تجربه جهانی احزاب فراگیر و ایدئولوژیک در ایران: مطالعه تطبیقی فرهنگ سیاسی احزاب اصلاح‌طلب و اصول‌گرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه گیلان

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان

چکیده

موضوع مقاله حاضر بررسی فرهنگ سیاسی دو دسته احزاب اصلاح‌طلب و اصول‌گرا در ایران است تا ضمن آن میزان دوری یا نزدیکی احزاب اصلی ایران با الگوی جهانی احزاب سیاسی مشخص گردد. پرسش اصلی این است که «فرهنگ سیاسی احزاب اصلاح‌طلب و اصول‌گرا در ایران تا چه اندازه با فرهنگ سیاسی حاکم بر احزاب جهانی فراگیر و ایدئولوژیک مطابقت دارد؟». چارچوب نظری پژوهش متشکل از نظریه آلموند و وربا در زمینه فرهنگ سیاسی و نظریه اتو کرشهایمر و دیوید اپتر در زمینه احزاب ایدئولوژیک و فراگیر است. روش تحقیق تحلیل محتوای کمی است. جامعه آماری شامل ویدئوهای مربوط به مناظرات انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری در دوره‌های هفتم، هشتم، دهم، یازدهم، دوازدهم و سیزدهم و اسناد مربوط به مصوبات مجلس شورای اسلامی در دوره‌های ششم، هفتم و یازدهم است. یافته‌ها نشان می‌دهند که احزاب اصلاح‌طلب در بخش شعارهای انتخاباتی و در بخش تصویب مصوبات، معتقد و متعهد به فرهنگ سیاسی احزاب جهانی فراگیر بوده و به اصول دموکراسی نزدیک هستند. در نقطه مقابل، جناح اصول‌گرا، در بخش شعارهای انتخاباتی، تا حدود زیادی در چارچوب احزاب مولفه فراگیر قرار می‌گیرند اما در عرصه عمل و بخش تصویب مصوبات، همانند نسل دوم احزاب یعنی احزاب ایدئولوژیک، بر گرایش ایدئولوژیک خود پای می‌فشارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The global experience of catch-all parties and ideological parties in Iran: a comparative study of the political culture of reformist and fundamentalist parties

نویسندگان [English]

  • Ahdieh Shokouhi 1
  • Mohammad Reza Gholami Shekarsaraee 2
  • hadi noori 2
1 M.A in sociology of University of Guilan
2 Assistant professor of social science department of University of Guilan
چکیده [English]

The subject of this article is to investigate the political culture of two categories of reformist and fundamentalist parties in Iran, in order to determine the distance or proximity of the main parties of Iran to the global model of political parties. The main question is, "To what extent does the political culture of the reformist and fundamentalist parties in Iran correspond with the political culture that governs the universal and ideological parties?". The theoretical framework of the research consists of the theory of Almond and Verba in the field of political culture and the theory of Otto Kirschheimer and David Apter in the field of ideological and catch-all parties. The research method is quantitative content analysis. The statistical population includes the videos related to the election debates of the presidential candidates in the seventh, eighth, tenth, eleventh, twelfth and thirteenth periods and documents related to the approvals of the Islamic Council in the sixth, seventh and eleventh periods. The findings show that the reformist parties believe in and are committed to the universal political culture of global parties and are close to the principles of democracy. On the opposite point, the fundamentalist faction, in terms of election slogans, are largely within the framework of catch-all parties, but in the field of action and approval of approvals, like the second generation of parties, i.e., ideological parties, they adhere to their ideological orientation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Culture
  • Catch-all parties
  • Ideological Parties
  • Reformist
  • Fundamentalist

مراجع

ایوبی، حجت الله (۱۳۸۲)، پیدایی و پایایی احزاب سیاسی در غرب، تهران: سروش.
بدیع، برتران (۱۳۹۳)، توسعه سیاسی، تهران: نشر قومس
دوورژه، موریس (۱۳۷۶)، جامعه­شناسی سیاسی، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حیدری، مردان و دلاوری، ابوالفضل و ترکمان، فرخ (۱۳۹۶)، تحلیل الگوی کنش فعالان حزبی در ایران (مورد مطالعه احزاب دهه ۶۰ تا ۹۰)، مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال ۱۴ (۴)، صص ۷۸-۱۰۶.
روانستان، آرزو (۱۳۹۶)، «تاثیر جنبش دموکراسی خواهی در جهان بر رابطه دولت و جامعه در ایران» (۱۳۷۶-۱۳۸۴)، پژوهش ملل مهر، دوره ۲ (۲۲)، صص ۴۷-۶۷.
سیونگ یو، دال (۱۳۹۶)، «فرهنگ سیاسی و دشواری­های تحکیم دموکراسی در کره جنوبی و ایران»، سپهر سیاست، شماره ۱۵، صص ۱۳۳-۱۴۸.
فوران، جان (۱۳۷۷)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، تهران: خدمات فرهنگی رسا.
فلیک، اووه (1394). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، نشر نی، تهران.
مظلوم، مهدی و نوری، هادی و غلامی، محمدرضا و علیزاده، رضا (۱۳۹۹)، «بررسی رابطه توسعه اجتماعی و فرهنگ سیاسی در جامعه ایران؛ مطالعه موردی شهروندان شهر رشت»، پژوهش­نامه علوم سیاسی، سال ۱۵ (۳)، صص ۱۷۳- ۲۰۰.
میرزایی، مهدی و محسنی تبریزی، غلامرضا (۱۳۹۶)، «مدلی برای سنجش رابطه دین داری و فرهنگ سیاسی»، پژوهش سیاست نظری، شماره ۲۳، صص ۲۷-۵۵.
میرزایی، مهدی (۱۳۹۶)، «تبیین جامعه­شناختی رابطه دینداری و فرهنگ سیاسی در ایران»، پایان نامه کارشناسی ارشد، پردیس البرز دانشگاه تهران، ایران.
نقیب­زاده، احمد (۱۳۷۸)، حزب سیاسی و عملکرد آن در جوامع امروز، تهران: نشر دادگستر.
هیوود، اندرو (۱۳۹۱)، سیاست، ترجمه عبدالرحمان عالم، تهران: نی.
Almond, G.A. and Vrba, S. (1963), The Civic Culture, Political Attitudes and Democracy in Five countries, New York: Harper Collins publishers.
Almond, & Powell, G. B. (1978), Comparative Politics: A Developmental Approach, Boston: Little Brown and Co.
Almond, G. (1990), “The study of Dolitical culture”, in A Disciplin Divided: School and Sects in Political Science, Newbury Park, CA: Sage Publications.
Apter, D. E. (1960). “The Role of Traditionalism in The Political Modernization of Ghana and Uganda”, World Politics, 13 (1), pp. 45–68.
Apter, D. E. (1954),”Some Economic Factors in the Political Development of the Gold Coast”, The Journal of Economic History, 14 (4), pp. 409–427.
Duverger, M. (1952). “Public Opinion and Political Parties in France”, The American Political Science Review, 46 (4), pp. 1069–1078.
Ebeling, M. (2016). “Epistemic Political Egalitarianism, Political Parties, and Conciliatory Democracy”, Political Theory, 44 (5), pp. 629–656.
Gardbaum S. (2017). “Political Parties, Voting Systems, and the Separation of Powers”, The American Journal of Comparative Law, 65 (2), pp. 229–264.
Gramsci, A., Hoare, Q., & Nowell-Smith, G. (1972), Selections from the prison notebooks of Antonio Gramsci, International Publishers.
Habermas Jürgen Burger T. & Kert L. (1989), The structural transformation of the public sphere: an inquiry into a category of bourgeois society, MIT Press.
Johanson, Katya, and Hilary Glow. (2008) ,Culture and Political Party Ideology in Australia, The Journal of Arts Management, Law, and Society 38 (1): 37–50. Spring.10.3200/JAML.38.1.37-50 
Kirchheimer, O. (1958), “The Party in Mass Society”, World Politics, 10 (2), pp. 289–294.
LaPalombara, J. & Weiner, M. (Eds.) (1963), Political Parties and Political Development. (SPD-6) (pp. 3–42), Princeton University Press.
Magleby, D. B. (2015), “The Necessity of Political Parties and the Importance of Compromise”, BYU Studies Quarterly, 54 (4), pp. 6–23.
Mochtar, H. (2014) Public Participation and Political Culture: A Case Study of Voting Behavior in Jombang Regency. Open Journal of Political Science, 4, 244-249. doi: 10.4236/ojps.2014.44026.
Moises, J. A. (1993). Elections, Political Parties and Political Culture in Brazil: Changes and Continuities. Journal of Latin American Studies, 25(3), 575–611. http://www.jstor.org/stable/158268
Mondak, J. J., & Canache, D. (2014). Personality and Political Culture in the American States. Political Research Quarterly, 67(1), 26–41. http://www.jstor.org/stable/23612033
Rokkan S. (1970), Citizens elections parties. approaches to the comparative study of the processes of development. Universitetsforlaget.
Sredanovic, D. (2016). Political parties and citizenship legislation change in EU28 countries, 1992-2013. International Political Science Review, 37 (4), pp. 438–452.
Watts, D. (2012). “Political Parties”,  British Government and Politics: A Comparative Guide (NED-New edition, 2, pp. 225–281). Edinburgh University Press.
Welch, S. (2013). “Political Culture: Approaches and Prospects”. In P. H. J. DAVIES & K. C. GUSTAFSON (Eds.), Intelligence Elsewhere: Spies and Espionage Outside the Anglosphere (pp. 13–26). Georgetown University Press.
 
                 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار