جدال های امنیتی ایران-عربستان از منظر اقتصاد سیاسی بین الملل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان و مدرس دانشگاه‌های تربت حیدریه، چناران، قوچان و فاروج

2 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان

3 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان

چکیده

جدال‌های ایران-عربستان مجالی نو برای مداقه‌ای ژرف تر به تعارض‌های منطقه ای و  بین‌الملل و با هدف ترسیم چشم اندازی نو نظم و نسق یافت. دغدغه این سطور چنین پدیدار شد؛ فرایندهای منازعه میان ایران-عربستان از منظر اقتصاد سیاسی بین‌الملل چگونه صورت بندی می‌گردد؟ آیا جدال صرفا یک مساله هویتی-فرقه ای است؟ نگارش این مجال با این فرضیه نظم خود را یافت که فرایندهای متعارض اقتصاد سیاسی و نو مرکانتلیسم دولتی، مالیه بین‌الملل و تکنیکال تولید فرامدرن و شرکت های چند ملیتی پس از کنفرانس برتن وودز استعداد ایجاد چالش امنیتی میان دولت ها را بیش از گذشته فراهم کرده است. به سخن دیگر دیگر دولت ها اینک به مثابه گذشته حاکم بلامنازعه نظام بین الملل نیستند و پارامترهای اقتصادی در ایجاد گسل ها بسیار اثرگذار هستند. تضادهای ایران-عربستان هم خارج از این تقارن نبوده  و تنش‌ها ناشی از تعارض‌ ساختار و اقتصادی سیاسی نظام بین‌الملل ناشی گشته است؛ بدین قرارکه منافع هژمون (آمریکا) در همپوشانی با سرمایه‌داری بین المللی (تسلیحاتی، نفت، فناوری، تجارت اینترنتی و غیره...) باعث تعارض میان ایالات متحده و بازیگران کلیدی در مناطق‌ (ایران) خواهد شد. متعاقب این رویداد آمریکا برای حفظ موازنه و تامین منافع شرکت‌های چند ملیتی فرامدرن و هژمون بازارکوشش خود را بر جلوگیری از نسج یافتن قدرتی نو ظهور در خاورمیانه معطوف خواهد کرد. پی آمد گسترش تضاد ساختاری میان قدرت منطقه ای (ایران) و هژمون منازعه نیابتی میان ایران-عربستان درشکل هویتی نیابتی محتمل خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iran and Saudi Arabia Conflicts from the perspective of political economy

نویسندگان [English]

  • Reza Rahmdel 1
  • Reza Simbar 2
  • Ahmad Jansiz 3
1 University of Guilan
2 Guilan University
3 Guilan University
چکیده [English]

The study of the conflicts between Iran and Saudi Arabia has taken a careful look at the regional and international structural contradictions. The concern of these lines was emerged How the conflict process between Saudi Arabia and Iran are structured in terms of international political economy? Is the conflicts merely a sectarian identity? Writing this discourse with this hypothesis was found to be logical that Controversial processes of the new political economy, state-owned mercantilism, international finance capital, and the technical monopoly production of multinational corporations after the Brentwoods conference have paved the way for creating security challenges among governments.Iran Saudi Arabia has not been out of this symmetry, and its tension has been the result of the series of structural and economic conflicts of the international system. Hence, the interests of hegemony America in overcoming international capitalism like as weapons, oil, technology, the internet, etc..will lead to a conflict between United States hegemony and a key regional actor Iran. Following this event, the United States will work to protect the interests of multinational corporations and large Territories in the market to prevent the emergence of new emerging powers in the Middle East region. The consequence of the expansion of structural contradictions between regional power Iran and hegemonic ally Saudi Arabia will be in the form of an ideological identity of the conflict.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Economy
  • security conflict
  • Mercantilism
  • hegemony
  • Iran-Saudi Arabia
 ازغندی، علیرضا، آقا علیخانی، مهدی، تابستان 92، بررسی عوامل منطقه‌ای واگرایی در روابط ایران و عربستان 1390-1384، فصلنامه سیاست حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 2، دوره 43، شص 243-225.
اسدی، علی اکبر، 1388، سیاست منطقهای عربستان سعودی و امنیت جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه سیاست دفاعی، پائیز، شماره 68، 154-121.
بالام، دیوید، وست، مایکل، 1386، ثروت و قدرت: مرکانتلیسم و ناسیونالیسم اقتصادی، ترجمه نیاکویی، سید امیر، فصلنامه راهبرد، شماره 10، تابستان 86، شص 153-124.
برزگر، کیهان، 1382، تعاملات سیاسی ایران-عربستان پس از 11 سپتامبر، راهبرد، بهار، شماره بیست هفتم، شص 231-195.
فریدن، جی‌آ، لیک، د ا، 1381، سه نقطه نظر در مورد اقتصاد سیاسی بین الملل، ترجمه، تقوی، مهدی، مجله سیاسی اقتصادی، تابستان، شماره 148-147، شص 181-178.
ساعی، احمد، پیلتن، فرزاد، 1390، نظریه ثبات هژمونیک، اقتصاد جهانی و تجارت چند جانبه، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره شانزدهم، پاییز، 106-91.
قنبرلو، عبداله، 1388، اقتصاد سیاسی جهانی: درک نظم اقتصاد بین الملل، نقد و بررسی کتاب، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال دوازدهم، شماره دوم، تابستان، شماره مسلسل 4، شص 191-182.
Bina, Cyrus, 2003, The War for Oil or the American: Dilemma of Hegemonic Nostalgia?, Faculty Center for Learning and Teaching, University of Minnesota Morris, Article Volume 1, Number 2 October 2, pp 1-32.
Cohen, Stephen S, Zysman, John, 1983, The Mercantilist Challenge to the Liberal International Trade Order, Berkeley Journal of International Law, Volume 1 Issue 1 Summer, pp 1-46.
Gavin, by Francis J, 1999, Politics, Power, and US Policy in Iran, 1950–1953, Journal of Cold War Studies, the University of Pennsylvania’s History 700 Seminar Article No. MIT Press, pp 1-47.
Georghiou, CA, et al, 2013, Unexpected Convergence: The Huntington/ Fukuyama Debate, 8th Pan-European Conference on International Relations: Theme: One International Relations or Many? Multiple Worlds, Multiple Crises, Location 213, Old Library of University of Warsaw, pp 1-17.
Gilpin, Robert, 2001, Global Political Economy: Underestanding The International Economic Order, (First published), usa, New Jersey, Princeton University Press.
Jahner, Ariel, spring 2012, Saudi Arabia and Iran: The Struggle for power and Influence in the Gulf, journal of international affairs review, vol xx, number 3, pp 36-40.
Mabon, Simon, 2013, Saudi Arabia and Iran: Soft Power Rivalry in the Middle East: Volume 132 of Library of Modern Middle East Studies, illustrated, United Kingdom, London: I.B.Tauris Publisher.
Rizwan, Rizwan, et al, Sep. 2014, From Rivalry to Nowhere: A Story of Iran-Saudi Ties, IOSR Journal Of Humanities And Social Science IOSR-JHSS, Volume 19, Issue 9, Ver. IV, Sep, PP 91-101.
 
Salisbury, Peter, Februray 2015, Yemen and The Saudi-Iranian Cold War, Research Paper,volum of Middle East Africa Programme, London: Chatham House Publisher, pp 1-13.
Schwantiz, Wolfgang G, webversion 10.2008, iran rivalry with Saudi Arabia: A story of conflict between the Gulf wars, book, Retrieved 14 Dec 2016 10:25: http://www.trafoberlin.de/pdf-dateien/Henner%20Fuertig%20Iran%20Saudi%20Arabia.pdf
Spiegel, Steve L. Pervin, David, J, 2014. Practical Peacemaking in the Middle East: The Environment, Water, Refugees, and Economic Cooperation and Development, second edition, United State of America.New York: Routledge Publisher.
Wehery, Frederick,...‌et al, 2009, Saudi-Iranian Relation the fall of Saddam: rivalry, cooperation, and implications for u.s.policy, United States, Santa Monica: Publishd by Rand Corporation.
Zeino-Mahmalat, Ellinor, 2012, Saudi Arabia’s and Iran’s Iraq Policies in the Post-Gulf War Era: Re-Thinking Foreign Policy Analysis in the Gulf at the Intersection of Power, Interests, and Ideas, Doctoral dissertation, Universität Hamburg, pp 1-295.