جهانی‌شدن‌‏‎ ‎و دیپلماسی‌اقتصادی آمریکا(2013-1991)‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه فردوسی ‏

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه آزاد واحد مشهد

چکیده

با تحول مـفاهیم‌ مـربوط به منافع، قدرت و امنیت ملی پس از دوران جنگ سرد و فروپاشی‌ شوروی‌ و تقویت مـؤلفه‌ اقـتصادی قدرت ملی، بهره‌بردن از توان اقتصادی‌ بعنوان یکی از مهمترین‌ ابزارهای تقویت قدرت ملی درجهت برآورده نمودن انتظارات و منافع ملی یکی از اولویت های کشورها در حوزه سیاستگذاری خارجی بوده است. بنابراین، بـرخورداری از یک نظام‌ پایدار‌ اقتصادی‌ می‌توانست تضمین کننده‌ قدرت و امنیت ملی کشورها باشد. دراین بین اهمیت فزاینده اقتصاد و مولفه‌های اقتصادی، متعاقب تأثیرات جهانی‌شدن اقتصاد، ضمن فروکش کردن نسبی تضادها و کشمکش‌های جنگ سرد و افزون یافتگی اهمیت اقتصاد و ژئواکونومیک نسبت به ژئوپولیتیک، موجب گردید دیپلماسی‌اقتصادی نیز جایگاه والاتری در سیاست خارجی کشورها پیدا نماید. دراین میان اتخاذ دیپلماسی‌اقتصادی درسیاست آمریکا بعنوان هژمون سالهای پس از جنگ سرد، سیاستگذاران این کشور را برآن داشت تا درجهت پویایی در عرصه بین‌المللی برای کسب منافع ملی خود تلاش کنند.  این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر روند جهانی‌شدن‌اقتصاد بر جایگاه دیپلماسی‌اقتصادی در سیاست خارجی آمریکا پس از جنگ سرد با روش تبیینی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای و مبتنی بر منابع معتبر بر این مسئله متمرکز می‌باشد که آیا آمریکا می‌کوشد در فضای جهانی‌شدن اقتصاد و با بهره‌گرفتن از مؤلفه‌ توان اقتصادی برتر خود، تنش‌ها را به جای تقابل و تنازع ازطریق سیاست‌هایی بدون‌تنش دفع نموده و منافع بیشتری را از این طریق بدست آورد و دراین راستا از تعامل و سیاست اقتصادی برای کسب قدرت بهره برده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که سیاست‌ها و تعاملات‌ اقتصادی در تصمیم‌گیری‌ها بطورروزافزون اهمیت یافته و دیپلماسی‌اقتصادی آمریکا در سالهای پس از جنگ سرد در قالب حمایت از شرکت‌های آمریکایی در سطح جهان و گسترش بازار آزاد درعرصه‌جهانی و حضور در سازمان‌های مالی بین‌المللی، سهم قابل‌توجهی درپیشبرد اهداف ملی این کشور داشته‌است.      

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Globalization and U.S Economic Diplomacy (1991-2013)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Javad Ranjkesh 1
  • Javad Normohammadi 2
  • Mansoreh Eskandaran 3
چکیده [English]

With respect to transformation of concepts as interest,power and national security after cold war and as well as empowerment of economic factor of national power, many of countries understand that economic capabilities is one of the most important component of national power in access to their interest and expectation. truly, they know without economic power they cant reach to national security.therfore, in post cold era, factors as economic diplomacy, geoeconomic,economic negotiation, economic regims and so on is relativly replaces the idealogic and political competitions. The U.S. of America is most powerful econamy in world and economy has e key role in its foreign policy.In post cold war era, with respect to event as collapse of soviet union and accelerate of globalizatin ,specially economic globalization, countries foreign policy affected by this variable and economic diplomacy find a more important position in countries foreign policy. this article is looking for that who globalizatin effect on U.S economic diplomacy in foreign policy?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Diplomacy
  • Economic Globalization
  • Post Cold War

مراجع

الف- فارسی
ابراهیمی‌نژاد، م. 1387، سازمان‌های مالی و پولی بین‌المللی، تهران: سمت.
باطبی، ب.1391، دلایل عدم شکل گیری ائتلاف چین و روسیه در مقابل هژمونی آمریکا بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته روابط بین‌الملل، دانشگاه‌آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
باین، ن. و وولکاک، استفان 1388، دیپلماسی اقتصادی نوین- تصمیم‌گیری و مذاکره در روابط بین‌المللی، ترجمه محمدحسن شیخ الاسلامی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
پلنو، ج. روی آلتون 1389، فرهنگ روابط بین‌الملل، ترجمه‌ابوالفضل رئوف، تهران: انتشارات عدالت.
پوراحمدی، ح. 1386، اقتصاد سیاسی بین‌الملل و تغییرات قدرت آمریکا: از چندجانبه‌گرایی هژمونیک تا یک‌جانبه‌گرایی افول، تهران: مرکز پژوهش‌های علمی و استراتژیک خاورمیانه.
دلار، د.1371، «اقتصادهای در حال توسعه برونگرا واقعاً سریعتر رشد می‌کند:، شواهدی از 95 کشور درحال توسعه، 1976-1985»، ترجمه یداله‌ابراهیمی‌فر، گزیده مسائل اقتصادی – اجتماعی، شماره 130.
رمضانی قوام آبادی، م.ح.1388، «بررسی استثناهای زیست - محیطی در رویه گات و سازمان جهانی تجارت»، پژوهش حقوق و سیاست، سال یازدهم، شماره 27، پاییز و زمستان 1388 ویژه نامه W.T.O، صص.74-47
رینولدز، ف.الف 1387 شناخت اصول روابط بین‌الملل، ترجمه جمشید زنگنه، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
شولزینگر، ر.د.1389، دیپلماسی آمریکا در قرن بیستم، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
صادقی، ح. و صامتی، م. سامتیم.1390، «تأثیر جهانی شدن اقتصاد بر اندازه دولت؛ مطالعه کشورهای منتخب آسیایی»، فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره ششم، صص.249-209.
غریب‌آبادی، ک. و علی‌آبادی، م.1390، «جهانی‌شدن و تحول در مؤلفه‌های سیاست خارجی»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 193-194.
موسوی‌شفایی، م.1388، دیپلماسی اقتصادی، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
موسی‌زاده، ر.1388، سازمان‌های بین‌المللی، تهران: میزان.
نقیب زاده، الف.1383، تاریخ دیپلماسی و روابط بین‌الملل از پیمان وستفالیایی تا امروز، تهران: نشر قومس.
ب- انگلیسی
Dées, S. & Saint-Guilhem, A. 2009, "The Role of the United States in the Global Economy and Its Evolution Over Time, Frankfurt: European Central Bank"                    1034https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/scpwps/ecbwp1034.pdf?75828b945d11d41e5d201f6e0dd64d17
Elbeshbishi, A. N.2008,The Use of Models in Economic Diplomacy. Is It Really Effective?, Ethiopia: African Trade Policy Centre (ATPC)
Iwilade, A. 2010, The Impact of Globalization on Diplomacy, akiniwilade blog https://akiniwilade.wordpress.com/2010/01/21/the-impact-of-globalization-on-diplomacy/,posted on January21, 2010, Visited on November 7,2015.
Jackson, J.K. 2013, U.S. Direct Investment Abroad: Trends and Current Issues, Congressional Research Service.
Kohane, R.O.1980, The Theory of Hegemonic Stability and Changes in Institutional Economic Regimes, 1967-1977,In Ole P.T. & Randolph M.S. & George, A.H., Change in The International System, Boulder.co: West View.
Mason, R.A. 1975, The World Bank since the Bretton Woods, Washington: The Brookings Institution.
Roberts, G. & Maniam, B.& Bexley, J 2009, The Role of the U.S. in the Global Economy, http://www.aabri.com/NC2011Manuscripts/NC11022.pdf.
Schwab,, K. 2013, The Global Competitiveness Report 2013–2014, Geneva:World Economic Forum
Villarreal, M. A. & Fergusson, Ian F. 2015, The North American Free Trade Agreement (NAFTA), Congressional Research Service, https://www.fas.org/sgp/crs/row/R42965.pdf
Walt, S. M. 1985, "Alliance Formation and the World Balance of Power, International Security", Vol. 9, No.4.
World Economic Outlook 2005, Statistical Appendi.
سیاست جهانی
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1395
صفحه 114-97

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار