آثار روابط روسیه و اسرائیل بر منافع ملی ایران(2020-1990)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل

2 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دانشگاه مازندران

چکیده

سطح مناسبات دیپلماتیک روسیه و اسرائیل در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در چند دهه اخیر روابط دو بازیگر را به سمت راهبردی شدن سوق داده است. نقش اسرائیل در سیاستگذاری آمریکا در قبال مسکو و قدرت فرا‌منطقه‌ای روسیه در تضمین امنیت اسرائیل در تحولات غرب آسیا، بر نزدیکی مسکو- تل‌آویو توسعه بخشیده است. از سوی دیگر ایران و روسیه در تحولات منطقه و بین‌الملل به سطحی از همسویی در رفتار و اهداف رسیده‌اند که با مداخله روسیه در بحران سوریه همکاری دو کشور افزایش یافته است. با درنظر گرفتن ملاحظات این سوال مطرح می‌شود روابط روسیه و اسرائیل چگونه بر منافع ملی ایران در منطقه و نظام بین‌الملل تأثیر گذاشته است؟ فرضیه‌ای که در پاسخ به این سوال در پژوهش حاضر مورد آزمون قرار گرفته این است که توسعه روابط روسیه و اسرائیل و وابستگی متقابل منافع در سطوح مختلف باعث شده است تا روسیه در پیشبرد منافع ایران در مسئله سوریه، برنامه هسته‌ای و توافق‌نامه‌های تسلیحاتی و اقتصادی محدودیت‌هایی را ایجاد کند. روش پژوهش در این مقاله تبیینی است و روش گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و اینترنتی است و برمبنای رویکرد موازنه‌قوا داده‌های پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

‌ Russia-Israel Relations and the National Interests of Iran (1990- 2020)

نویسندگان [English]

  • Javad Shafaghatnia Abad 1
  • Aliakbar Jafari 2
1 Associate Professor of International Relations, Department of PMaster of International Relations, University of Mazandaranolitical Sciences,
2 Associate Professor at Department of Political Sciences, Faculty of Law and Political Science, University of Mazandaran.
چکیده [English]

Russia-Israel diplomatic relations in the political, economic, and cultural areas during the recent decades have led their relations to become more strategic. The role of Israel in the US policy towards Moscow and the trans-regional power of Russia in ensuring the security of Israeli in West Asian developments have developed Moscow-Tel Aviv close relations. On the other hand, Iran and Russia have achieved a level of alignment in behaviors and goals in regional and international developments. The cooperation between these two countries has increased with the intervention of Russia in the Syrian crisis. Accordingly, the present study aimed to investigate the effect of developing Russia-Israel relations on the national interests of Iran in the region and the international system. The hypothesis tested in response to this question was that the High level of Russian-Israeli diplomatic relations, as well as the interdependence at different levels have made Russia impose some restricts on the progress of the interests of Iran in Syria, nuclear program, and arms and economic treaties. The research method in this study was explanatory and the data collection method was library and internet. The research data were analyzed based on the balance of power approach.levels have made Russia impose some restricts on the progress of the interests of Iran in Syria, nuclear program, and arms and economic treaties. The research method in this study was explanatory and the data collection method was library and internet. The research data were analyzed based on the balance of power approach.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Iran"
  • "Russia"
  • "Israel"
  • "nuclear program"
  • "Middle East"
منابع
احمدی، حمید و درآینده، روح­الله (1397)، «سیاست روسیه در بحران سوریه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران»، مطالعات روابط بین­الملل، دوره 11،شماره44،صص 95-69.
برچیل، اسکات و دیگران (1391)، نظریه­های روابط بین­ الملل، ترجمه حمیرا مشیرزاده و روح­الله طالبی، تهران، نشر میزان.
بی­نام (1380)، «نقطه­نظرهای پیرامون خروج از موافقتنامه گور-چرنومردین»، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز،صص 336-257.
پرتو، امین (1392)، «همکاری‌های نظامی روسیه‌-‌اسرائیل و موانع فرارو»، دوماهنامه ایران، شماره 42، صص 40-52
تابناک (1397/12/17)، «درگیری میان نیروهای تحت حمایت ایران و روسیه در سوریه»، تاریخ استخراج: 1398/05/12،                                             https://www.tabnak.ir/fa/news/883947
تخشید،محمدرضا و شجاع، مرتضی (1397)، «کاوشی در مداخله روسیه در بحران سوریه از منظر ژئوپلیتیک»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره11، شماره2،صص 320-305.
جعفری، علی­اکبر و میرجلالی، رویا (1389)،«مؤلفه­های سیاست خارجی روسیه در همکاری هسته­ای با ایران»، علوم سیاسی، شماره 51، صص35-1.
چگنی زاده، غلامعلی (1392)،«موازنه قوا و روابط راهبردی چین با ایالات­متحده­آمریکا»، روابط خارجی،دوره 5،شماره 4،صص 263-227.
دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و مرادی، منوچهر (1394)، «آمریکا و روابط جمهوری‌ اسلامی­ایران-فدراسیون روسیه»، آسیای مرکزی و قفقاز،دروه21،شماره 89، صص 91-65.
رستمی، فرزاد و پورلقمان، کاظم (1398)، «تحلیلی بر مناسبات رژیم صهیونیستی و روسیه در بحران سوریه در پرتو معمای امنیت» ، سیاست دفاعی، دوره 27،شماره 107، صص 58-53.
رومی، فرشاد (1396)، «چشم اندازی بر راهبردی شدن روابط روسیه و رژیم صهیونیستی در دوره پوتین» ، سیاست دفاعی، دوره 25،شماره 100، صص73-39.
رومی، فرشاد و نوروزی، نورمحمد (1393)، «چشم اندازی روسی به روابط ایران و روسیه(1392-1384)» ، پژوهشنامۀ ایرانی سیاست بین­الملل، شماره 1، صص 117-93.
سیمبر،رضا و صالحیان، تاج­الدین (1396)، « تحولات نظام بین­الملل پس از جنگ سرد و تنوع جدید موازنه قوا» ، سیاست و روابط بین الملل،دروه 1،شماره 1،صص 51-33.
شریعتی نیا، محسن و میرعمادی، طاهره (1394)، «تعاملات نظامی رژیم صهیونیتی با روسیه، هند و چین» ، روابط خارجی، شماره 2، صص134-101.
شوری، محمد (1398/05/04)، «روابط ایران و روسیه، شاخصه­هایی برای آینده­نگری ».تاریخ استخراج:1398/12/11  https://tisri.org/?id=do0haznp
عزتی، عزت­الله و سرور، رحیم وخسرو، صادق (1397)، «تأثیر همکاری­های نظامی ایران و روسیه بر تحولات ژئوپلیتیک منطقه­ای ایران» ، نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، دوره 10، شماره 3، صص 89-76.
عزتی، مرتضی وسلمانی، یونس (1393)، «بررسی آثار مستقیم و غیر مستقیم تحریم­ها در رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بخش خارجی اقتصاد» ، آفاق امنیت، دوره 7، شماره 25، صص 175-149.  
عزیزی، حمیدرضا و نجفی، مصطفی (1397)، «آینده شراکت ایران و روسیه در بحران سوریه»، رهیافت­های سیاسی و بین­المللی، دوره 9، شماره 2، صص 97-67.
کولایی، الهه و زرگری، هادی (1397)، «عوامل مؤثر در رویکرد روسیه به برنامه هسته­ای ایران، از نیروگاه بوشهر تا برجام» ، تحقیقات سیاسی بین­الملل، شماره35، صص60-31.
گریفیتس، مارتین (1391)، نظریه های روابط بین الملل ، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.
مارژتسکی، سرگئی (1398/10/28)، «خطرات و منافع ورود ایران به دریای مدیترانه»، تاریخ استخراج: 1398/12/19 www.iras.ir                                                                                   
 مبید، سامی (1398/01/22)، «پایگاه ایران در 300کیلومتری سواحل فلسطین اشغالی»،تاریخ استخراج: 1398/09/22، http://mail.irdiplomacy.ir/fa/news/1982657
 متقی، ابراهیم (1392)، «تحول رهیافت موازنه قدرت در نظم­های منطقه­ای: هویت­گرایی در برابر ساختارگرایی» ، راهبرد، دوره 22، شماره 67، صص 192-165.
 مختاری، حسین (1394)، «تأثیر تحریم­های بین­المللی بر عوامل قدرت؛ با تأکید بر تحریم­های شورای امنیت سازمان ملل بر علیه ج.ا.ایران» ، ژئوپلیتیک، شماره 2
 مشیرزاده،حمیرا (1394)، تحول در نظریه­های روابط بین­الملل. تهران: سمت.
 مشیرزاده، حمیرا (1397)، مبانی نظری تبیین و تحلیل سیاست خارجی. تهران: سمت.
 مصلی نژاد، عباس (1390)، « تحلیل سیاست موازنه قدرت ایران در رهیافت رئالیستی و نئورئالیستی»، پژوهش های روابط بین الملل، دروه1،شماره1، صص158-131.
 ممدوف، روسلان (1398/02/12)، «سود روسیه از تحریم­های ایران در عراق»، تاریخ استخراج :  1398/08/12،
http:// irdiplomacy.ir/fa/news/1983177
 نیاکوئی، سیدامیرو صفری، عسگری (1397)، «الگوی رفتاری روسیه در نظام بین­الملل: تلاش برای دستیابی موازنه قوا مطلوب(2014-2018)» ، آسیای مرکزی و قفقاز، دوره103، صص 129-101.
 والتز، کنت (1382)، واقع ­گرایی ساختاری پس از جنگ سرد، تهران، ابرار معاصر.
 وفایی فرد،فرهاد و طالبی آرائی، روح­الله ( 1398)، « آینده روابط ایران و روسیه بر سر سوریه(همکاری یا منازعه)» ، پژوهش­های سیاسی جهان اسلام،شماره 4، صص 118-93.
Averbukh, Lidia & Klein, Margaret (2018), “Russia-Israel relationship transformed by Syria conflict”,stiftung wissen schaft and politik, (37), pp.1-8.
Griffiths, M (1992), “Realism,Idealism and international politics”, newyork and London,routledge.
Hatahet, Sinan (2019), “ Russia and Iran:economic influence in Syria”, The Royal Institute of international affairs,pp. 1-20.
Matreer, Igor (2019),  “How Russia plans to takpartin building Syria’s, It sector” Al-monitor: www. Al-monitor.com/puls/originals/2019/06.
Moshkova. T.P (2018), “Russion-Israeli relation:The role of the Russion-speaking community of the state of Israel, Vestnik RUDN”. International Relations, 18(18), pp. 387-399.
Murciano, Gil (2017), “Israel vis-a-vis iran in Syria:The perils of Active containment” ,German Institue for international and security Affairs.
Orlov, V & Timerbaev,  R & Khlopkov, A (2002), “Nuclear Nonproliferation in U.S.-Russian Relations: Challenges and Opportunities”, Moscow: PIR Center.
Razoux, P (2008), “The key under standing the Israel-Russia relationship”, research division-Nato defense college, (42), pp. 1-8.
 Sheehan, Michael (2005), “The balance of power,history and theory”, newyork and London,routledge.
Waltz, K (1979), Theory of international politics, Addison-Wesley.
Бочаров, Ю.Б (2013), “Концептуальный анализ современной фазы развития    взаимоотношений между Россией и Израилем”, Статистика и экономика, (1), 25-30.
Бармин, Юрий. (2018),“Россия и Израиль: ближневосточное измерение отношений”, Российский совет по международным делам ,(42),1-4.
Вахшитех Ахмад Насер (2019). “Россия и Иран в сирийском урегулировании: стратегическое партнерство или тактический союз? Власть, (1), 279-287.
Долгова, Дарья Александровна (2015), “Иран между Россией и США, Актуальные проблемы современных международных отношений, (6), 75-81.
Джаббаринасир, Хасан Реза (2020). “Иран и израиль Во Внешней политике россии: огран и чения на пути сотрудн и чества. Сравнительная политика, 11 (1), 44-64.
Екатерина, Сергеевна Верещагина (2003), “Еврейские некоммерческие общественные организации в России и на Дальнем Востоке конец XX — начало XXI В., Россия и АТР, 3(41), 91-95
Елишев, Сергей Олегович (2013), “Молодежная политика организаций иудаизма в Российской Федерации. Вестник Московского университета, Серия 18. Социология и политология, (3), 168-180. 
Жильцов, Сергей Сергеевич (2016), “Сотрудничество России и Ирана в Каспийском регионе: итоги и перспективы. Вестник Российского университета дружбы народов. Серия: Международные отношения, (4), 628-642.
Ивашенцов, Г. (2005). “ Россия - Иран. Горизонты партнерства. Россия и мусульманский мир, (1), 111-117
Козюлин Вадим,(2001), “Россия – Иран: что стоит за новым стартом военно-технического сотрудничества?” Вопросы безопасности, 5(95),1-9
Мамедова Нина & Фархад Паранд,(2017), “Торгово-экономические отношения между Россией и Ираном: достижения и возможности, Российский совет по международным делам. (29),150-163.
Марьясис, Дмитрий Александрович (2017). “Перспективы развития российско-израильских торгово-экономических отношений. Международная торговля и торговая политика, 2(10), 125-135
Мирван, И (2011), “Иран и россия. Россия и мусульманский мир”, (6), 104-108.
РИАНовости, (2019), “Межгосударственные отношения России и Израиля”, 27 февраля- www.ria.ru/20190227/1551369085.html
Сажин Владими,(2019), “ Военное и военно-техническое сотрудничество России и: Ирана вчера”, сегодня и завтра   https://interaffairs.ru/news/show/22161
Савицкий Вадим,(2016), “Военно-техническое сотрудничество Ирана и России”. Досье       https://tass.ru/info/1707163
Тасс,(2016) “Российско-израильские отношения. Досье - Биографии и справки www.tass.ru/info/4911115.html
Трушин, Михаил Сергеевич (2019). “Международное поЛожение ирана и интересы россии. Контентус, 3(80), 73-86
Федорченко, Андрей Васильевич (2016), “«Русский» Израиль» и Россия. Вестник МГИМО Университета, 2 (47), 245-250.
Хетагуров Артур,(2018), “Перспективные сегменты закупок российской военной техники Ираном: авиация и ПВО https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments
ЦАМТО, “Иран-Россия: оценка военно-технического сотрудничества двух стран за период с 1990 года по настоящее время”                           https://armstrade.org/includes/periodics/news/2016/0216/105533562/detail.shtml
Чекушкин, А. Н. (2006). “ Ядерная программа России и Ирана: проблемы и перспективы сотрудничества. Гуманитарий: актуальные проблемы гуманитарной науки и образования, (6), 66-68.
Эпштейна, А.Д.  и Сулейманов. Р.Р.  (2008),“Историа и исторграфиа российо-израильских отношений”Екатеринбург издательство уральского университе.