تاملی به مسئله کرونا به عنوان بزنگاه برون رفت از توسعه نیافتگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

کووید 19 از جنبة تخصصی در حوزة علوم پزشکی قرار می‌گیرد اما گسترة تأثیرگذاری آن فراگیر شده است. همه‌گیری و همه درگیری کرونا از جنبه علمی همه علوم و رشته­های دانشگاهی و از جنبه عمومی، همه حوزه­های زندگی انسانی را در برگرفته است. بنابراین از جنبه­های مختلف موضوع گفتگوها، جدال­ها و چالش­ها در سطح عمومی و در سطح علمی شده است. پژوهش حاضر معطوف به کرونا و توسعه، کرونا و انتخاب مسیرهای پیش رو است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه­ای و اینترنتی، بزنگاهی و نقطه عطف بودن بحران­های گذشته و کووید 2019 را نشان داده‌ایم و با بررسی این پرسش که کرونا چگونه به‌عنوان واقعه بزنگاهی در انتخاب مسیر آینده کشورها نقش مهم و بزنگاهی را ایفا می‌کند، این ادعا بررسی شد که کرونا به‌عنوان واقعه بزنگاهی در قالب وارد ساختن شوک، تلنگر و بحران، زمینه‌ساز بازسازی، اصلاح و تغییر است. سخن گفتن از قبل و پس از کرونا در توصیف و تحلیل پدیده­ها بیانگر لحظه انتخاب تغییرات گزینشی است؛ تبیین‌کننده نگاه و تأمل مجدد به روش­ها، استراتژی­ها، مدل­ها و مسیرها است. کرونا می‌تواند نقطه عطف انتخاب­های مجدد در عرصه داخلی و خارجی کشورها باشد. با این رویکرد به مسألة کرونا به مثابه واقعه بزنگاهی شاید پژوهشگران در آینده برخی کشورها را باتوجه به انتخاب روش­ها، استراتژی­ها و مسیرهای جدید در لحظه و بزنگاه کرونا به موفق و شکست خورده تقسیم کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Corona as a Critical Juncture to Escape from Underdevelopment

نویسنده [English]

  • Mohammad Laelalizadeh
Assistant Professor, Department of Political Science, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Covid 19 is specialized in the field of medical sciences, but its scope of influence is pervasive. The Corona pandemic and all-encompassing conflicts has influenced scientifically almost all academic disciplines as well as all spheres in human life. Accordingly, from various aspects, the subject of discussions, debates and challenges has become public and scientific.  The present study focuses on corona and development, as well as the choice of potential paths ahead. In this descriptive-analytical study using archival and Internet resources, we have shown the moment and turning point of previous crises related to Covid19. Therefore, through examining how Corona plays an important and timely role as a momentary event in choosing the future course of events in many countries, the claim is examined that the present challenge as a momentary event in the form of shock, flip and crisis, lays the groundwork in many spheres of Reconstruction, correction and change. Speaking before and after the corona in describing and analyzing phenomena represents the moment of selection in selective changes; Explains looking and rethinking methods, strategies, models, and paths. corona could be a turning point in the domestic and foreign elections. With this approach to the Corona issue as a turning point, researchers may in the future divide some countries into successful and failed ones by choosing new methods, strategies, and paths with and without Corona.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corona
  • Critical Juncture
  • Two-way selection
  • Rethinking and reform
  • Development patterns
اسنودن، فرانک (1398)، «چگونه بیماری­های عالم گیر تاریخ را تغییر می دهد»، ترجمه شیرین کریمی، فصلنامه نقد اقتصاد سیاسی، شماره 13، صص 43-59.
آریانپور کاشانی، منوچهر (1381)، فرهنگ پیشرو آریان پور انگلیسی- فارسی، تهران: جهان رایانه.
آزادارمکی، تقی و جنادله، علی (1393)، «پیکربندی نهادی مبتنی بر موازنه قدرت در جامعه سنتی ایران (بازخوانی تحولات ایران از صفویه تا قاجاریه بر اساس رویکرد نهادگرایی تاریخی)»، مجله جامعه شناسی ایران، دوره پانزدهم، شماره 3،  صص 29-64.
آلن، جان (1399)، «برندگان، تاریخ کووید را می‌نویسند»، در آرا و نظرات اندیشمندان و صاحبنظران جهانی در خصوص دنیای پساکرونا، مرکز همکاری­های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری.
باقری دولت آبادی، علی و شفیعی سیف آبادی، محسن (1399)، «سیاست خارجی ایران در عصر کرونا؛ از دیپلماسی سلامت تا دیپلماسی رسانه­ای»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 2، صص 7-46.
بشیر، حسن (1387)، «رسانه‎ها و معناشناسی بحران»، پژوهش­های ارتباطی، دوره 15، شماره 55، صص 9-29.
بیداله خانی، آرش (1399)، «ساخت‎بندی و افتراق حوزه پولیتیک از پالیسی؛ تایوان و سازوکارهای کنترل و مدیریت بحران پاندمیک بیماری کووید 19»، پژوهش­های راهبردی سیاست، دوره نهم، شماره 33، صص 9-31.
بیکر، پیترسی (1399)، «ویروس کرونا چطور دنیا را تغییر خواهد داد؟» ترجمه عرفان ثابتی در:  WWW.aasoo.org/fa/articles/2762.
خلیلی، محسن (1399الف)، «بازی تاج و تخت کرونا: آموزه­ای برای سیاست‎ورزی ایرانی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال 15، شماره دوم، بهار، صص 73-118.
خلیلی، محسن(1399ب)، «بزنگاه کرونا: وستفالیای نوین بین‌المللی»، مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، شماره 47، صص 1-24.
دایموند، جرد (1399)، آشوب: نقاط عطف برای کشورهای بحران زده، ترجمه اصلان قودجانی، تهران: طرح نو.
رنانی، محسن (1399)، «کرونا و توسعه: کلاس ملی قماربازی»، در سایت:
Http://Renani.net/index.php/texts/notes/797-2020-05-15-10-52-36.
ژیژک، اسلاوی (1398)، «بیل را بکش! ویروس کرونا و ضرورت تجدید حیات کمونیسم»، ترجمه آزاده شعبانی، فصلنامه نقد اقتصاد سیاسی، شماره سیزدهم، صص 73-79.
سریع القلم، محمود (1381)، عقلانیت و آینده توسعه یافتگی ایران، تهران: مرکز پژوهش­های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
سریع القلم، محمود (1399)، «کرونا و توسعه یافتگی: اثرات و پی آمدها»:
Http://irdiplomacy.ir/fa/news/1994224.
شریفی میلانی، هامون (1399)، «تاثیر کرونا بر صنعت نشر کتاب»، در کتاب(مجموعه مقالات)، کرونا و جامعه ایران، سلگی، محمد، مطلبی، داریوش و غلامی پور، اسماعیل،تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، صص 151-165.
عجم اوغلو، دارون، رابینسون، جیمز ای (1394)، چرا کشورها شکست می‌خورند: سرچشمه­های قدرت، فقر و غنای کشورها، ترجمه پویا جبل عاملی و محمد رضا فرهادی پور، چاپ پنجم، تهران: دنیای اقتصاد.
عزیزی، مهدی، آذر، عادل، دهقان نیری، محمود (1399)، «تصمیم گیری مشارکتی در دوران پسا کرونا»، پژوهش­های نوین در تصمیم گیری، دوره 5، شماره2، صص 165-192.
فاضلی، نعمت الله (1399)، «مردم نگاری کرونای ایرانی»، در کتاب(مجموعه مقالات)، کرونا و جامعه ایران، سلگی، محمد، مطلبی، داریوش و غلامی پور، اسماعیل، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، صص 25-43.
فیلیپس، درک (1399)، «دیگر نباید گذاشت نفع شخصی خیر همگانی را نادیده انگارد»، ترجمه افسانه دادگر  در:  WWW.aasoo.org/fa/articles/2863.
قدیری نوفرست، علی و سینایی، وحید (1400)، «بحران کرونا؛ تغییر یا تداوم الگوهای حکمرانی در دولت جمهوری اسلامی ایران»، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره 16، شماره 2، صص7-26.
کلاین، نائومی (1394)، دکترین شوک: ظهور سرمایه داری فاجعه، ترجمه خلیل شهابی و میرمحمود نبوی، تهران: اختران.
محمد شفیعی، محمدرضا و محمد شفیعی، امیرحسین (1394)، «بحران و راهکارهای مدیریتی آن»، دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، ترکیه- استانبول.
منون، شیوشانکار (1399)، «همه‌گیری می‌تواند خدمت کند»، در آرا و نظرات اندیشمندان و صاحبنظران جهانی در خصوص دنیای پساکرونا، مرکز همکاری‎های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری.
موثقی، احمد، کاهه، علیرضا (1394)، «دولت توسعه خواه و زمینه های توسعه در ایران»، فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره 4، صص 967-989.
نای، جوزف (1399)، «ایالات متحده امریکا به یک راهبرد جدید نیاز دارد»، در آرا و نظرات اندیشمندان و صاحبنظران جهانی در خصوص دنیای پساکرونا، مرکز همکاری­های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری.
نصری، فرامرز و تبرزد، محمد سعید (1399)، «تاثیر پاندومی کرونا بر توسعه حکمرانی هوشمند»، حکمرانی متعالی، سال اول، شماره 2، صص 57-76.
نعیمی، علیرضا و معینی، علیرضا (1399)، «بررسی ظرفیت­ها و کارکرد­های رویکرد نوآوری صرفه جویانه در شرایط بحران کرونا و درس آموخته­هایی برای دوران پساکرونا»، سیاست نامه علم و فناوری، دوره 10، شماره 2، صص 41-57.
هراری، یووال نوح(1399)، «جهان پس از ویروس کرونا»، ترجمه عرفان ثابتی، سایت آسو: WWW.aasoo.org/fa/articles/2747.
Capoccia, Giovanni, Kelemen, R.Daniel (2007), “The Study of Critical Junctures: Theory, Narrative, and Counterfactuals in Historical Institutionalism”, World Politics, Volume 59, Number3, pp.341-369.
Green, Duncan (2020), “Covid-19 as a Critical  Juncture- How Will the World Respond?”:
Www.Ethical Trade. Org/ Blog/Covid-19-Critical-Juncture How-Will-World-Respond.
Mirowski,Philip (2013) Never let a Serious Crisis Go to Waste:How Neoliberalism Survived the Financial Meltdown, London:Verso Books.
 Stockton,Frank (2012), The Lady, or the Tiger: And Other Stories, London: Forgotten Books.