نسبت«امنیت» و «توسعه» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

چکیده

 رابطه و جایگاه دو مؤلفه «امنیت» و «توسعه» نقش مهمی در فهم و تحلیل سیاست خارجی‎ ‎‎ ‎دولت ها دارد. در اولویت قرار دادن یکی از این دو امر از سوی کشورها همواره باعث شکل-‏گیری دو نوع سیاست خارجی " امنیت محور" و " توسعه محور" بوده است. ضمن این که دولت هایی که سیاست خارجی توسعه محور داشته اند در افزایش قدرت و تقویت امنیت ملی نیز موفق تر بوده اند، به نظر می ‏رسد  که جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تاسیس تقریبا یک سیاست خارجی امنیت محور ‏داشته است (البته با درجات مختلف در مقاطع زمانی مختلف ) و در ایجاد توازن بین این دو ‏نوع سیاست کمتر موفق بوده است. این مقاله در پی طرح و ارزیابی این فرضیه است که" ‏ماهیت انقلاب اسلامی ایران و بازتاب آن در محیط پیرامونی ایران، زمینه‌های امنیتی شدن ‏سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را فراهم نموده است و این خود «توسعه» کشور را ‏با چالش مواجه نموده است". عدم توسعه یافتگی ایران نیز می‌تواند امنیت کشور را در بلند ‏مدت با مخاطره مواجه نماید. "دولت توسعه‌گرا"، نیاز وجوبی و حتمی جامعه ایران است چرا ‏که در این کشور، روند توسعه بسیار به تاخیر افتاده است و روند فعلی آن نیز کند است. اگر ‏ایران و نظام اسلامی قصد دارد تا حیات خود را در آینده تضمین کند، بدون تردید باید در ‏مسیر دستیابی به توسعه پایدار گام نهد. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی – تحلیلی است ‏و جنبه کاربردی دارد وبا استفاده از ابزار کتابخانه ای‎ ‎واینترنتی می باشد.‏

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Security and Development in The Foreign Policy of the Islamic ‎Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Moezei 1
  • saeed vosoughi 2
1 Isfahan University
2 Isfahan University
چکیده [English]

The relation and the position of the two components of "security" and "development" play an important role in understanding and analyzing of the foreign policy of the Islamic Republic of Iran. This article seeks to prove that "the essence of the Islamic Revolution of Iran and its reflection in the periphery of Iran has provided securitization’s bases for the foreign policy of the Islamic Republic of Iran, which has challenged the development of the country itself". Iran's lack of development can also endanger the security of the country in the long run. "Developmental state" is a necessary and indispensable need for the Iranian society, because in this country, the development process has been delayed very much and its current trend is slow. If Iran and the Islamic system intend to guarantee their life in the future, they must undoubtedly be on the path to sustainable development. The research method in this paper is descriptive-analytical and using the library tool.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foreign Policy
  • Secularization
  • Development
  • Underdevelopment
  • Developmental State.‎
احتشامی، انوشیروان . 1378. سیاست خارجی ایران در دوران سازندگی . ترجمه ابراهیم متقی و زهره پوستین چی، تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
آمارتیا، سن . 1381. توسعه به مثابه آزادی. ترجمه احمد موثقی، تهران: انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
بوزان، باری .1392. چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت. ترجمه علیرضا طیب،تهران :پژوهشکده مطالعات راهبردی.
خلیلی، رضا. 1396. " امنیت و توسعه ، رویکردی ژئوپلیتیکی به توسعه و توازن در ایران"، فصلنامه مطالعات راهبردی،  سال بیستم، شماره 4. 
دلفروز، محمدتقی . 1394. "بررسی فرایند توسعه اقتصادی کره جنوبی در چارچوب الگوی دولت توسعه گرای غیر دموکراتیک"، فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره 4، صص 1032-1015.
 سریع‌القلم، محمود . 1380. عقلانیت و آینده توسعه‌یافتگی ایران. تهران :مرکز پژوهش‌های علمی و استراتژیک خاورمیانه.
 سریع‌القلم، محمود . 1389." مفهوم قدرت و عملکرد سیاست خارجی: مقایسه چین و ایران"، تهران : فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شماره اول، صص 74-49 .
 سیف زاده، سید حسین . 1384. سیاست خارجی ایران. تهران : نشر میزان.
 شولتز ریچارد؛ گارسون ردی؛ کوئیستر، جورج . 1392. رویکردهای جدید در مطالعات امنیتی (جلد اول). ترجمه سید محمد علی تقی‌نژاد، تهران : پژوهشکده مطالعات راهبردی.
شیهان، مایکل . 1388. امنیت بین‌الملل. ترجمه سید جلال دهقانی فیروزآبادی،تهران : پژوهشکده مطالعات راهبردی.
عجم اوغلو ، دارون و رابینسون، جیمزای. 1394. چرا ملت ها شکست می‌خورند؟، ترجمه محسن میردامادی و محمد حسین نعیمی پور، نشر روزنه.
عظیمی آرانی، حسین . 1383. ایران امروز در آیینه مباحث توسعه. تهران : دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
قالیباف، محمد باقر . 1389. ایران و دولت توسعه‌گرا. تهران : نشر وزارت امور خارجه.
 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.تهرن : مرکز پژوهش‌های مجلس.
 کاهه، علیرضا . 1394." دولت توسعه خواه و زمینه های توسعه در ایران"، تهران : فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره 4، صص 989 – 967.
 کلمن، دیوید و نیکسون فرد . 1378. اقتصادشناسی توسعه نیافتگی.  ترجمه غلامرضا آزاد،تهران : نشر وثقی.
لفت ویچ، آدریان .  .  1385دولت های توسعه گرا ، ترجمه جواد افشار کهن، نشر مرندیز.
لفت ویچ، آدریان . 1384. سیاست و توسعه در جهان سوم. ترجمه علیرضا خسروی و مهدی میر محمدی، تهران : نشر ابرار معاصر تهران.
موثقی، احمد . 1384. "نوسازی و اصلاحات در ایران معاصر"، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 69، پاییز 1384، صص 260 – 225.
 موثقی، احمد . 1387." توسعه و سیاست خارجی توسعه‌گرا"، مجموعه مقالات کنفرانس ملی چشم‌انداز بیست ساله و الزامات سیاست خارجی توسعه‌گرا، تهران : مرکز تحقیقات استراتژیک.
موسوی شفایی، مسعود . 1389. "رویکرد توسعه محور به سیاست خارجی ایران: ضرورت‌ها، چالش‌ها"،تهران :فصلنامه سیاست،دوره 40، شماره 2 ، صص 338-319.
موسوی شفایی، مسعود . 1387. توسعه گرایی؛ الزام سیاست خارجی ایران، انشارات معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
 نقیب زاده، احمد . 1375. "بررسی جایگاه جمهوری اسلامی ایران در نظام منطقه‌ای"،تهران :فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال سوم، شماره 1.
 Appandoria, A. 1992. National interests and India's Forelgn Policy. Dehli: Kalinga Publication.
 Bornschier, Volker . 2005. Culture and Polities in Economic Development. London and new York: Rout ledge.
 Buzan, Barry . 2008. people, state andfear: An agenda for international security studies in the Post – cold war. u.k ECPR
 Etzioni, Amitai . 2007. Security first: for a muscular, mural foreign policy. yale university press.
  Hamilton, K and R. langhome . 2011. The practice of Diplomacy is Evoluation, Theory and Administration. London and New York : Rutledge.
 Leftwich, Adrian . 2008. Development states, effective states and poverty reduction : The premacy of politics. united Nations Research Institute for social Development )UNRISD(.
   Leftwich, Adrian . 2006. changing configuration of the developmental state In Ahmed Shafiqul Hague and Habib Zafarullah. (eds)'' international development Governance'', CRC press.
 Luciani, Giacomo . 1998.” the economic content of security”,journal of Public Policy, Vo 8, no.2, Pp 151-173.
Ubi, Efem N and Akin kuotu, oluwatooni o . 2014. “Nigerian foreign Policy and economic development, 1999-2013”, international area studies Review, vol 17 )4(, Pp414-433.
 Spear. J, Williams, PD. 2012. Security and development in Global Politics. Georgetown university press.
The Global Economy.2017, “Counyry Risk”. Available at: http://www.theglobaleconomy.com/compare-countris/.
 Trevor B. Mc crisken. 2013. American Exceptionalism and the legacy of Vietnam. Houndmils: Palgrave Macmillan.
Waver, Ole . 1995. Securitization and Desecuritization in Lipschutz, ed, on securityColombiya university Press.
 World Bank . 2008. The Growth Report, strategies for sustained Growth and Inclusive Development. Commission on Growth and development, 2008.