قلمرو سازی گفتمانی در ژئوپلیتیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

قلمرو سازی در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به‌عنوان یکی از مباحث پایه‌ای به شمارمی رود. قلمروسازی، یک ساختار سیاسی انسان‌ساخت است که در پی تقسیم‌بندی فضا است. قلمرو سازی ذاتاً سیاسی و یا ماهیتاً مشاجره آمیز است و بدون تقسیم بی‌رحمانه فضا به بخش‌های جداگانه و تخصیص انحصاری فضا وجود نداشته است. ازاین‌رو، قلمرو سازی یک فرایند هدفمند است و اهداف مختلفی مثل اقتصادی، امنیتی، هویتی، انگیزشی و یا حتی عاطفی را ممکن است دنبال نماید. اما قلمرو سازی گفتمانی «فرایندی است که بر مبنای آن افراد، گروه‌ها یا کشورهای مسلط برای کنترل و مدیریت فضای جغرافیایی در راستای نظم سیاسی و ژئوپلیتیکی مطلوب خود، به تولید گفتمان‌هایی اقدام می‌کنند که در آن از اعمال قدرت صرف (قدرت سخت) برای کنترل فضا فراتر می‌روند، طوری که، کسانی که بر آن‌ها اعمال قدرت می‌شود، خود متوجه چنین فرایندی نمی‌شوند (قدرت نرم)». با این تعریف، مقاله حاضر درصدد است تا با استفاده از عناصر سه‌گانه «فضا»، «قدرت» و «هویت» به تبیین چگونگی فرایند شکل‌گیری قلمرو سازی گفتمانی و با استفاده از طبقه‌بندی سه‌گانه: زمینه (دائمی یا موقتی)، چارچوب تحلیلی (تبیینی – تفسیری یا پساساختارگرا) و موضع سیاسی (جانب‌دارانه یا بی‌طرف)، به روش تحلیل گفتمان سیستماتیک و هدفمند در ژئوپلیتیک انتقادی دست‌یافته و درنهایت با دستگاه سه‌گانه «گفتمان»، «سیاست» و «هویت» لاکلا و موف به این نتیجه دست یابد که چگونه دانش ژئوپلیتیک انتقادی با استفاده از تحلیل گفتمان درک و ساخته می‌شوند


 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Discursive Territoriality in Geopolitics

نویسندگان [English]

  • Rasuol Afzali 1
  • Marjan Badiee Azandehie 2
  • Yashar Zaki 2
  • Vahid Kiani 3
چکیده [English]

Territoriality is considered in the political geography and geopolitics as one of the fundamental issues. Territoriality is man making political structure that seeks to divide space. Territoriality is political nature or the nature of the dispute and no existed without ruthless dividing of space into separate parts and the exclusive allocation of space. Therefore, territoriality is purposeful process and may pursue various purposes, including economic, security, identity, stimulus or even emotional. This paper intends to use the three elements of "space", "power" and "identity" to explain the formation process of discursive territoriality and using three categories: the context (proximate or distal), analytic form (post-/structuralize or interpretive-explanatory) and political stance (involved or detached), achieved the systematic and purposeful discourse analysis in critical geopolitics. And finally, with local and mouffe's theory of discourse divided into three interdependent apparatuses: the discourse apparatus, the identity apparatus and the politics apparatus this result is achieved the ways in which critical geopolitics scholarship has understood and made use of discourse analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse Territoriality
  • Critical Geopolitics
  • Post-Structuralism
  • Discourse Analysis

مراجع

استوارت آر، کلگ (1379)،چارچوب‌های قدرت، ترجمه مصطفی یونسی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
استیون لوکس (1375)، قدرت نگرشی رادیکالی، ترجمه عماد افروغ، تهران: راسا.
باری هیندس (1380)، گفتارهای قدرت (از هابز تا فوکو)، تر جمه مطصفی یونسی، تهران: شیرازه.
برتنس، هانس (1370)، مبانی نظریه ادبی، محمد رضا ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
بشیریه، حسین (1378)، جامعه شناسی سیاسی، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.
تاجیک، محمدرضا (به اهتمام) (1387)، گفتمانوتحلیلگفتمانی (مجموعهمقالات)، فرهنگگفتمان، تهران.
سعید، بابی (1379)، هراس بنیادین (اروپا مداری و ظهور اسلام گرایی)، ترجمه غلام رضا جمشیدی‌ها و موسی عنبری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سلطانی، سید علی اصغر (1383)،تحلیل گفتمان به مثابه نظریه و روش، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 28، سال هفتم، صص 153-180.
سلطانی، سید علی اصغر (1384)، قدرت، گفتمان و زبان: سازو کارهای جریان قدرت در جمهوری اسلامی ایران، تهران، نشر نی.
مقدادی، بهرام (1378)، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی (از زافلاطون تا عصر حاضر)، تهران، فکر روز.
وبستر، راجر (1382) پیش درآمدی بر مطالعه نظریه ادبی، الهه دهنوی، تهران، روزگار.
Agnew, John (1998), geopolitics: re-visioning world politics, London, routledge.
Agnew, John, and corbridge, Stuart (1995), mastering space: hegemony, territory andInternational political economy, London, routledge.
Alvesson, Mats, and Karreman's, Dan (2000), 'varieties of discourse: on the study ofOrganizations through discourse analyses, human relations.
Angermüller, Johannes (2005), '"qualitative" methods of social research in France:Reconstructing the actor, deconstructing the subject', forum qualitative social research.
Dalby, Simon (1991), 'critical geopolitics: discourse, difference and dissent', environmentand planning D: society and space.
A.V.S, de.rueck (1985), Power, influence and authorit, in: international relation: a hand book of current theory, London: frances/pinter publisher.
Dijkink, G.J.W. (1996), national identity and geopolitical visions: maps of pride and pain, London, routledge.
Fairclough, Norman (1995), Media Discourse, London: Edward Arnold.
Foucault, Michel (1972) [1969], the archaeology of knowledge, London, tavistock.
Geoffrey panton and peter Gill (1987), .introduction to politics, U.K: basil Blackwell.
Gramsci, Antonio (1971), Selections from the Prison Notebooks of Antonio Gramsci, New York, International Publishers.
Gregory, Drake, Ron Johnston, Geraldine Pratt, Michael Watts, Sarah Whatmore (2009), the Dictionary of Human Geography, 5th Edition.
Jorgensen, Marianne &Philips, Louise (2002), discource analysis as theory and method, London: sage publication.
Laclau, Ernesto (1993), power and representation, in: m. Poster (sd.), politics theory and contemporary culture, New York: Columbia university press.
Laclau, Ernesto (1990), new reflections on the revolution of our time, London: verso.
Laclau, Ernesto (1995), 'subject of politics, politics of the subject', differences.
Laclau, Ernesto and mouffe, Chantal (1985), hegemony and socialist strategy: towards aRadical democratic politics, London, verso.
Laclau, Ernesto and mouffe, Chantal (1990) [1987], 'post-marxism without apologies', in laclau,E. (ed.) New reflections on the revolution of our time, London, verso.
Mouffe, Chantal (1995), 'post-marxism: democracy and identity', environment and planning D: society and space.
Ó tuathail, Gerard (1996), critical geopolitics: the politics of writing global space, Minneapolis, university of Minnesota press.
Ó tuathail, Gerard (2002), 'theorizing practical geopolitical reasoning: the case of theUnited States' response to the war in bosnia', political geography.
Ó tuathail, Gerard and Agnew, John (1992), 'geopolitics and discourse: practical geopoliticalReasoning in American foreign policy', political geography.
O'loughlin, John & ó tuathail, Gerard and kolossov, Vladimir (2005), 'Russian geopoliticalCulture and public opinion: the masks of proteus revisited', transactions of the institute Of British geographers.
Torfing, Jacob (1999), new theories of discourse: laclau, mouffe, and žižek, oxford, Blackwell.
Thomassen, Lasse (2005(, 'antagonism, hegemony and ideology after heterogeneity', journal of political ideologies.
Simmel, Georg (1997) ‘The sociology of space’ in Frisby, D. And Featherstone, M. (eds)(1997) Simmel on Culture, London, Sage
Struver, Anke (2007), 'the production of geopolitical and gendered images through globalAid organisations', geopolitics.
Van dijk, Teun Adrianus (1993), 'principles of critical discourse analysis', discourse & society.
Van dijk, Teun Adrianus (2001), 'critical discourse analysis', in schiffrin, d., tannen, d. And Hamilton, h. E. (eds.) the handbook of discourse analysis, oxford, Blackwell.
Deleuze, Gilles (1983), Nietzsche and philosophy, trans.hugh tomlinson, London: athlone press.
Deleuze, Gilles (1995), negotiations1972-1990, trans. Martin joughin, Columbia: Columbia university press.
Nietzsche, Friedrich Wilhelm (1984), human, all too human: a book for free spirits, trans. Marion faber, with Stephen Lehmann, and Lincoln: University of Nebraska press.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار