تئوری سیستم‌های انطباقی پیچیده ابزار تحلیلی نظم در محیط‌های پیچیده و آشوب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان

2 دانشیار روابط بین الملل دانشگاه تهران

چکیده

اصولاً جهانی شدن به عنوان یک فرایند اجتماعی، محدودیت‌های خاصی را بر تحلیل واقعیت‌های اجتماعی تحمیل می‌کند. افزایش پیچیدگی سیستم‌های اجتماعی کاهش فهم پدیده‌ها را به دنبال دارد. همزمان ابزار مفهومی روابط بین‌الملل نیز هم در سطح تحلیل و هم در حوزه عمل ناقص و ناکافی است، که تایید کننده ناکارایی چارچوب مفهومی، برای عمل در پیچیدگی فزاینده واقعیت‌های اجتماعی می‌باشد. از این رو مقاله حاضر با مفروض قرار دادن پیچیدگی در جهان واقعی این پرسش را مورد بررسی قرار داده است که کدام تئوری قدرت تبیین تحولات حادث از پیچیدگی شدن سیستم بین‌الملل را دارد؟ ماحصل پژوهش حاضر اشاره به این دارد که غیرخطی بودن، ذاتی پدیده‌های سیاسی است و مفروضات خطی کمک زیادی به فهم و تحلیل پدیده‌های غیرخطی جهان واقعی نمی‌کنند. بنابراین با توجه به پیچیدگی حاکم بر سیاست بین‌الملل و پدیده‌های جهان واقعی به نظر می‌رسد تئوری سیستم‌های انطباقی پیچیده قدرت تبیین تحولات حادث از پیچیدگی شدن سیستم بین‌الملل را دارا باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Complex adaptive systems theory is an analytical tool of order in complex environments and chaos

نویسندگان [English]

  • Mohamadreza Faraji 1
  • Farhad Ghasemi 2
2 Tehran University
چکیده [English]

In principle, globalization, as a social process, imposes certain restrictions on the analysis of social reality. Increasing the complexity of social systems leads to a reduction in the understanding of phenomena. At the same time, the conceptual tool of international relations is both incomplete and inadequate in terms of analysis and in the field of action, which confirms the ineffectiveness of the conceptual framework, to act in the increasing complexity of social reality. Therefore, the present paper, with the assumption of complexity in the real world, has examined the question of which theory of power is the explanation of the evolution of the complexity of the international system? The result of this study is that non-linearity is inherent in political phenomena and linear assumptions do not contribute to understanding and analyzing the nonlinear phenomena of the real world. Therefore, given the complexity of international politics and the real world phenomena, the theory of complicated adaptive systems of power seems to explain the evolution of the complexity of the international system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Complex adaptive systems
  • nonlinear dynamics
  • order branching
  • sensitive affiliation
الوانی، مهدی و حسن دانایی فرد. 1387. تصمیم گیری از نگاه نظریه آشوب، فصلنامه تحول اداری، دوره پنجم، شماره 21.
حق بین، فریده. 1380. مبانی توصیف زبان، منطق ارسطویی یا منطق فازی، مجله بیدار، شماره شش.
خیام، مسعود. 1379. منطق فازی و نفی ریاضی - فلسفی خشونت، مجله دانش و مردم، شماره پنجم.
رحمانی سرشت، حسین و نازک نوبری. 1383. پیچیدگی در سازمان، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 42.
ساروخانی، باقر و شیوا صادقی پور. 1393. منطق فازی ابزاری جهت ساخت و سنجش مفاهیم در علوم اجتماعی، مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره هشتم. شماره سوم.
قاسمی، فرهاد. 1388. اصول روابط بین‌الملل، تهران، نشر میزان.
قاسمی، فرهاد. 1392. نظریه‌های روابط بین‌الملل: بنیان‌های نظری نظم و رژیم‌های بین‌المللی، تهران، نشر میزان.
قاسمی، فرهاد. 1393. نظریه‌های روابط بین‌الملل: سایبرنتیک و سیاست خارجی، تهران، نشر میزان.
قاسمی، فرهاد. 1382. تأثیر ساختار هژمونیک سیستم بین‌الملل بر پدیده نظم در سیستم تابع خلیج فارس، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، دوره 17، شماره 187-188.
قاسمی، فرهاد. 1391. رهیافتی نظری بر دیپلماسی منطقه‌ای: واحدهای تجدیدنظرطلب در گذار چرخه سیستمی قدرت، فصلنامه روابط خارجی، سال چهارم، شماره چهارم.
کوره پزان دزفولی، امین. 1384. اصول تئوری مجموعه‌های فازی، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی امیرکبیر، چاپ اول، تهران.
مهری، علی. 1381. کاربرد نظریه بی‌نظمی در سازمان‌ها، ماهنامه تدبیر، شماره 129.
Allen, P.M. 1989, “Towards a New Science of Human Systems”. International Social Science Journal, Vol. 41.
Ashby, W. R. 1956. An Introduction to Cybernetics. Chapman & Hall, London. URL http://pcp.vub.ac.be/ASHBBOOK.html.
Beer, S. 1966. Decision and Control: The Meaning of Operational Research and Management Cybernetics. John Wiley and Sons, New York.
 Bertalanffy, V. L. 1968. General System Theory: Foundations, Development, Applications. George Braziller, New York.
 Boulding, K. E. 1978, Stable Peace. Austin and London: University of Texas Press.
Chen, G. and Yu, X. H., Eds. 2003. Chaos Control: Theory and Applications. Lecture Notes in Control and Information Sciences, vol. 292. Springer Verlag.
Cindea, I. 2006. Complex Systems – New Conceptual Tools for International Relations, perspectives.iir.cz/home/article/view/119.
Clemens, W. C. 2006. ‘‘Understanding and Coping with Ethnic Conflict and Development Issues in Post-Soviet Eurasia.’’ In Complexity in World Politics: Concepts and Methods of a New Paradigm, edited by Neil E. Harrison, 73–93. Albany, NY: State University of New York Press.
Choi, A. c. 2002, Exploratory Simulation and Modeling of Complex Social systems, knowledge Management, Organizational Intelligence and Learning, and complexity, available in: https://www.eolss.net/Sample-Chapters/C15/E1-29-02-05.pdf.
Diana, R. 2000. Political Complexity: Nonlinear Models of Politics, Published: in the United States of America by The University of Michigan Press.
Dolan, S. L. and others. 2001. Organizational Values as "Attractors of Chaos”: An Emerging Cultural Change to Manage Organizational Complexity, Journal of Economics literature classification: D23, M14, O33.
Doran, C.F. 1991. Systems in Crisis: New Imperatives of High Politics at Century’s End. Cambridge: Cambridge University Press.
Edmonds, B. 2000. Complexity and scientific modelling. Foundations of Science 5: 379–390. URL http://cfpm.org/cpmrep23.html.
Elster, J. 1986. Rational Choice. New York: New York University Press.
Fromm, J. 2004. The Emergence of Complexity, kassel university press GmbH, Kassel www.upress.uni-kassel.de.
Gershenson, C. 2007. Design and Control of Self-organizing Systems. CopIt Arxives, Mexico. URL http://tinyurl.com/DCSOS2007.
Gershenson, C. 2013. The implications of interactions for science and philosophy. Foundations of Science Early View. URL http://arxiv.org/abs/1105.2827.
Gershenson, C. and Heylighen, F. 2004. Protocol requirements for selforganizing artifacts: Towards an ambient intelligence. In Proceedings of International Conference on Complex Systems ICCS2004, Y. Bar-Yam, Ed.. Boston, MA. Also AI-Lab Memo 04-04. URL http://uk.arxiv.org/abs/nlin.Ao/0404004.
Goertzel, B. 1994, Chaotic Logic. Language, Thought and Reality From the Perspective of Complex Systems Science. New York: Plenum Press.
Goldstein, J. 2008, Resource Guide and Glossary for Nonlinear/Complex Systems Terms, available in:                        www.plexusinstitute.org/resource/resmgr/files/goldstein_ _resource_guide_a.pdf.
Gunitsky, S. 2013. Complexity and theories of change in international politics, International Theory / Volume 5 / Issue 01 / March 2013.
Heisenberg, W. 1930, Physical Principles of the Quantum Theory. Mineola: Dover Publications.
Heylighen, F. and Joslyn, C. 2001. Cybernetics and second order cybernetics. In Encyclopedia of Physical Science and Technology, 3rd ed., R. A. Meyers, Ed.. Vol. 4. Academic Press, New York, 155–170.
Holland, J. H. 1975. Adaptation in natural and artificial systems. The University of Michigan Press.
Holland, J. H. 1992. Complex Adaptive Systems, The MIT Press on behalf of American Academy of Arts & Sciences, Daedalus, Vol. 121, No. 1.
Jervis, R. 1997–1998, “Complexity and the Analysis of Political and Social Life”. Political Science Quarterly, Vol. 112, No. 4.
Kaplan, M. A. 1962. System and Process in International Politics, New York Wiley.
Kendall, B. E. 2001, Nonlinear Dynamics and Chaos, University of California, Santa Barbara, California, USA. Publishers Ltd, Nature Publishing Group / www.els.net.
Licata, D. 2008. Lectures 9 and 10: Classical Logic, Available in              https://www.cs.cmu.edu/~fp/courses/15317-f08/lectures/09-10-classical.pdf.
Louth, J. 2005, “The Complexity of Globalization: Moving Beyond Theoretical Uncertainty”. Refereed paper presented to the Australasian Political Studies Association Conference,University of Otago, New Zealand.
Luo, A. C. J. 2013. Nonlinear Systems and Complexity, New York Heidelberg Dordrecht London.
Mckelvey, B. and Others. 2010. When Organizations and Ecosystems Interact: Toward a Law of Requisite Fractality in Firms, Chapter Accepted for edited book: Chaos and Complexity in Organizations and Society. Edited by Dr. Marcial J. Lopez Moreno; Published by UNESA.
Mesjasz, C. 1988, “Application of System Modelling in Peace Research”. Journal of Peace Research, Vol. 25, No. 3.
Mesjasz, C. 2006, “Complex system studies and the concepts of security”. Kybernetes, Vol. 35, Issue 3 / 4.
Modelski, G. 1987. Exploring Long Cycles, Boulder, Lynne Rienner Publisher.
Modelski, G. 1978 The Long Cycle of Global Politics and the Nation-State. Comparative Studies in Society and History, 20 2.
Modelski, G. Thompson, W.R. 1988. Seapower in Global Politics, 1494-1993, London, MacMillan Press.
Nicolis, G. and Prigogine,I. 1989, Exploring Complexity. An Introduction. New York: W.H. Freeman and Company.
Rama, S. A. 2006. Order and Change in the Contemporary International System Department of Politics New York University G53. – 1732.002.
Rosecrance, R. 1963. Action and Reaction in World Politics: International Systems in Perspective.
Rosen, R. 1985. Anticipatory Systems: Philosophical, Mathematical and Methodological Foundations. Pergamon Press. URL htttp://tinyurl.com/y98zsx.
Rumelhart, D. E., and Others. 1986. Parallel Distributed Processing: Explorations in the Microstructure of Cognition. MIT Press.20.
Russell, S. J. and Norvig, P. 1995. Artificial Intelligence: A Modern Approach. Prentice Hall.19.
Ryan, A. l. 2008. What is a Systems Approach? arXiv mirror uk.arxiv.org has been discontinued, Cornell University Library.
Schweitzer, F. 2003. Brownian Agents and Active Particles. Collective Dynamics in the Natural and Social Sciences. Springer Series in Synergetics. Springer, Berlin.
Simon, H. A. 1996. The Sciences of the Artificial, 3rd ed. MIT Press.
Strogatz, S. 1994. Nonlinear Dynamics and Chaos: With Applications to Physics, Biology, Chemistry, and Engineering Studies in Nonlinearity, available in:                                 arslanranjha.weebly.com/uploads/4/8/9/.../nonlinear-dynamics-and-chaos-strogatz.pdf.
Steels, L. 1993. Building agents out of autonomous behavior systems. In The Artificial Life Route to Artificial Intelligence: Building Embodied Situated Agents.
Wallerstien, I. 1974. The Rise and Future Demise of the World Capitalist System: Concepts for Comparative Analysis,Comparative Studies in Society and History, Vol. 16, No. 4.
Wiener, N. 1948. Cybernetics; or, Control and Communication in the Animal and the Machine. Wiley and Sons, New York.