صیانت از تمامیت ارضی در برابر تحرکات تجزیه طلبانه با تاکید بر نظام های غیرمتمرکز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور جم، بوشهر، ایران.

2 دانشیار گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران، ایران

چکیده

در کشورهای غیرمتمرکز، همزمان با اعطای خودمختاری وخودمدیریتی به واحدها و حکومتهای محلی به عنوان اساس یک نظام دموکراتیک، به لحاظ تنوع و تکثر قومی، زبانی و فرهنگی امکان شکل گیری تحرکات تجزیه طلبانه هم وجود دارد. ماهیت این تحرکات در هر دو حالت بالقوه و بالفعل موجبات نقض و خدشه بر تمامیت ارضی را به همراه خواهد داشت. درهمین راستا هدف مقاله پیش رو بررسی سازوکارهای صیانت از اصل تمامیت ارضی در برابر تحرکات تجزیه طلبانه در کشورهای غیرمتمرکز به گونه­ای است که همپای حفظ مظاهر خودمختاری واحدها و حکومتهای محلی، تمامیت ارضی هم نقض و دچار خدشه نگردد. سوال اصلی این است که کشورهای واجد چنین نظامی چه سازوکارهایی برای عدم شکل گیری و یا فرونشاندن تحرکات تجزیه طلبانه در نظر گرفته­اند و آیا در تقابل با این تحرکات سازوکارهای اتخاذ شده پاسخگوی صیانت از تمامیت ارضی بوده است؟ در پاسخ نگارنده معتقد است که کشورها سازوکارهای متنوع و مختلفی از اساسی سازی تمامیت ارضی، تصریح به قلمرو سرزمینی، غیرقابل بازنگری بودن آن و نقش تعادلی دادرسان اساسی  تا برخورد فیزیکی از طریق نهادهای نظامی را در نظام حقوقی سیاسی خود تعبیه کرده­اند اما با این حال در مناطقی مثل کریمه اوکراین که تحرکات تجزیه طلبانه به حالت بالفعل و همراه با ادعای اعمال حق تعیین سرنوشت در قالب سیاسی خود ظهور پیدا کرده، این سازوکارها کارآیی گذشته خود را از دست داده، امر سیاسی بر امر حقوقی تفوق پیدا کرده و موجبات نقض تمامیت ارضی را به همراه داشته است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Protection of territorial integrity against separatist movements with emphasis on decentralized systems

نویسندگان [English]

  • Ahmad Etemad 1
  • Hoossin Rahmatollahi 2
1 Faculty member of Payam Noor Jam University, Bushehr, Iran.
2 Associate Professor, Department of Public Law, Farabi Campus, University of Tehran, Iran.
چکیده [English]

In decentralized countries, at the same time as granting autonomy and self-government to local units and governments as the basis of a democratic system, there is a possibility of separatist movements in terms of ethnic, linguistic and cultural diversity. The nature of these movements in both potential and actual cases will lead to violations and damage to territorial integrity. In this regard, the purpose of this article is to study the mechanisms of protection of the principle of territorial integrity against separatist movements in decentralized countries in such a way that along with maintaining the manifestations of autonomy of local units and governments, territorial integrity is not violated. The main question is what mechanisms have the countries with such a system considered to prevent the formation or suppression of separatist movements, and have the mechanisms adopted in response to these movements been responsible for protecting territorial integrity? In response, the author believes that countries have embedded various mechanisms in their legal-political system from the fundamentalization of territorial integrity, specification of territorial territory, its irrevocability and the balanced role of constitutional judges to physical confrontation through military institutions. However, in regions such as Crimea and Ukraine, where separatist movements have emerged in political form with claims of self-determination in political form, these mechanisms have lost their former effectiveness, the political has taken precedence over the legal, and Has led to the violation of territorial integrity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Territorial Integrity
  • Separatist Movements
  • Separatism
  • Decentralized Systems
احمدلو، حـبیب، (1381)، بـررسی رابـطه میزان هویت‌ ملی‌ و هویـت قـومی در بـین جوانـان تبریـز‌، پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد‌، تهران، دانـشکده عـلوم‌ انسانی‌ دانشگاه تربیت مدرس
احمدی، حمید، (1390)، بنیادهای هویت ملی ایرانی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ دوم
اداره کل امورفرهنگی وروابط عمومی مجلس شورای اسلامی، (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: اداره کل امورفرهنگی وروابط عمومی مجلس شورای اسلامی، جلد سوم
اسدزاده، علی، (1398)، مبانی تحدیدحقوق ملت درقانون اساسی؛ مطالعه تطبیقی میان قانون اساسی ایران و فرانسه، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ اول
اسدزاده، علی، (1398)، مبانی تحدیدحقوق ملت درقانون اساسی؛ مطالعه تطبیقی میان قانون اساسی ایران و فرانسه، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ اول
اشتریان، کیومرث و کریمی فرد، حسن، (1395)،  نقد وبررسی عملکرد شوراهای اسلامی شهردرایران، فصلنامه دولت پژوهی، مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، سال 2، شماره 7: 133-95
اشرف، احمد، (1396)، هویت ایرانی از دوران باستان تا پایان پهلوی، ترجمه و تدوین حمید احمدی، تهران: نشر نی، چاپ ششم
بشیریه، حسین، (1380)، تاریخ اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم، لیبرالیسم ومحافظه کاری، تهران: نشرنی، چاپ سوم،
تابش، رضا و محسنی دره­بیدی، جعفر، (1390)، مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران، تهران: مرکزاسناد انقلاب اسلامی، چاپ دوم
حبیب­زاده، توکل و منصوریان، مصطفی، (1395)، تحلیلی بر تغییر قانون اساسی خارج از تشریفات رسمی مصرح درآن، فصلنامه دانش حقوق عمومی، سال 5، شماره 13: 108-89
خوبروی پاک، محمدرضا، (1393)، حقوق مردم وشهروندی: دگرگونی در مفاهیم حقوق عمومی، تهران: نشر و پژوهش شیرازه
سریع القلم، محمود، (1398)، سیاست خارجی ایران، تهران: انتشارات مطالعات استراتژیک
سنجری مقدم، فریبا و ملکی، وحید، (1394)، نیروهای مسلح درنظام حقوقی ایران، تهران: انتشارات مجد، چاپ اول
شفیعی، محمود، (1391)، حاکمیت خداوند ومردم درقانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه حقوق بشر، جلد 7، شماره 2: 80-67
عباسی، بیژن و سهرابلو، علی، (1397)، جایگاه شوراهای محلی در نظام حقوقی ایران: بررسی اصول قانون اساسی و تفاسیر شورای نگهبان، تهران: انتشارات خرسندی
عباسی، بیژن، (1397)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: نشر دادگستر، چاپ اول
عمیدزنجانی، عباسعلی، (1387)، کلیات حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: انتشارات مجد، چاپ سوم
غمامی، سید محمدمهدی و منصوریان، مصطفی، (1394)، تضمین محدودیت‌های اصلاح قانون اساسی با تأمل بر آموزه­ی محدودیت‌های ضمنی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، سال 4، شماره 11: 128-111
قاسمی حیدری، مصطفی.، اژدری، بهناز.، معصومی، مجید، (1399)، استقلال خواهی کردها و راهبرد اسرائیل و آمریکا در تضعیف تمامیت ارضی ایران، مجله مطالعات بین المللی، دوره 17، شماره 1: 115-87
کعبی، آیت الله عباس، (1394)، تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران تحلیل مبانی اصل نهم قانون اساسی، پژوهشکده شورای نگهبان، دفترمطالعات نظام سازی اسلامی، شماره 13940155 تاریخ 30/9/1394
گلنر، ارنست،  (1388)، ناسیونالیسم، ترجمه سیدمحمدعلی تقوی، تهران: نشر مرکز
مائوریتسیو، ویرولی، (1394)، جمهوری خواهی، ترجمه حسن افشار، تهران: نشر مرکز
مجتهدزاده، پیروز، (1380)، امنیت ومسائل سرزمینی در خلیج فارس، جغرافیای سیاسی‌ دریایی‌، تهران‌: وزارت امور خارجه
مجتهدزاده، پیروز، (1390)، امنیت ومسائل سرزمینی در خلیج فارس، جغرافیای سیاسی‌ دریایی‌، تهران‌: وزارت امور خارجه، چاپ سوم
میرترابی، هدیه‌سادات و طیبی، سبحان، (1398)، تعامل تمامیت ارضی با حقوق و آزادی‌های مشروع از منظر ملّی و بین‌المللی. پژوهشهای حقوقی، 18(38): 107-136.
والاس، ربه کا، (1390)، حقوق بین الملل، ترجمه محمدشریف، تهران: انتشارات شهر دانش، چاپ سوم
هاشمی، سیدمحمد، (1392)، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلددوم، تهران: نشر میزان، چاپ بیست و چهارم
هاشمی، سیدمحمد،(1390)، حقوق اساسی وساختارهای سیاسی ، تهران: بنیادحقوقی میزان
هانس، کلسن، (1394)، نظریه محض حقوق ودولت، ترجمه محمدحسین تمدن جهرمی، تهران: انتشارات سمت
هربرت هارت، (1390)، مفهوم قانون، ترجمه محمد راسخ، تهران: نشر نی، چاپ هفتم
یوسفی، علی، (1380) روابط بین قومی و تأثیر آن‌ بر‌ هویت اقوام در ایران، فصلنامه مطالعـات‌ ملی، سال 2، شمارة‌ ٨: 42-13
Banai, A, (2015), Territorial Conflict and Territorial Rights: The Crimean Question Reconsidered. German Law Journal, 16(3), 608-630.
Bogdandy, A.V, (2003), Doctrine of Principles, Max Planck Institute for Comparative Public Law and International Law
Crawford, James, (2006), the creation of states in international law, Oxford University Press
Dally, ivan ,(2015),The indivisibility of the French republic as political theory and constitutional doctrine,European constitutional law review,11
Doyle, O, (2018), The silent constitution of territory. International Journal of Constitutional Law, 16(3), 887-903.
Häberle, P, (2000), The Constitutional State and Its Reform Requirements, Ratio Juris, 13(1): 77-94
Jacobsohn, G. J, (2006), Constitutional identity. The Review of Politics, 68(3), 361-397.
Muir‌, R, (1975), Modern Political Geography, the Macmillan Press‌ LTD‌
Roznai, Yaniv, (2014), Unconstitutional Constitutional Amendments: A Study of the Nature and Limits of Constitutional Amendment Powers, The London School of Economics and Political Science
Wellman, C. H, (2005), A theory of secession. Cambridge University Press.