تحلیل مدل ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک در سیاست گذاری امنیتی ترامپ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشکده حقوق و علوم سیاسی ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران

چکیده

روندهای سیاست خارجی آمریکا در دوران ترامپ بیانگر این واقعیت است که نامبرده سیاست­گذاری امنیت ملی آمریکا را براساس «ژئوپلیتیک فرااستعماری» شکل می‌دهد. ژئوپلیتیکی فرااستعماری زمینه یک­جانبه‌گرایی در سیاست خارجی و فرایندهای امنیتی ایالات‌متحده را اجتناب‌ناپذیر می‌سازد. پرسش اصلی مقاله به این موضوع اشاره دارد که: «سیاست­گذاری امنیتی دونالد ترامپ براساس چه نشانه‌ها و مدلی شکل گرفته است؟» فرضیة مقاله آن است که: «سیاست­گذاری امنیتی دونالد ترامپ مبتنی بر الگوی ژئوپلیتیک فرااستعماری بوده که ترکیبی از نشانه‌های ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیک خواهد بود.» در تنظیم مقاله از رهیافت «امنیت و ژئوپلیتیک فرااستعماری» استفاده می‌شود. چنین رویکردی، به مفهوم آن است که تنظیم دستور کار راهبردی و دیپلماتیک جهان در دوران دونالد ترامپ با نشانه‌هایی از تهدید، تغییر در شکل‌بندی‌های سیاست جهانی و ناامنی بین‌المللی همراه خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Geopolitical and Geo-Economics Analysis Model in Trump’s Security Policy Making

نویسنده [English]

  • Abbas Mossalanejad
Postdoctoral on Strategic Policy Making and Full Professor of Political Sciences, University of TEHRAN, Tehran, Iran
چکیده [English]

There is different level for explaining the pattern of policy making. The micro levels for decision makers based on elite role and governmental policy. The middle level has been used based on the strategic needs of the countries. The structural level generally to use for understands patterns of foreign policy decision making. After cold war, geopolitical and geo-economical models can be used to understand the roots of foreign policy trends. Donald Trump's regional security policy making is based on the linking of three levels. Any policy making based on geopolitical indications focuses on explaining how states can explain their political and foreign policy on the basis of geographical and spatial components. Trump attempts to regulate his national security policy based on supra geopolitics. Trump’s security policy making is part of unilateralism patterns. The main question is that: “What are the main signs and pattern of Trump's security policy is based on?” The hypothesis is that: “Trump's security policy making is based on supra geopolitical model. Supra geopolitical model is a combination of geopolitical and geo-economical indexes. The approach and theory framework is based on post-colonial geopolitics. Such an approach means that the strategic and diplomatic agenda of Trump’s cabinet based on threat, change in global politics and international insecurity. This process will lead to the transition from structural commitments of the United States.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security Policy Making
  • Supra Geopolitics
  • Unilateralism
  • Structural Commitments
  • Cross Balancing
آیدین، م، (1381)، «ریشه‌های داخلی بی ثباتی در آسیای مرکزی و قفقاز»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 39، صص 172-159.
اطهری، س (1373)، «تاجیکستان: نوسازی و دگرگونی سیاسی»،فصلنامهمطالعاتآسیایمرکزیوقفقاز، شماره 4
اعظمی، ه، دبیری، ع (1391)، «ارزیابی فرصت‌ها و چالش‌های ایران در آسیای مرکزی»، فصلنامه علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد واحد اهر، سال 12 شماره 40، زمستان 1391، صص 46-25.
امیر احمدیان، ب، رضا زاده، ح (1391)، «مؤلفه‌های داخلی مؤثر بر سیاست خارجی تاجیکستان»، فصلنامه آسیای مرکزی قفقاز، شماره 80، زمستان 1391، صص 55-35.
بونش رمضانی، ف (1390)، تاجیکستان و حل اختلافات مرزی با چین، گارش IPSC-مرکز بین المللی مطالعات صلح در خرداد ۷, ۱۳۹۰
ترابی، ق (1386)، «ساختار و توانمندی نظامی کشورها: قرقزستان»، ماهنامه اطلاعات راهبردی، سال هشتم، شماره 89، صص 80-63.
ته‌امی، س (1384)، امنیت ملی، داکترین، سیاست‌های دفاعی و امنیتی، تهران: انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتشی جمهوری اسلامی ایران.
تقوایی نیا، آ (1389)، همکاری نظامی ازبکستان با امریکا و ناتو، بازیابی در
http://islamworld2020.persianblog.ir/post/406/
سنایی، م (1383)، «منابع انرژی محور عمده رقابت و همکاری در حوزه آسیای مرکزی، خزر»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، سال سیزدهم، شماره 47، صص 168-157.
شوتار، س (1386)، شناخت و درک مفاهیم جغرافیای سیاسی، انتشارات سمت.
شیرازی، آ و مجیدی، ح (1382)، سیاست و حکومت در آسیای مرکزی، تهران: نشر قوس.
شربیانی، ق (1387)، امنیت ایران و رویکرد ناتو در آسیای مرکزی، چاپ اول، تهران: مرکز انتشارات وزارت امور خارجه.
شفیعی، ن (1390)، «مفهوم سیاست خارجی از دیدگاه نظریه‌ها (واقع‌گرایی، لیبرالیسم و سازه‌انگاری)»، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 285.
شوکوئی، ت (1373)، «موقعیت ژئوپلتیک و اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی در دهه 90 و چشم اندازهای توسعه آن‌ها»، ترجمه شاهرخ بهار، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 5.
دهاقانی، ج (1383)، بحران مشروعیت در نظام سیاسی اسرائیل، معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی / گروه مطالعات خاورمیانه و خلیج فارس
درایسدل، ج (1374)، جغرافیای‌سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا. (دره میرحیدر، مترجم). تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه.
حیدری، غ (1372)، ویژگی‌های ژئوپلتیکی آسیای مرکزی، تهران: انتشارات سازمان جغرافیایی وزارت دفاع.
جان‌پرور، م (1391)، تبیین الگوی مدیریت مرز دریایی مورد: خلیج فارس (رساله دکتری). تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
ربیعی، ح و جان پرور، م (1391)، «بازنمایی مدل تحلیلی برای حل و فصل اختلاف‌ها و منازعات سرزمینی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهارم، شماره چهارم، شماره مسلسل 54.
زارع، ع (1380)، مبانی مشروعیت و قدرت در جمهوری اسلامی ایران، 1375 – 1357، تهران: مؤسسه فرهنگ و دانش.
زرقانی، س (1386)، مقدمه‌ای بر شناخت مرزهای بین المللی، تهران: دانشگاه علوم انتظامی ناجا.
کاراجیانس، آ (1391)، اسلام گرایی در آسیای مرکزی، به ترجمۀ مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، شعبه خراسان، چاپ اول، قم: نشر بوستان کتاب.
کاشانی، ج (1387)، «وضعیت حقوقی منابع نفت و گاز واقع در مرز کشورها»، مجله حقوقی بین المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین المللی معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری، سال 25، شماره 39، صص 219-165.
کاظمی، ح و نظامی، م (1389)، «زمینه‌های تاریخی شکلگیری بحران‌های قوم گرایی، محلی‌گرایی و بنیادگرایی در آسیای مرکزی»، فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، سال 6، شماره 14، صص 138-111.
کامران، ح و کریمی پور، ی (1383)، «بسترهای جغرافیایی تهدیدهای بیرونی مطالعه موردی: حاشیه دریای مازندران»، فصلنامهتحقیقاتجغرافیایی
کرباسیان، م؛ خبوشانی، آ؛ جوانمردی، م و زنجیرچی، سید (1390)، «کاربرد مدل (ISM) جهت سطح‌بندی شاخص‌های انتخاب تامین‌کنندگان چابک و رتبه‌بندی تامین‌کنندگان با استفاده از روش TOPSIS-AHP فازی»، مجله علمی پژوهشی مدیریت تولید و عملیات، سال دوم، شماره دوم، بهار و تابستان 1390، صص 122-107.
کولایی، آ (1384)، بازی بزرگ جدید در آسیای مرکزی زمینه‌ها و چشم اندازها، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
کولایی، آ (1376)، سیاست و حکومت در آسیای مرکزی، تهران: انتشارات سمت.
کولایی، آ و عزیزی، ح (1392)، «تحولات سیاست خارجی ترکمنستان اصل بی طرفی مثبت در عرصه نظر و عمل» فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 43، شماره 3، پاییز 1392، صص 196-173.
کمپ، ج و هارکاوی، (1383)، جغرافیایاستراتژیکخاورمیانه. (سیدمهدی‌حسینی‌متین، مترجم) تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عطایی، ف و کوزه گر کالجی، و (1391)، «تأملی بر سیاست خارجی جمهوری ازبکستان از منظر نظریه پیوستگی»، فصلنامه آسیای مرکزی قفقاز، شماره 78، صص 136-107.
لیپست، س و ترجمه فانی (1383)، دایره‌المعارف دموکراسی، تهران: کتابخانه تخصصی وزارت خارجه.
مجتهدزاده، پ (1376)، «جغرافیا و سیاست در دنیای واقعیت‌ها»، ماهنامه اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 120-119.
میرعباسی، س و جهانی، ف (1390)، «رژیم حقوقی بهره برداری از میادین مشترک نفت و گاز در خلیج فارس از منظر حقوق بین الملل»، فصلنامه راهبرد، شماره 61.
هاشمی، ف.م (1393)، جایگاه آسیای مرکزی در چالش قدرت‌ها، روزنامه سرمایه، منبع china and Eurasia Forum Quarterly
ورتکین، دم، نیروهای مسلح قزاقستان پس از استقلال، فصلنامه بررسی‌های نظامی - شماره 20، قابل بازیابی در http://dsrc.ir/View/article.aspx?id=819
یزدانی، ع (1387)، «همکاری‌ها و اتحادها در منطقه آسیای مرکزی: نگاه حکومت‌های منطقه»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 61، بهار.
Bohr, Annette (2004), Regionalism in Central Asia: New Geopolitics, Old Regional Order, International Affairs Royal Institute of International Affairs, Volume 80, Issue 3, pp 485–502
Glassner martin, fahrer chuck (2004), (Political geography.usa: johnwiley7sons. Ins
Goertz, G. and Diehl, P. (1992), Territorial Changes and International Conflict, Routledge, London.
Perscott, J.V (1987), political frontiers & boundaries. London.
Perscott, J.V; Clive Schofield (2008), The Maritime Political Boundaries of the World. 2nd edition. Martinus Nijhoff Publishers