روسیه و نظم در حال تغییر بین‌الملل؛ رویکرد و عملکرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف این مقاله بررسی رویکرد و عملکرد روسیه در قبال نظم در حال تغییرِ بین‌الملل است. به دلایل مختلف به‌ویژه تضعیف امریکا/غرب به‌عنوان نیروی مسلط و ظهور کارگزاران بزرگ جدید از جمله چین، نظم بین الملل در وضعیت گذار به نظم جدید قرار گرفته و به‌تبع‌آن مکانیسم‌های نظم‌دهنده، ارتباطات، روندها و مسائل در حال تغییر هستند. روسیه به دلایلی از جمله گفتمان تجدیدنظرطلب، فشار سیستمی امریکا/غرب، آرمان قدرت‌بزرگ و منابع متنوع، داعیه ارتقاء در هرم قدرت بین‌الملل را دارد. این مقاله به کمک نظریه چرخه قدرت با روش کیفیِ تحلیل محتوای متون و اسناد رویکرد و عملکرد روسیه در این زمینه را بررسی می‌کند. این نظریه با تأکید بر بروز چالش در فرآیند گذار و تغییرات در هرم قدرت بین‌الملل، یکی از این چالش‌ها را تطبیق رابطه میان قدرت و نقش در دوره‌های بحرانی چرخه قدرت از جمله گذار می‌داند. در این چهارچوب، روسیه با تأکید بر جایگاه مستقل خود به‌عنوان یک قدرت‌بزرگ، تأکید بر پایان نظم هژمونیک، حمایت از نظم اولیگارشی-کنسرتی، با روشی عملگرا و محتاطانه به مقوله نظم و ناظمان نظم، بر آن است تا نقشی فعال‌تر در عرصه حکمرانی بین‌المللی به خود اختصاص دهد. یافته‌ها مقاله این ادعای مسکو را به صورت محدود تأیید می‌کند، اما تأکید دارد که با‌توجه‌به ماهیت ژئواکونومیک نظم آتی و رابطه بین قدرت اقتصادی و نقش بین‌المللی در این نظم از اثرمندی روسیه کاسته می‌شود. براین‌اساس، ایران در محاسبه روابط بلندمدت از جمله قرارداد 20 ساله با روسیه باید به این واقعیت توجه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Russia and Changing International Order; Approach and Practice

نویسنده [English]

  • Alireza Noori
Assistant professor, Faculty of Economics and Political Sciences, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The purpose of this article is to examine Russia's approach and practice towards the changing international order. Due to various reasons, especially weakening of the US/ West as dominant force and the emergence of new great agents, including China, the international order is in a state of transition to a new one, and as a result, the ordering mechanisms, communications, trends and issues are changing. For reasons including revisionist discourse, US/Western systemic pressure, ideal of great power and diverse resources, Russia has a claim to be promoted in international power system. This article examines Russia's approach and performance in this field with the help of Power Cycle Theory with qualitative method of content analysis of texts and documents. Emphasizing challenges in transition period and changes in international power system, the theory considers adaptation of relationship between power and role in critical periods of the power cycle, including transition, as a main challenge. In this framework, stressing its independent position as a great power, emphasizing the end of hegemonic order, supporting oligarchy-concert order, with a pragmatic and cautious approach to international order and its regulators, Moscow is to play a more active role in global governance. The findings of the article partially confirm Russia’s claims, but it emphasizes that due to the geo-economic nature of the future order and relationship between economic power and international role in this order, Russia's effectiveness will decrease. Therefore, Iran should pay attention to this fact when calculating long-term relations, including the 20-year contract with Russia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Russia
  • International Order
  • Transition
  • Pragmatic Realism
  • the US
قاسمی، فرهاد و صلح‌جو، عبدالحمید (1399)، چرخهٔ قدرت در سیستم بین المللی پیچیده و آشوبی و راهبردهای نقش یابی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه سیاست. 50(2): 685-704.
قاسمی، فرهاد (1391)، رهیافتی نظری بر دیپلماسی منطقه‌ای: واحدهای تجدیدنظرطلب در گذار چرخه سیستمی قدرت. فصلنامه روابط خارجی. 4(4): 34-7.
قلی‌زاده، عبدالحمید و حشمت‌زاده، محمدباقر (1399)، مدل‌های سنجش قدرت ملی؛ ارزیابی خطر جنگ قدرت‌های بزرگ در نقاط بحرانی. فصلنامه روابط خارجی. 12(1): 5-44.
نوری، علیرضا (پائیز 1390)، ایران و روسیه در سازمان شانگهای؛ ضرورت عمل‌گرایی در یک «اتحادیة سیاسی». فصلنامة مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز. 75: 139-113.
نوری، علیرضا (پاییز و زمستان 1400)، ماهیت تجدیدنظرطلبی روسیه و چین؛ سیاست و منافع ایران. دوفصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی. 14(2): 396-379.
نوری، علیرضا (تابستان 1398)، مفاهیم مهار و بازدارندگی در روابط روسیه و امریکا؛ تأثیر و پیامدها برای ایران. فصلنامه سیاست جهانی. 8(2): 290-247.
Albaret, Mélanie & et. al. (2014), A Twenty-First Century Concert of Powers; Promoting Great Power Multilateralism for the Post-Transatlantic Era. Peace Research Institute Frankfurt (PRIF). avalible at; https://www.hsfk.de/fileadmin/HSFK/hsfk_downloads/PolicyPaper_ATwentyFirstCenturyConcertofPowers.pdf
Cederman, Lars-Erik and Girardin, Luc (2010), Growing Sovereignty: Modeling the Shift
China and Russia: Facing Challenges of Global Shifts (April 4, 2017), Valdai Club Foundation. avalible at; https://valdaiclub.com/events/posts/articles/transformation-of-the-political-and-economic-world-around-us/
China and the World in the New Era (2019), avalible at; https://english.www.gov.cn/archive/whitepaper/201909/27/content_WS5d8d80f9c6d0bcf8c4c142ef.html
Doran, Charles F. (1991), What is power cycle theory? Introducing the main concepts. Cambridge University Press.
Doran, C.F. (2012), Power Cycle Theory and the Ascendance of China: Peaceful or Stormy? SAIS Review of International Affairs, 32: 73-87.
Evstafiev, Dmitry (August 20, 2021), Five Hypotheses About the Future World. Modern Diplomacy. avalible at; https://moderndiplomacy.eu/2021/08/20/five-hypotheses-about-the-future-world/
Flockhart, Trine (2021), From ‘Westlessness’ to renewal of the liberal international order: whose vision for the ‘good life’ will matter?. Cambridge Review of International Affairs. 35(2): 176-193.
from Indirect to Direct Rule. International Studies. 54(1): 27–48
Gordon, Philip H. (September 1, 2007), ‘Punish France, Ignore Germany, Forgive Russia’ No Longer Fits. The Brookings Institution. avalible at; https://www.brookings.edu/opinions/punish-france-ignore-germany-forgive-russia-no-longer-fits/
Gvosdev, Nikolas K. (September 22, 2020), Vladimir Putin's UN Speech: Will Russia Head A New Nonaligned Movement?. Center for the National Interest. avalible at; https://nationalinterest.org/feature/vladimir-putins-un-speech-will-russia-head-new-nonaligned-movement-169441
Haass, Richard (2022), The Dangerous Decade, A Foreign Policy for a World in Crisis. Foreign Affairs magazine. 101(5). avalibale at https://www.foreignaffairs.com/united-states/dangerous-decade-foreign-policy-world-crisis-richard-haass
Haass, Richard N. (November–December 2014), The Unraveling: How to Respond to a Disordered World. Foreign Affairs. 93(6): 70–79.
Harkavy, Robert E. (1999), Long cycle theory and the hegemonic powers' basing networks. Political Geography. 18(8): 941–972.
Hebron, Lui; James, Patrick (1997), Great powers, cycles of relative capability and crises in world politics. International Interactions. 23(2); 145–173.
Heim, Jacob L. (2009), New International Players: A traditional and non-traditional look. The SAIS Review of International Affairs. 29(2): 113-127.
Ikenberry, G. John (1998-1999), Institutions, Strategic Restraint, and the Persistence of American Postwar Order. International Security. 23(3): 43–78.
Ikenberry, G. John (2018), Why the Liberal World Order Will Survive. International Affairs. 31(1): 17-29.
Interim National Security Strategic Guidance (2021), avalible at; https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2021/03/NSC-1v2.pdf
Kirkham, Ksenia (2016), The formation of the Eurasian Economic Union: How successful is the Russian regional hegemony? Journal of Eurasian Studies. 7(2): 111-128.
Lahneman, W.J. (2003), Changing Power Cycles and Foreign Policy Role-power Realignments: Asia, Europe, and North America. International Political Science Review. 24: 97-111.
Mazarr, Michael J. & Priebe, Miranda & Radin, Andrew & Cevallos, Astrid Stuth (2016), "Understanding the Current International Order". RAND Corporation. Research Reports. RR-1598-OSD.
Mazarr, Michael J. (2022), Understanding Competition; Great Power Rivalry in a Changing International Order — Concepts and Theories. RAND Corporation. Perspective. PE-A1404-1.
Mazarr, Michael J. (June 25, 2018), We Need a New International Order. Here's Why. RAND Corporation. avalible at; https://www.rand.org/blog/2018/06/we-need-a-new-international-order-heres-why.html
Menon, Shivshankar (August 3, 2022), Nobody Wants the Current World Order. Foreign Affairs magazine. https://www.foreignaffairs.com/world/nobody-wants-current-world-order?utm_source=pocket_mylist
Nye, Joseph S. (December 12, 2016), Will the Liberal Order Survive?. Foreign Affairs. avalible at; https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/2016-12-12/will-liberal-order-survive.
Sharma, Shalendra D. (2020), Trump and the End of an Era? The Liberal International Order in Perspective. The International Spectator. 55(3): 82-97.
Tsygankov, Andrei P. (2021), The Revisionist Moment: Russia, Trump, and Global Transition. Problems of Post-Communism. 68(6): 457-467.
Wyne, Ali (August 31, 2018), Taking Stock of a Shifting World Order. RAND Corporation. avalible at; https://www.rand.org/blog/2018/08/taking-stock-of-a-shifting-world-order.html
Бордачёв, Тимофей (Август 29, 2017), Режим без Гегемона? Уроки Запада и Сотрудничество в Евразии. Kлуб «Валдай». avalible at; https://ru.valdaiclub.com/a/highlights/rezhim-bez-gegemona/ (تیمافیی بارداچف، نظم بدون هژمون، درس‌های غرب و همکاری در اوراسیا، باشگاه ولدای)
Заседание Дискуссионного Клуба «Валдай» (Октября 22, 2020), avalible at; http://kremlin.ru/events/president/news/64261 (نشست باشگاه ولدای، سایت کرملین)
Концепция Внешней Политики Российской Федерации (2016), avalible at; http://www.kremlin.ru/acts/bank/41451 (مفهوم سیاست خارجی روسیه، سایت کرملین)
Кортунов, Андрей (октября 31, 2019), Пять факторов, которые делают Россию такой влиятельной, и что ей мешает. Российский совет по международным делам (РСМД). https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments/analytics/pyat-faktorov-kotorye-delayut-rossiyu-takoy-vliyatelnoy-i-chto-ey-meshaet/ (آندره کارتونوف، پنج عاملی که روسیه را متنفذ می‌کند و عاملی که مانع آن است، شورای روسی امور بین‌الملل)
Кортунов, Андрей (Октября 8, 2019), Россия уже не обижается? Российский совет по международным делам» (НП РСМД). avalible at; https://russiancouncil.ru/analytics-and-comments/analytics/rossiya-uzhe-ne-obizhaetsya/ (آندره کارتونوف، روسیه دیگر مرعوب نمی‌شود، شورای روسی امور بین‌الملل)
Лукьянов, Фёдор (Ноябрая 8б 2019) Страна, Которая Способна Решать Сложные Проблемы. Клуб «Валдай». avalible at; https://ru.valdaiclub.com/a/highlights/strana-sposobnaya-reshat-problemy/ (فئودور لوکیانوف، کشوری توانا در حل مسائل مشکل، باشگاه ولدای)
Никонов, Вячеслав (Ноябрь/Декабрь 201), Назад, к Концерту. Россия в Глобальной Политике. №6. avalible at; https://globalaffairs.ru/articles/nazad-k-konczertu-2/ (ویاچسلاو نیکانوف، بازگشت به کنسرت، فصلنامه روسیه در سیاست جهانی)
О Гегемонии Запада и Целях России (Августа 16, 2022), ТАСС. avalible at; https://tass.ru/politika/15482503 (هژمونی غرب و اهداف روسیه، خبرگزاری تاس)
Попов, В. (2019), Евразийская Сущность Российской Цивилизации. Религия и Общество на Востоке. Вып. III. С. 154–191. (و. پاپوف، ماهیت اوراسیایی تمدن روسی، فصلنامه مذهب و جامعه در شرق)
Путин Заявил о Готовности Предложить Союзникам Новое Вооружение (Августа 15, 2022), Российская газета. avalible at; https://rg.ru/2022/08/15/putin-zaiavil-o-gotovnosti-predlozhit-soiuznikam-novoe-vooruzhenie.html (تأکید پوتین بر آمادگی برای ارسال سلاح‌های جدید به متحدان، روزنامه راسیسکایا گازی‌یتا)
Тимофеев, И. Н., Кортунова, А. В. и Уткина, С. В. (30 июня, 2017), Тезисы по Внешней Политике и Позиционированию России в Мире (2017–2024 гг.). Доклады РСМД. Российский совет по международным делам. (ای. تی‌مافی‌یف و دیگران، گمانه‌ها در مورد سیاست نظامی و جایگاه روسیه در جهان، گزارش شورای روسی روابط بین‌الملل)
Это Вопрос Жизни и Смерти. Путин Объяснил, Почему Россия Начала Военную Операцию (Февраля 24, 2022). Вести. avalible at; https://www.vesti.ru/article/2681632 (این مسئله مرگ و زندگی است؛ توضیحات پوتین در مورد چرایی عملیات نظامی، خبرگزاری وستی)