشورهای فاقد سلاح های هسته ای ایجاد کرده است. بررسی واقع بینانه مفاد معاهده ان پی تی و رویه دولتهای دارنده سلاح های هستهای نشان می دهد که انتقال دانش هسته ای به کشورهای غیر دارنده، تابعی از هدف اصلی معاهده یعنی عدم گسترش سلاح هسته ای است. به طوری که کشورهای دارا همچنان در پی آن هستند که مزیت نابرابر تملک بر سلاح های هسته ای را جلوه ای حقوقی داده و و این امتیاز یعنی داشتن فن آوری هسته ای را برای خود حفظ کنند و اجازه ندهند دیگران به فن آوری بومی هسته ای دست یازند. بررسی مفاد ان پی تی، به وجود آوردن بانک سوخت هسته ای و نوع برخورد با مسالۀ هسته ای جمهوری اسلامی ایران به خوبی موید این امر است.
رژیم های بین المللی,ان پی تی,آژانس بین المللی انرژی اتمی,بانک سوخت هسته ای,مساله هسته ای جمهوری اسلامی ایران
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_741.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_741_456420a5f155005834a7db43e30d8e1e.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
خیزش چین در آمریکای لاتین؛ از منافع اقتصادی سیاسی تا توازن یابی استراتژیک
175
203
FA
آرش
بیدالله خانی
صعود مسالمت آمیز چین به جرگه کشورهای مطرح نظام بین الملل به یک واقعیت غیرقابل انکار تبدیل شده است. تبدیل شدن چین به قدرت منطقه ای و بین المللی ظرفیتهای حضور و نفوذ بین المللی این کشور را در مناطق مختلف جهان فراهم کرده است. از مهم ترین مناطقی که نفوذ رو به رشد چین در آن به چشم می خورد، منطقه راهبردی آمریکای لاتین است که به حیاط خلوت آمریکا مشهور است. بخشی از دلایل حضور چین در این منطقه بر اساس توازن یابی و بیشینه کردن قدرت و نفوذ خود در برابر آمریکا و در پاسخ به حضور این کشور در منطقه آسیای جنوب شرقی است. بر همین اساس مقاله حاضر عمده ترین دلایل حضور چین در منطقه آمریکای لاتین را عوامل اقتصادی، سیاسی و موازنه قوا با آمریکا ذکر می کند و به تشریح این دلایل خواهد پرداخت.
چین,آمریکای لاتین,منافع,ایالات متحده,انرژی,تایوان
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_742.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_742_1f5151ab2ce76e31f08946ff5e615120.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
هنجارهای راهبردی و فرآیند سازماندهی امنیت جهانی
65
94
FA
زهره
پوستینچی
هنجارهای امنیتی بخش اجتنابناپذیری از فرآیند نهادگرایی و گسترش رژیمهای بینالمللی در نظام جهانی محسوب میشود. کشورهایی که از قابلیت لازم برای اثرگذاری در محیط منطقهای و بینالمللی برخوردارند، عموماً تلاش میکنند تا اهداف راهبردی خود را از طریق هنجارهای امنیتی، خلع سلاح و کنترل تسلیحات پیگیری کنند. این امر بیانگر آن است که جهانیشدن میتواند فرایندهای سیاسی، اقتصاد و راهبردی یکسان و اثرگذار در نظام جهانی را ایجاد کند. <br />روندهای یکپارچهسازی قدرت در سیاست جهانی از طریق ایجاد همبستگی بین هنجارهای امنیتی امکانپذیر است. در این فرآیند، یکی از شاخصهای اصلی جهانیشدن را باید تنوع بازیگرانی دانست که اهداف مشترکی را پیگیری میکنند. در چنین فرایندی لازم است تا نشانههایی از همبستگی هنجاری بین بازیگران ایجاد شود. همبستگی هنجاری مربوط به شرایطی است که زمینههای لازم برای تغییر مسالمتآمیز هنجارها بهوجود آید. بیان چنین مفهومی به معنای آن است که اولاً هنجارهای امنیتی همبسته بین بازیگران منطقهای و بینالمللی ایجاد شود؛ ثانیاً فرایند تغییر معادله امنیتی با نگرش هنجاری، ماهیت مسالمتآمیز داشته باشد. <br />براساس نگرش بارنت، همبستگی هنجاری در شرایطی ایجاد میشود که دولتها بتوانند در مجموعهای از مناسبات اجتماعی درگیر شوند که در قالب مولفههای معطوف به «همبود شناخت» سازماندهی میشود. این امر بیانگر آن است که گاهی همبود دولتها روابط مسالمتآمیز ایجاد میکند و گاهی به تضادهای راهبردی منجر میشود. در این مقاله تلاش میشود تا روندهای امنیتسازی در محیط منطقهای و سیاست بینالملل براساس نظریه هنجاری تبیین شود. پرسش اصلی مقاله بر این است که «هنجارهای بینالمللی چه تاثیری بر فرآیند امنیتسازی در امنیت جهانی دارند؟» فرضیه مقاله این است که: «بازیگران و نهادهای جهانی از طریق هنجارهای مشترک و «مجموعه امنیتی» قادر به سازماندهی روندهای امنیت جهانی هستند.»
هنجار,معادله امنیتی,مجموعه امنیتی,همکاری,قدرت
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_743.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_743_743c6f2c3dd3e19be1b9effa0d843e50.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
برنامه های جبران خسارت جوامع انتقالی
117
151
FA
مهین
سبحانی
محمدحسین
رمضانی قوام آبادی
این یک اصل کلی حقوق بین الملل است که هر نقض تعهدی منجر به تعهد به جبران خسارت می شود. بنابراین تعهد به جبران خسارت در صورت نقض تعهدات حقوق بشری دولت ها نسبت به افراد بشر نیز وجود دارد. این فرض وجود دارد که تخلّف های سنگین و سازمان یافتۀ حقوق بشری همانند سایر تخلّف های حقوق بشری دولت ها را متعهد به جبران خسارت از قربانیان می نماید. در این نوشتار قصد بر آن است که ضمن بررسی حق بر جبران خسارت و اشکال تحقق آن در تخلّف های حقوق بشری، امکان تحقق آن در تخلّف های سنگین و سازمان یافته حقوق بشری در جوامع انتقالی مورد ارزیابی قرار گیرد. از آن جا که در این جوامع به دلیل مشکلات موجود در راه تحقق حق بر جبران خسارت قربانیان از سازوکاری غیرقضایی با عنوان برنامۀ جبران خسارت استفاده میشود. مدعای محوری آن است که جبران خسارت در برنامه های جبران خسارت متفاوت از جبران خسارت در نظام مسئولیت بین المللی است.
مسئولیت بین المللی,حق بر جبران خسارت,برنامۀ جبران خسارت,جوامع انتقالی,تخلّف های سنگین و سازمان یافته حقوق بشری,عدالت انتقالی
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_744.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_744_76bedf3bc435857d6fad1e2ceff480c3.pdf
دانشگاه گیلان (با مشارکت انجمن ایرانی روابط بین الملل)
سیاست جهانی
2383-0123
2538-4899
2
1
2013
05
22
تحلیل ژئوپلیتیکی رویارویی ایالات متحده و روسیه در قطب شمال
153
174
FA
سجاد
کریمی پاشاکی
0000-0001-6213-6016
sajadkarimipashaki@gmail.com
روح الله
منعم
محمدصادقی
یحیی پور
پس از انقلاب صنعتی و روند رو به رشد جوامع به سمت صنعتی شدن و نیز افزایش جمعیت، بروز دو جنگ جهانی و نیز تلاش ها برای رفع خرابی های این دو جنگ و پس از آن جنگ سرد و تلاش ابرقدرت ها برای افزایش توانمندی نظامی از طریق تولیدات سلاح های بازدارنده، تاثیرات شگرفی در فرایند بوم شناسی جهانی رخ داده است. این تغییرات محسوس اقلیمی به خصوص در سالهای اخیر باعث شده دولت ها توجه بیشتری بر محیط زیست خود داشته باشند و رژیم های بین المللی خاصی پیرامون جلوگیری از گرم شدن زمین منظور نمایند. رهیافت واقع بینانه بر پدیده های آب و هوایی، موضوعی جدید است که با توجه به تاثیر اقلیم بر سیاست، فصل نوینی از مطالعات دانش ژئوپلیتیک را رقم زده است. از آنجایی که رشد فزاینده فناوری و تاثیر فعل و انفعالات انسانی بر تغییرات آب و هوایی، تاثیر عمده ای بر گرم شدن کره زمین و به تبع آن آب شدن یخ های قطب شمال گذارده است از این رو علاوه بر تغیرات بوم شناسی، تغییر مرزها، زیر آب رفتن <br />خشکی های کشورهای همجوار این منطقه و نیز امکان دسترسی و استخراج منابع عظیم سوخت های فسیلی قطب شمال را فراهم ساخته است. این نوشتار با نگرشی واقع بینانه با بررسی اهمیت تغییرات اقلیمی بر قطب شمال ضمن بررسی تاثیرات این تغییرات به وضعیت کشورهای حاشیه قطب به ویژه استراتژی ایالات متحده و روسیه در این منطقه می پردازد و بیان می کند که قطب شمال در آینده توانایی تغییر در توازن ژئوپلیتیکی این کشورها را خواهد داشت.
ژئوپلیتیک,تغیرات اقلیمی,قطب شمال,محیط زیست,مرزها,استراتژی
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_745.html
https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_745_5fd32e9d9fc8589b707861e716f0fa4b.pdf