طراحی الگوی جذابیت سرمایه گذاری مناطق آزاد ایران: نمونه موردی منطقه آزاد انزلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت بازرگانی ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن، ،تهران ، ایران

2 عضو هیأت علمی دانشکدة مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی فیروزکوه، تهران، ایران

3 عضو هیأت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن ، تهران ، ایران

چکیده

همواره یک از مؤلفه های مورد توجه اقتصاددانان برای رشد اقتصادی کشور شناسایی ارتباط بین سرمایه‌گذاری خارجی و جذابیت بازار داخلی است. بر این اساس شناسایی عوامل مؤثر بر جذابیت سرمایه‌گذاری و جذابیت بازار این مناطق می‌تواند اثر مستقیمی بر میزان و حجم تبادلات تجاری کشور داشته باشد. این موضوع علت اصلی پرداختن به این پژوهش و تلاش برای شناخت و ارائه الگوی عوامل اثرگذار بر جذابیت در سرمایه‌گذاری بازار مناطق آزاد ایران شده است. در این مطالعه کاربردی، با رویکرد آمیخته ترتیبی سعی شده است تا با بررسی ادبیات موضوع مبتنی بر روش نظریه داده بنیاد عوامل جذابیت بازار مناطق آزاد در قالب الگوی اولیه تدوین شود. سپس با ارائه این چارچوب مفهومی به خبرگان و استفاده از مصاحبه‌های عمقی، نظرات تخصصی آنان در خصوص الگوی عوامل جذب سرمایه گذاری در بازار مناطق آزاد ایران استخراج گردید. در بخش کمی نیز نتایج این بخش به کمک نظرات تخصصی کارشناسان و صاحبان صنایع منطقه آزاد انزلی مورد ارزیابی قرار گرفت تا با تبیین روابط بین ابعاد، الگوی مورد نظر طراحی گردد. در نهایت نیز شاخص‌های تقاضا، رقابت پذیری، سهولت کسب و کار، جذابیت سرمایه‌گذاری و تجربه خرید به عنوان مهمترین عوامل موجود در جذابیت بازار مناطق آزاد ایران (منطقه انزلی) تعیین که به کمک آنها راهکارهای بهبود ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing model for Investment Attractivness of Iranian Free Zones (Anzali Free Zone)

نویسندگان [English]

  • Tayyebeh Forooghifar 1
  • seyyed mahdi jalali 2
  • Bita Tabrizian 3
1 Ph.D Student of Business Management , ,Roude hen Branch, Azad University ,Tehran,Iran
2 Department of Management, Faculty of Management and Accounting, Firoozkooh Branch, Azad university, Tehran, Iran
3 Department of Management, Faculty of Management and Accounting, Roude hen Branch, Azad university, Tehran, Iran
چکیده [English]

It has always been one of the most important factors for economists to identify the relationship between foreign investment and domestic market attractiveness.Therefore, identifying the factors affecting the investment attractiveness and market attractiveness of these areas can have a direct impact on the volume and volume of trade in the country.This issue has been the main reason for doing this research and trying to identify and present the pattern of factors affecting the attractiveness of free market investment in Iran.
In this applied study, a sequential mixed approach has been attempted to formulate an initial model by examining the literature on the basis of the data theory based approach of Free Zone Market Attraction Factors.
Then, by presenting this conceptual framework to the experts and using in-depth interviews, their expert opinions on the pattern of investment attraction factors in the Free Zones market of Iran were extracted.
In the quantitative part, the results obtained from the experts were evaluated with the opinions of executive managers, experienced people and Owners of industries in Anzali Free Zone in order to elaborate the relationship between dimensions, to design the model of “Investment Attraction Factors”.Finally, the indicators of "demand", "competitiveness", "business convenience", "investment attractiveness" and "purchasing experience" were identified as the most important factors in the attractiveness of the Free Zoneof Iran (Anzali region),which based on these indicators, solutions were proposed to improve the attractiveness of the Anzali Free Zone Investment Market.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Market attractiveness "
  • "Investment attractiveness "
  • "Free Zones of Iran "
اعظمی. هادی، دبیری. علی‌اکبر (1391)، «ارزیابی فرصت‌ها و چالش‌های ژئوپلیتیکی ایران در آسیای مرکزی»، فصلنامه علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، سال دوازدهم، شماره 40، زمستان، صص 46-25.
تقی‌زاده، محمود (1370)، اقتصاد بین‌الملل، چاپ اول، تهران: انتشارات حدیث.
حاتمی، تورج (1382)، «برخورد منافع روسیه و آمریکا در آسیای مرکزی و قفقاز»، خورزن، صص. ۴۵.
حسنقلی‌پور. طهمورث، انصاری. منوچهر، الهی‌گل. اکرم و رحمانی یوشانلوئی. حسین (1391)، «تأثیر بازاریابی درونی بر بازارگرایی با وجود متغیرهای میانجی تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بنگاه‌های مالی: مورد کاوی بانک ملت شهر تهران»، مقاله دوم، دوره 2، شماره 1، بهار، صص 46-25.
حسنقلی پور. طهمورث، صفری. حسین، حسینی. فرشید و اجلی. مهدی (1391)، «اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر جذابیت بازارهای کیش با استفاده از مدل‌سازی شبکه‌های بیزین»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 65، صص 25-1.
خبرگزاری ایرنا، (1393)، آسیای مرکزی منطقه‌ای طلایی برای توسعه اقتصاد ایران (https://www.irna.ir/news/81141029).
خلاصه مدیریتی (1397)، طرح جامع منطقه آزاد تجاری - صنعتی انزلی، اسفند، منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی.
رجوعی، مرتضی و شیعه‌زاده، الهه (1389)، «تعیین معیارهای جذابیت بازار و انتخاب بازار هدف»، فصلنامه علمی - تخصصی گروه مدیریت دانشگاه امام رضا (ع)، شماره پنجم، صص 13-5.
زارعی. غفار، عباسی. اسماعیل (1397)، «اتحادیه اقتصادی اوراسیا در چشم انداز روسی»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 104، زمستان، صص 60-33.
سایت مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی ریاست جمهوری (https://www.freezones.ir).
سایت منطقه آزاد انزلی (http://anzalifz.ir).
فرجی خورشیدی. حجت، آذر. عادل (1384)، «طراحی مدل هوشمند ارزیابی جذابیت بازارهای بین‌المللی»، فصلنامه مدرس علوم‌انسانی، ویژه‌نامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، شماره 42، پائیز، صص 149-121.
فرجی خورشیدی، حجت (1383)، «طراحی مدل هوشمند ارزیابی جذابیت بازارهای بین‌المللی»، استاد راهنما عادل آذر، پایان‌نامه دوره دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
کرمی. جهانگیر، کوزه‌گر کالجی. ولی (1393)، «الگوهای ضد هژمونیک ایران، روسیه و چین در آسیای مرکزی»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 85، بهار، صص  159-127.
کوزه‌گر کالجی. ولی (1395)، «تحولات آسیای مرکزی و قفقاز»، مجله ماه‌نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی، شماره 54، مهر، صص 66-59.
ماده ۱ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوبه مجلس شورای اسلامی (مصوب ۲۱/۰۶/۱۳۷۲).
یزدانی. عنایت الله، شاه‌محمدی. پریسا (1393)، «بررسی وجوه مثبت و لزوم پویایی ایران در ابتکار کمربند اقتصادی از منظر مکتب کپنهاگ»، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 88، زمستان، صص 166-141.
Agarwal, S., & Ramaswami, S. N. (1992), Choice of foreign market entry mode: impact of ownership, location and internalization factors. Journal of International Business Studies, 23, 1–28.
Bedi, H (2013), Judicial justice for special economic zone land resistance, Journal of Contemporary Asia 45(4) 596–617.
Cavusgil, S. T. (1997), Measuring the potential of emerging markets: an indexing approach. Business Horizons, 40(1–2), 87–91.
Cavusgil, S. T., & Zou, S. (1994), Marketing strategy-performance relationship: an investigation of the empirical link in export market ventures. Journal of Marketing, 58(1), 1–21.
C.E. Bosworth, (1999), "The Appearance of the Arabs in Central Asia under the Umayyads and the establishment of Islam", in History of Civilizations of Central Asia, Vol. IV: The Age of Achievement: AD 750 to the End of the Fifteenth Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting, edited by M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Multiple History Series. Paris: Motilal Banarsidass Publ. /UNESCO Publishing, excerpt from page 23:
Chandler, G. N., & Hanks, S. H. (1994), Market attractiveness, resource-based capabilities, venture strategies, and venture performance. Journal of Business Venturing, 9, 331–349.
Cooper, R. (2001), Winning at New Products: Accelerating the Process From Idea to Launch (3 ed.). McMaster University, Ontario: Basic Books.
Dei Ottati, G (2018), Marshallian industrial districts in Italy: the end of a model or adaptation to the global economy? Cambridge Journal of Economics 42(2) 259–284.
Farole, T (2010), Special economic zones: performance, policy and practice, with a focus on sub-Saharan Africa. World Bank.
Gary J. Brunswick, (2014), “A Chronology Of The Definition Of Marketing”, Journal of Economics and Business Research, Vol.12, No.2, PP:105-114, DOI: 10.19030/jber.v12i2.8523.
Keegan, W. J. (1974), Multinational Scanning: A Study of the Information Sources Utilized by Headquarters Executives in Multinational Companies. Administrative Science Quarterly, 19(3), 411-421. doi:10.2307/2391981.
Kuada, J. (1993), Knowledge acquisition and the internationalization process of firms: Some reflections on the contemporary literature (Vol. 1). Alaborg: Aalborg University Centre for International Studies.
Kotler, P. (1984 and 1994), Marketing Management, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
Moen, Ø. (2002), The born globals—a new generation of small European exporters. International Marketing, Review, 19, 156–175.
Navarro-Gonzalez, J. F., Mora-Fernandez, C., Muros de Fuentes, M., & Garcia-Perez, J. (2011), Inflammatory molecules and pathways in the pathogenesis of diabetic nephropathy. Nat Rev Nephrol, 7(6), 327-340. doi:10.1038/nrneph.2011.51.
Nemkova, E., Souchon, A. L., & Hughes, P. (2012), Export decision-making orientation: an exploratory study. International Marketing Review, 29(4), 349-378. doi:doi:10.1108/02651331211242610.
Organisation of Islamic Cooperation report, (2017), “Special Economic Zones in the OIC Region: Learning from Experience”, Ankara/TURKEY, ISBN: 978-605-9041-96-6.
Rahman, S. H. (2003), Modelling of international market selection process: a qualitative study of successful Australian international businesses. Qualitative Market Research: An International Journal, 6(2), 119-132. doi:10.1108/13522750310470127.
Rajan Varadarajan, (2010), “Strategic Marketing and Marketing Strategy: Domain, Definition, Fundamental Issues and Foundational Premises”, Journal of the Academy of Marketing Science, Vol. 38, No. (2), PP: 119-140, DOI: 10.1007/s11747-009-0176-7
Secretariat of the High Council of Free and Special Economic Zones untile 2025, -. (2018), Map of the Great Roads of the Free Zones on the horizon. Retrieved from.
Simkin, L., & Dibb, S. (1998), Prioritising target markets. Marketing Intelligence & Planning, 16(7), 407-417. doi:10.1108/02634509810244417.
Sorookina, Yell. (2013), Special Economic zones of Russia Alternatives for development of Transport Hub SEZs. Helsinki Metropolia University of Applied Sciencess, 1(1), 1-25.
Thame, C (2017), SEZs and value extraction from the Mekong: a case study on the control and exploitation of land and labour in Cambodia and Myanmar’s special economic zones. Focus in the Global South; Reuters (10 June 2018) Vietnam police halt protests against new economic zones.
Werner. Gleißner, Roland. Helm, Susanne. Kreiter, (2013), “Measurement of competitive advantages and market attractiveness for strategic controlling”, Journal of Management Control, Vol. 24, No. 1, PP:53–75, DOI 10.1007/s00187-013-0167-1
Wikipedia contributors, "Centeral Asia,"http://en.wikipedia.org/wiki/Centeral_Asia Wikipedia, The Free Encyclopedia.Wood, V. R., & Robertson, K. R. (2000), Evaluating international markets: The importance of information by industry, by country of destination, and by type of export transaction. International Marketing Review, 17(1), 34-55. doi:https://doi.org/10.1108/02651330010314704.
Zeng, Z (2015), Global experiences with special economic zones: focus on China and Africa. World Bank.