چارچوب نظری رهیافت تحلیل انتقادی سیاست خارجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی، تهران.

2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه خوارزمی، تهران.

چکیده

این پژوهش درصدد ارائه چارچوب نظری رهیافت تحلیل انتقادی سیاست خارجی است. مدعای اصلی این پژوهش این است که رهیافت انتقادی سیاست خارجی به دلیل نفی اصول و مفروضات رهیافت سنتی در مباحث فرا نظری خود و درنتیجه ارائه چارچوب مفهومی متمایزی از رویکرد مذکور، از توانایی بیشتری در تبیین رفتار سیاست خارجی دسته‌ای از بازیگران نظام بین‌الملل برخوردار است. نگارندگان بر این باورند، هرچند نظریات واکنش‌گرای روابط بین‌الملل به‌طور عام و نظریه انتقادی روابط بین‌الملل به‌طور خاص، بیشترین تأکید را بر وجه فرا نظری نظریه سیاست جهانی دارند، بااین‌حال، با عنایت به وجوه هنجاری و انتقادی نظریه مذکور، امکان استخراج اصول کلی و راهنما برای بهره‌گیری در پردازش سیاست خارجی دسته‌ای از بازیگران نظام بین‌الملل اعم از بازیگران رسمی نظام بین‌الملل (دولت‌ها) و نیز بازیگران غیررسمی (همچون تشکل‌ها، سازمان‌ها و نهادهای غیردولتی) که خواهان ایجاد تغییر در نظم و نظام موجود بین‌المللی هستند، وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Theoretical Framework of Critical Analysis Approach to Foreign Policy

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2
چکیده [English]

This study aimed to provide a theoretical framework of critical analysis to foreign policy. The main argument of this study is that critical analytic approach to foreign policy because of the negation of the principles and assumptions of the international relation’s traditional approach in its trans-theoretical foundations and as a result, a distinct conceptual framework, is more capable to explaining the foreign policy behavior of such an international actors that are not satisfied to the existing world order. The authors believe, however the reactionary theories of international relations in general and critical theories of international relation in particular, has most emphasis on trans-theoretical aspect of the theory of global politics, however, according to the normative and critical aspects of the this approach, it probable to extract general principles and guidelines to processing the foreign policy trends of formal international actors (states) and informal actors (such as associations, organizations and NGOs) that advocate changes in the existing system of international law and the world order.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical Theory
  • Foreign Policy
  • Emancipation. Trans-Theoretical. World Politics
الف- فارسی
بشیریه، ح. 1376. تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم.  نشر نی.
دیوتاک، ر. و دردریان، ج. 1380. نظریه انتقادی، پست‌مدرنیسم، نظریه مجازی در روابط بین‌الملل. ترجمه حسین سلیمی، گام نو.
رمضانی، ر. 1388. چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. ترجمه علیرضا طیب، چاپ ششم، نشر نی.
عبداله‌خانی، ع. 1383. نظریه‌های امنیت: مقدمه‌ای بر طرح‌ریزی دکترین امنیت ملی (جلد 1). ابرار معاصر تهران.
قوام، ع. 1384. روابط بین‌الملل، نظریه‌ها و رویکردها. سمت.
کاظمی، ا. 1376. اخلاق و سیاست، اندیشه سیاسی در عرصه عمل. چاپ اول، قومس.
کرافت، ا. و تریف ت. 1381. چرخش به‌سوی پست پوزیتیویسم. ترجمه علیرضا طیب، فصلنامه مطالعات راهبردی، 5(2): 382-359.
گریفیتس، م. 1388. دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان. ترجمه علیرضا طیب، نشر نی.
لینک‌لیتر، ا. 1386. مرحله بعدی در نظریه روابط بین‌الملل از دیدگاه نظریه انتقادی. در اندرو لینک‌لیتر، نوواقع‌گرایی، نظریه انتقادی و مکتب برسازی، ترجمه علیرضا طیب، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
لینک‌لیتر، ا. 1391. نظریه انتقادی. در مارتین گریفیتس، نظریه روابط بین‌الملل برای سده بیست و یکم، ترجمه علیرضا طیب، نشر نی.
مشیرزاده، ح. 1384. بازبینی نظریه انتقادی در روابط بین‌الملل. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 67: 250-225.
هابرماس، ی. 1375. نقد در حوزه عمومی. ترجمه حسین بشیریه، نشر نی.
ب-انگلیسی
Ashley, R. K. 1981. Political Realism and Human Interests. International Studies Quarterly, 25(2): 204-236.
Ashley, R. K. and R.B.J. Walker 1990. Conclusion: Reading Dissidence/Writing the Discipline: Crisis and the Question of Sovereignty in International Studies. International Relations Quarterly, 34(3): 367-416.
Baylis, J. and Smith, S. 2001. The Globalization of World Politics: An Introduction to International Relations. 2nd edition, Oxford University Press.
Biersteker, T. 1989. Critical Reflections on Post-Positivism in International Relations. International relations quarterly, 33(3): 263-277.
Booth, K. 1991. Security in Anarchy: Utopian Realism in Theory and Practice. International Affairs, 67(3): 527-545.
Brown, C. 1992. International Relations Theory: New Normative Approaches. New York: Columbia University Press.
Cox, R. W. 1981. Social Forces, States and World Orders: Beyond International Relations Theory, Millennium: Journal of International Studies, 10(2): 126-155.
Cox, R. W. 1986 A. Postscript 1985. In: R. O. Keohane (ed.), Neorealism and its Critics (New York).
Cox, R. W. 1986 B. Social Forces, States and World Orders: Beyond International Relations Theory. In: Keohane, R. (eds.), Neoliberalism and its Critics, Columbia University Press.
Cox, R. W. 1987. Production, Power and World Order: Social Forces in the Making of History. Columbia University Press.
Cox, R. W. 1992 A. Multilateralism and World Order, Review of International Studies. 18(2): 161-180.
Cox, R. W. 1992 B. Toward a Post-Hegemonic Conceptualization of World Order: Reflections on the Relevancy of Ibn Khaldun. In: J. N. Rosenau and E. O. Czempiel (eds.), Governance without Government: order and Change in World Politics, Cambridge University Press, pp. 132-59.
Cox, R. W. and Sinclair, T.J. 1996. Approaches to World Order. Cambridge University Press.
Der Derian, J. 1989. International / Intertextual Relations: Postmodern Readings of World Politics (Issues in World Politics). Lexington Books.
Der Derian, J. 1987. On Diplomacy: A Genealogy of Western Estrangement. Basil Blackwell.
Devetak, R. 2005. Critical Theory. In: Burchill, S. and et al., Theories of International Relations, 3rd edition, Macmillan.
George, J. and Campbell, D. 1990. Pattern of Dissent and the Celebration of Difference: Critical Social Theory and International Relations. International Relations Quarterly, 34(3): 269-293.
Gill, S. and Law, D. 1988. Global Political Economy: Perspectives, Problems, and Policies. Harvester Wheatsheaf.
Hill, C. 2003. What is to be done? Foreign Policy as a Site for Political Action. International Affairs, 79(2): 233-55.
Hoffman, M. 1987. Critical Theory and the Inter-Paradigm Debate. Millennium: Journal of International Studies, 16(2): 231-250.
Hoffman, M. 1991. Re-structuring, Re-constructing, Re-inscription, Re-articulation: Four Voices in Critical International Theory. Millennium: Journal of International Studies, 20(2): 169-185.
Horkheimer, M. 1982. Critical Theory. Seabury Press; Reprinted Continuum: New York.
Jay, M. 1973. The Dialectical Imagination: A History of the Frankfurt School and the Institute of Social Research. Little, Brown.
Keohane, R. O. 1984. After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy. Princeton University Press.
Kubalkova, V. 2001. Foreign Policy, International Politics, and Constructivism. In: Vendulka Kubalkova (ed.), Foreign Policy in a Constructed World, Armonk, N.Y: M. E. Sharpe, pp. 15-37.
Linklater, A. 1992. The Question of the Next Stage in International Relations Theory: A Critical-Theoretical Point of View. Millennium: Journal of International Studies, 21(1): 77-98.
Linklater, A. 1996. The Achievements of Critical Theory. In: Steve Smith, Ken Booth and Marysia Zalewski, (eds.) International Theory: Positivism and Beyond, Cambridge University Press.
Linklater, A. 1998. Transformation of Political Community: Ethical Foundations of the Post-Westphalian Era. Cambridge: Polity Press.
Linklater, A. 1990 A. Beyond Realism and Marxism: Critical Theory and International Relations. Macmillan.
Linklater, A. 1990 B. Men and Citizens in the Theory of International Relations. 2nd ed., Macmillan.
Lyon, D. 1994. Postmodernity. University of Minnesota Press.
Neufeld, M. 1994. Reflexivity and International Relations Theory. In: Sjolander, C. T. and Cox, W. S., Beyond Positivism, Critical Reflections on International Relations, Lynne Reiner, pp. 11-35.
Neufeld, M. 2016. The Right and the Good in International Ethics. View at: August 9, 2016, in: www.trentu. ca/org/tipec/ 2neufeld9 .pdf
Neufeld, M. 1995. The Restructuring of International Relations Theory. Chapter 5, Cambridge University Press, pp. 95-122.
Price R. and Reus-Smith C. 1998. Dangerous Liaisons? Critical International Theory and Constructivism. European Journal of International Relations, 4(3): 259-294.
Reus-Smith, C. 1996. The Normative Structure of International Society. In: F. Osler Hampson and J. Reppy (eds.) Earthly Goods: Environmental Change and Social Justice, Chapter 5, Cornell University Press, Ithaca and London.
Shapcott, R. 2001. Justice, Community and Dialogue in International Relations. Cambridge University Press.
Singer, J. D. 1961. The Level of Analysis Problem in International Relations. World Politics, 14(1): 77-92.
Smith S. 2001. Foreign Policy is What States Make of It: Social Construction and International Relations Theory. In: Kubalkova, V. (ed.), Foreign Policy in a Constructed World, Armonk and London: M. E. Sharpe.
Tickner, J. A. 1992. Gender in International Relations: Feminist Perspectives on Achieving Global Security. Columbia University Press.
Wendt, A. 1995. Constructing International Politics. International Security, 20(1): 71-81.
Wyn Jones, R. 2001. Introduction: Locating Critical International Relations Theory. In: R. W. Jones (ed.), Critical Theory and World Politics (Boulder).