توسعه در بزنگاه جهانی‌شدن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 علوم سیاسی /دانشکده حقوق و علوم سیاسی /دانشگاه تهران/تهران

چکیده

توسعه، از هنگام شتاب گرفتن فرایند جهانی‌شدن، با مسائل متنابعی، مواجه گشته است. درحالی‌که برخی شرایط پیش‌آمده را به‌منزله تحدید حکمرانی قلمداد کرده‌اند؛ دیگران آن را به‌مثابه فرصتی در نظر گرفته‌اند که ملت‌ها را به توسعه اقتصاد خویش برانگیخته است؛ اما آنچه توسعه را به یک مسئله بدل ساخته است، گریزناپذیری کشورها از عطف توجه به متن کنش جهانی شده‌ای است که خوانش توسعه را در آن با دشواری‌هایی روبرو ساخته است. در این میان دست‌وپنجه نرم کردن با این پدیده برای کشورهای درحال‌توسعه که به «دیر آمدگان» موسوم‌اند، به سبب فقدان ساختارهای بنیادی و نهادهای منعطف، بسیار حیاتی‌تر بوده است. ضمن عطف توجه به این واقعیت که پاسخ به جهانی‌شدن برای این دست از کشورها، ورای یک واکنش ساده بوده و به‌واسطه عوامل متعددی، به‌تدریج، شکل‌گرفته؛ برنهادهای کارآمدی تأکید شده که مهیاگر ابزارهایی مناسب، برای هدایت منابع بالقوه ایشان به‌سوی توسعه‌ای پایدار محسوب می‌شده است. این مقاله در پی آن بوده است تا با استفاده از رهیافت نهادگرایی و روش تطبیقی، دریابد که ملت‌ها چگونه پاسخ‌های خود را به جهانی‌شدن به‌منظور هموار ساختن مسیر خود به‌سوی توسعه، به نحو نهادین شکل می‌دهند و چگونه این امر مابین کشورها در امر تبدیل جهانی‌شدن به فرصت یا تهدید، تفاوت ایجاد کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

ِDevelopment at the Juncture of Globalization

نویسندگان [English]

  • Seyed Ahmad Movaseghi 1
  • Mozhgan RezaeyanEsfahani 2
1 Tehran University
2 Political science/the faculty of Law and PoliticalScience/Tehran Univercity
چکیده [English]

At globalization era, development has been faced to a complicated situation. While some scholars interpret globalization as a restriction to government and destruction of national choherency; others consider that as an opportunity to be highly motivated in order to develop the economics. Today what is a problematic is the globalized text of development, something that creates a new perspective on development and so it is required to find a new approach about it. Meanwhile, coping with this challenging phenomenon is much more crucial for developing countries which called ''late comers'', because of their lack of fundamental structures and flexible institutions. Regarding to this fact the answer to globalization for late comers is more than a simple reaction and it is about many factors which are shaping it gradually. So as a particular view there is an emphasis on effective institutions which provide them confident measures to direct their potential sources toward stable and comprehensive development. Based on this vision, the article is determined to use institutional approach and comparative method to find out how nations shape their answer to globalization institutionally which can direct their sources toward development; and how their institutionally answer differs among countries in the way which they turn globalization out to be an opportunity or a threat.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Development
  • Globalization
  • National Economy
  • Institutions
  • Developmental State
استیگلیتز، جوزف (1385)، جهانی‌شدن و پیامدهای ناگوار آن، ترجمه محمدرضا باوفا، تهران: انتشارات امیرکبیر.
اسمیت، دنیس (1377)، تاریخ اقتصادی ژاپن، ترجمه محمد حسین وقار، تهران: نشر اطلاعات.
اسمیت، تونی (1391)، جهانی‌سازی - چهار الگو و یک رویکرد انتقادی، ترجمه فروغ اسدپور، تهران: نشر پژواک.
اوانز، پیتر (1380)، توسعه یا چپاول، ترجمه عباس مخبر، تهران، نشر طرح نو.
بک، اولریش (1388)، جامعه در مخاطره جهانی، ترجمه محمدرضا مهدی زاده، تهران: انتشارات کویر.
بهاگواتی، جاگدیش ناتوارلعل (1384)، دفاع از جهانی‌شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
پولانی، کارل (1391)، دگرگونی بزرگ - خاستگاه‌های اقتصادی روزگار ما، ترجمه: محمد مالجو، تهران: نشر پردیس دانش.
تارو، لستر (1382)، برندگان و بازندگان جهانی‌شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
چامسکی، نوام (1379)، نئولیبرالیسم و نظم جهانی، ترجمه حسن مرتضوی، تهران؛ نشر دیگر.
دلفروز، محمدتقی (1392)، دولت و توسعه اقتصادی، تهران: نشر آگاه.
سعد فیلهو، آلفرد و جانستون، دبورا (1394)، نئولیبرالیسم - خوانش انتقادی، ترجمه میرجواد سید حسینی و مریم اسماعیلی و زهرا میری، آبادان: نشر پرسش.
سن، آماریتا کومار (1394)، توسعه یعنی آزادی، ترجمه محمد سعید نوری نائینی، چاپ ششم، تهران: نشر کویر.
سیف، احمد (1389)، «مدل چینی توسعه و نئولیبرال‌های وطنی»، اقتصاد سیاسی جهانی کردن، گرداوری احمد سیف، تهران: نشر آگه (304-271).
صدیقی، کلیم (1396)، «تجربه کشورهای در حال توسعه در برابر نئولیبرالیسم و جهانی سازی»، در برابر نئولیبرالیسم و جهانی سازی، ترجمه و گردآوری مسعود امیدی، نشر گل آذین. (63-13).
عجم اوغلو، دارون و ای رابینسون، جیمز (1396)، چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، ترجمه محسن میردامادی و محمد حسین نعیمی‌پور، چاپ هفتم، تهران: انتشارات روزنه.
گریفین، کیت (1375)، راهبردهای توسعه اقتصادی، ترجمه حسین راغفر و محمد حسین هاشمی، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1388)، چشم‌اندازهای جهانی، ترجمه محمدرضا جلایی پور، چاپ سوم، تهران: نشر طرح نو.
لفت ویچ، آدریان (1382)، دموکراسی و توسعه، ترجمه احمد علیقلیان و افشین خاکباز، تهران. نشر طرح نو.
لیست، فردریک (1379)، اقتصاد ملی و اقتصاد جهانی، ترجمه ناصر معتمدی، تهران، نشر شرکت.
مصلی نژاد، عباس (1396)، نهادگرایی و جهانی‌شدن، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
موثقی، احمد (1392)، اقتصاد سیاسی توسعه و توسعه نیافتگی، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
موثقی، احمد (1394)، جهانی‌شدن، ناسیونالیسم و توسعه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مولر، جری (1396)، ذهن و بازار، ترجمه مهدی نصراله‌زاده، چاپ دوم، تهران: نشر بیدگل.
مؤمنی، فرشاد (1394)، اقتصاد سیاسی توسعه در ایران امروز، تهران: انتشارات نقش و نگار.
نظری، علی اشرف و سلیمی، برهان (1394)، «نئوپوپولیسم راست افراطی در دموکراسی‌های اروپایی»، فصلنامه دولت پژوهی، دوره اول، شماره 4، زمستان 94، صص 185-157.
نورث، داگلاس (1396)، فهم فرایند تحول اقتصادی، ترجمه میرسعید مهاجرانی و زهرا مرضی‌زاده، تهران: نشر نهادگرا.
نورث، داگلاس و والیس، جان و واینگاست جوزف، بری (1397)، خشونت و نظام‌های اجتماعی، ترجمه: بهنام ذوقی رودسری، تهران: نشر شیرازه.
والرشتاین، امانوئل (1394)، پایان جهان آنگونه که آن را می‌شناسیم، ترجمه حسین حسنی، تهران: نشر ترجمان.
هاروی، دیوید (1394)، هفده تضاد و پایان سرمایه‌داری، ترجمه عارف اقوامی مقدم، تهران: نشر اختران.
هتنه، بژورن (1392)، تئوری توسعه و سه جهان، ترجمه احمد موثقی، تهران: نشر قومس.
Rodrik, Dani (2018), Populism and Economics of Globalization, Journal of international Business Policy, www.Jibo.net.
Rubin, Meredith (2008) the Elephant and the Deragon, Oxford Press. Published by ventus.
Soilen Solberg, Klaus (2013), Geoeconomics.www, e.books directory.com.