شبکه الجزیره و حوزه عمومی نوظهور در جهان عرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی و مطالعات منطقه ای دانشگاه شیراز

چکیده

از دهه 1990 به این سو، شاهد پیدایش و گسترش حوزه عمومی فراملی در فضای سایبری و ماهواره ای و بسیج افکار عمومی در سطح جهانی هستیم. از سال 2000 میلادی به این سو، در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نیز نوعی حوزه عمومی در فضای سایبری و ماهواره ای شکل گرفته و در حال گسترش است. در این نوشتار، با روش تبیین علی- تحلیلی، نگارنده در صدد ارائه پاسخ تحلیلی به این پرسش است که چرا شبکه ماهواره ای الجزیره در شکل گیری حوزه عمومی نوظهور در جهان عرب موفق بوده است ؟ فرضیه تحقیق آن است که شبکه الجزیره با فراهم کردن فرصت برای شرکت آزادانه و برابر همه افراد و گروه ها در گفتگوها و میزگردها، سوق دادن گفتگوها و افکار عمومی به سمت نقد، متمرکز کردن گفتگوها و مشارکت های مخاطبان بر مسائل مشترک اعراب و هدایت و بسیج عمومی به سمت کنشگری دموکراتیک در ایجاد و گسترش حوزه عمومی نوظهور در جهان عرب موفق بوده است. یافته کلی این پژوهش آن است که شبکه الجزیره در تحقق بخشیدن به اصول و ویژگی های طرح شده درمدل مطلوب حوزه عمومی هابرماس مانند اصل گفتگوی عام و برابر، هدایت گفتگوها به انتقاد و مسائل و نارضایتی های مشترک و در نهایت، بسیج افکار عمومی و اعتراضات (اصل کنش عام) در جهان عرب از موفقیت زیادی برخوردار بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Aljazeera Network and Nascent Public Sphere in Arab World

نویسنده [English]

  • Khalilolah Sardarnia
چکیده [English]

From 1990s onward, we observe the genesis and extension of supra-national public sphere in cybernetic and satellite space and mobilization of public opinion universally. From 2000 onward, in Middle East and North Africa, a type of public sphere has been shaped and expanded in cybernetic and satellite space. In this article by causal-analytical method, the author tries to give analytical answer to this question: why has been successful the Aljazeera satellite network in shaping of nascent public sphere in Arab world? The hypothesis is that: Aljazeera Network has been successful in the genesis and expansion of nascent public sphere due to these reasons: making opportunities for free and equal participation of all individuals and groups in dialogues and round tables, pushing of dialogues and public opinion to criticism, centralizing of dialogues and audiences on Arab’s general issues and public mobilization to democratic and revolutionary activism. The total finding of this research is that: Aljazeera Network has had high successfulness in fulfillment of tenets and characteristics of ideal model of Habermas such as: the principal of equal and general dialogue, pushing of dialogues to criticism and public dissatisfactions and issues and in end, mobilization of public opinion and protests in Arab world ,the principle of general action.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arab World
  • Aljazeera Network
  • Nascent Public Sphere
  • Habermas Model
  • Cyberspace

مراجع

انصاری، منصور (1384)، دموکراسی گفتگویی، امکانات دموکراتیک در اندیشه های میخائیل باختین و یورگن هابرماس، تهران، نشر مرکز
رنجبر حیدری و همکاران (1394)، «نقش شبکه خبری الجزیره در دیپلماسی رسانه ای الجزیره»، فصلنامه سیاست جهانی، شماره 1، بهار، صص203-235.
هابرماس، یِورگن (1380)، جهانی شدن و آِینده دموکراسِی، ترجمه جمال پولادی، تهران، نشر مرکز.
هابرماس، یورگن (1386)، دگرگونی ساختاری حوزه عمومی، چاپ دوم، ترجمه جمال محمدی، تهران، افکار
Abdelsamei, Marwa. (2010). Public Diplomacy in the Age of Regional Media, Aljazeera and AL-Hurra, Ph.D Thesis in Political Science, Northern Eastern University.
Abdlmoula, Ezzeddin. (2012). Al-Jazzeera’s Dmocratizing Role and the Rise of Arab Public Sphere, Ph.D Thesis, University of Exeter.
Bahry, Louary. (2001). “The New Arab Media Phenomenon, Qatar’s Al- jazeera”, Middle East Policy, V.III,No.2,pp:88-99.
Barret, Joseph & Xie, Shung .(2008). “Al-Jazeera, Phenix Sattelite Television”, International Journal of Communication, Vol.2,pp:206-222.
Bashir, Maha. (2007). A seminal Study of Aljazeera’s Agenda- Setting Effect in th Arab-Islamic Public Sphere, PhD Dissertation, University of South Carolina.
Dean, James .(2005). “ Media, Democracy and Democracy and the Public Sphere”, in Oskar Hermes & Thomas Jufle (eds) Glocal Changes: Rethinking Communication, Buenos Aires, Clasco Publication.
Edwards, Michael (2004), Civil  Society, Cambridge, Polity  Press.
El.Oifi, Mohammed. (2005). “Influence Without Power: Aljazeera and the Arab Public Sphere”, in Mohammed Zayani (ed), the Aljazeera Phenomenon, Uk, Pluto Press.
Figenschou, Tineu. (2010). “A quantitative Content Analysis of Aljazeera English’s Flag ship News”, Global Media and Communication, Vo.6,NO.1, PP:85-107.
Gilboa, Eytan. (2008). “Searching for a Theory of Public Diplomacy”, The Annals of the American Academy, No.616,PP:55-77.
Hafez, Kai. (2009). “The Role of Media in the Arab World’s Transformation Process”, www.uni-erfurt.de.
Lo, Mbaye. (2012). “ Challenging Authority in Cyberspace: the Case of Aljazeera Arabic Writers”, www.media.leidenunivon1/legacy.
Lynch, Marc. (2003). “Beyond the Arab Street”, Politics & Society, Vol.31, No.1,PP:55-91.
Malouf. Anthony A. (2008). Influence of Aljazeera in the Arab World and the Responses of Arab Governments, M.A Thesis in Political Sciences, Villanova University.
Nisbet, Eric(et.al).(2004). “Public Dilomacy, Television News and Muslim Opinion”, Press and Politics,Vo. 9,No.2,pp:11-37.
Nisbet, Erik & Myers, Teresa . A. (2010). “ Challenging the State, Transnational T.V & Political Identity in the Middle East”, Political Communication, Vol.27,pp:347-366.
Pintak, Lawrence and Ginges, Jermy. (2008). the Mission of Arab Journalism, Press and Politics, Vo.13,No.3,pp: 193-227.
Samuel, M.C.T .( 2012). Egyptian Revolution, Aljazeera, Twitter and Face book, M.A thesis in Communication, Maryland University.
Zingarelli, Megan. (2010), the CNN and  Aljazeera Effects in Global Politics and Society, M.A Thesis, Georgetown University.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار