روابط جمهوری اسلامی ایران و تونس: مطالعه تطبیقی دولت های احمدی نژاد و روحانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین الملل، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 روابط بین الملل، حقوق و علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 گروه علوم سیاسی ، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران

چکیده

روابط خارجی یکی از وجوه مهم زندگی ملت‌ها و کشورها به شمار می‌رود و بررسی چگونگی عملکرد دولت-ها در ارتباطات خارجی، مهم تلقی می‌شود. بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تونس و تأثیرات آن بخصوص در دو مقطع دولت‌های نهم و دهم به ریاست محمود احمدی نژاد و دولت‌های یازدهم و دوازدهم به ریاست حسن روحانی، می‌تواند به تدوین و تعیین راهبردهای آتی در روابط خارجی در دولت‌های مختلف کشورمان کمک کند و شرایط را برای رفع مشکلات و نقایص احتمالی فراهم آورد. پس از بیداری اسلامی دولت‌هایی در کشورهایی مانند تونس روی کار آمدند که بر روابط با ایران تأثیرگذار بودند. در این مقاله سعی شده است تا با نگاهی سازه‌انگارانه به روابط ایران و تونس، سیاست خارجی کشورمان در دولت‌های مورد اشاره مورد نقد و بررسی قرار گیرد و به این سئوال پاسخ داده شود که روابط ایران و تونس بین سال‌های 2005 تا 2021 چگونه بوده؟ در پاسخ به این پرسش و در مقام صورتبندی فرضیه باید گفت؛ در دولت موسوم به عدالت محور احمدی نژاد، درگیر بودن در برخی تنش‌های داخلی و فقدان رویه‌ای ثابت در سیاست خارجی و در دولت موسوم به اعتدال‌گرا روحانی، تمایل بیش از حد به روابط با غرب و درگیر بودن با برجام، توسعه روابط را با کشورهایی مانند تونس کُند کرد و زمینه‌های تاریخی، اشتراکات فرهنگی و سیاسی به همراه فرصت شکل گرفته از بیداری اسلامی نیز نتوانست به این روابط کمک چندانی بکند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Foreign Relations of the Islamic Republic of Iran and Tunisia: A Comparative Study of the Ahmadinejad and Rouhani Governments

نویسندگان [English]

  • Hassan Yousefi 1
  • Hassan Khodaverdi 2
  • Garineh Keshishyan Siraki 3
1 Department of Political Science and International Relations, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Department of Political Science and International Relations, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Department of Political Science and International Relations, South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Foreign relations are one of the most important aspects of the lives of nations and countries, and it is important to examine how governments operate in foreign relations. Examining the foreign policy of the Islamic Republic of Iran towards Tunisia and its effects, especially in the two periods of the ninth and tenth governments headed by Mahmoud Ahmadinejad and the eleventh and twelfth governments headed by Hassan Rouhani, can formulate and determine future strategies in foreign relations in different governments. Help our country and provide the conditions for solving possible problems and defects. After the Islamic Awakening, governments came to power in countries such as Tunisia that affected relations with Iran. In this article, an attempt has been made to take a constructive look at Iran-Tunisia relations, to review our country's foreign policy in the mentioned governments, and to answer the question of how Iran-Tunisia relations between 2005 and 2021 been? In answer to this question and in the position of formulating the hypothesis, it should be said; Ahmadinejad's so-called justice-oriented government was embroiled in some internal tensions and a lack of consistency in foreign policy, and in the so-called Rouhani's moderate government, an over-indulgence in relations with the West and a nuclear deal, the development of relations with It slowed down countries like Tunisia. Historical contexts, cultural and political commonalities, along with the opportunity created by the Islamic Awakening, could not help these relations much.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Relations
  • Justice-oriented
  • Moderate
  • Islamic Awakening
  • Tunisia
آجیلی، هادی و مهدی بیگی (1395)، «واکاوی دگردیسی سیاسی جنبش اسلامگرای اخوان‌المسلمین تونس (النهضه)» فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام, دوره ۶، شماره ۱
الکعاک، عثمان (1387)، «روابط ایران و تونس در گذر زمان»، مترجم ستار عودی، تهران، اداره نشر وزارت امور خارجه
المدینی, ت (2012)«تاریخ المعارضه التونسیه من النشاة الی الثورة. تونس»: مسیلیکیانی النشر و التوزیع.
امیرعبداللهیان. حسین (1397)، «بررسی روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و تونس پس از انقلاب تونس»، مصاحبه از ح. محمدی
بشیری، عباس (1393)، «گفتمان اعتدال: گذاری بر آرا و اندیشه‌های دکتر حسن روحانی»، تهران: انتشارات نیسا
پایگاه اطلاع رسانی دولت (1396)، «توسعه روابط با کشورهای آفریقایی از اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است».
جبلی، پیمان (1397)، «بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران و تونس پس از انقلاب تونس»، مصاحبه از ح. محمدی
حاجی سیاری، مهدی و پیمان جبلی (1397)، «توصیه‌های راهبردی کشور تونس برای تداوم بیداری اسلامی مبتنی بر ظرفیت‌ها، پیشران‌ها و بازیگران کلیدی»، فصلنامه مطالعات جهان اسلام، سال هفتم، شماره 3
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال و مرتضی دامن پاک جامی (1394)، «جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی دولت یازدهم»، فصلنامه سیاست خارجی، شماره 29
رمضانی گل افزایی، صادق (1393)، «رابطه ایران و تونس از کجا آغاز شد؟» مصاحبه با خبرگزاری ایسنا، قابل دسترس در نشانی https://www.isna.ir/news/93080804092
رمضانی گل افزایی، صادق (1397)، «روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و تونس پس از انقلاب تونس». مصاحبه از ح. محمدی
رمضانی، زهرا (1400)، «نگاهی به رخدادهای اخیر تونس» مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما، قابل دسترس در نشانی https://www.iribnews.ir/00DQQF
سلیمانی، افشار (1391)، «ماجراجویی در سیاست خارجی به ضرر منافع ملی بود»، تهران، دیپلماسی ایران
سنائی, ا. (1389). «اصول روابط بین الملل (ب) تجزیه و تحلیل سیاست خارجی». تهران: نشر طراوت.
شرکت سرمایه گذاری‌های خارجی ایران (1391)، «گزارش کشور تونس با محوریت وضعیت اقتصادی و سرمایه گذاری»، تهران، مدیریت برنامه ریزی و تجهیز منابع
صبوحی، مهدی و رحمت حاجی مینه، (1392)، «بررسی مقایسه‌ای رویکرد ایران و ترکیه در قبال بهار عربی؛ بررسی موردی تونس، مصر و لیبی»، فصلنامه روابط خارجی، تهران، سال پنجم، شماره 4
عبادی، محمد (1394)، «تونس در یک نگاه»، تهران، انتشارات آزاد
قوام، عبدالعلی (1394)«اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل» تهران، انتشارات سمت
کوشکی، محمد صادق و احسان کیانی (1394)، «رقابت‌های امنیتی ایران و ترکیه در جریان بیداری اسلامی مطالعه موردی (مصر و تونس)» فصلنامه پژوهش‌های معاصر انقلاب اسلامی, دوره اول پیش شماره 1
عسگرخانی، ابومحمد و جهانشیر منصوری (1389)، «همکاری و منازعه در روابط بین الملل؛ نگاهی به نظریه سازه انگارانه الکساندر ونت» فصلنامه سیاست، شماره 4
متقی، ابراهیم و حجت کاظمی (1386)، «سازه انگاری، هویت، زبان و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست، دوره 37 شماره 4
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1386)، «قانون موافقتنامه تجارت ترجیحی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت تونس»،
مشیرزاده، حمیرا (۱۳۸۵)، «تحول در نظریه‌های روابط بین الملل»، تهران، انتشارات سمت
موحدی قمی، محسن (1388)، «بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای قاره آفریقا با نگاهی به روابط ایران و آفریقا پیش از انقلاب اسلامی»، پژوهشنامه آفریقا، تهران، سال اول، شماره 1
هادیان. ناصر (1382)، «سازه انگاری: از روابط بین الملل تا سیاست خارجی». فصلنامه سیاست خارجی, شماره 4
هافمن، استنلی (۱۳۸۵)، «روابط بین الملل، علم اجتماعی آمریکایی» در: اندرو لیثلیتر، ماهیت و هدف نظریه روابط بین الملل، ترجمه لیلا سازگاری، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت خارجه.
یوسفی جویباری، محمد و عبدالکریم شاه ولی (1398)، «واکاوی گفتمان انقلاب تونس»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین الملل، تهران، دوره نهم، شماره چهارم، شماره پیاپی 34
 Alavian, Majid and Garineh Keshishyan Siraki, (2018), Politicizing the Tunisian Ennahda Islamist Movement, International Journal of Political Science, Vol 8, No 4, Winter 2018, (pp.71-78)
Dougherty, James E. and Robert L. Pfaltzgraff (2001), Contending Theories of International Relation: A Comprehensive Survey, New York, Longman.
Folker, Jenifer (2000),"Constructivism and Neoliberal institutionalism compared" International Studies.
Guzzini, Stefano (2005), "The concept of power, a constructivist Analysis", Millennium Journal of International Studies, 33, at: http://www.Sagepubli
Karimifard, Hussein (2012), "Constructivism, National Identity and Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran", Asian Social Science, Vol. 8, No. 2
McIntosh, Janet (1997), Congnition and Power, of an Thropology, Michigan: University of Michigan.
Onuf, Nicholas (1989), World of Our Marking, United States: University of South Carolina.
Risse, Thomas (2000), "Let's Argue: Communicative Action in World Politics” International Organization, Vol 54, No1
Rittberger, Boekle and H., V. Wagner (1999), "Norms and foreign Policy: Constructivist Foreign Policy Theory", International Politics, No34
Smith, Steve (2001), "Foreign Policy is What States Make of it: Social Construction and International Relations Theory", in: V. Kubalkova and Armonk M.E. Sharpe (Ed.), Foreign Policy in a Constructed World, International Relations in a Constructed World.
 Waltz, Kenneth (1990),” Realism Thought and Neo Liberalism Theory” Journal of International Affairs, Vol 44, No 1
Wendt, Alexander (1987), "The Agent-Structure Problem in International Relations Theory", International Organization, Vol.41, No.3.
Wendt, Alexander (1994), "Anarchy is What States Make of it", International Organization, Vol. 46, No.2.
Wilmer, Franek (2002), the Social Construction of Man, the State and War: Identity, Conflict and Violence in the Former Yugoslavia, London: Routledge
 Zehfuss, Maja (2002), Constructivism in International Relations, London, Cambridge University Press