نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی (مسائل ایران)، دانشکده حقوق، الهیات وعلوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 دانشیار گروه علوم سیاسی وروابط بین‌الملل، دانشکده اقتصاد وعلوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
3 دانشیارگروه علوم سیاسی وروابط بین‌الملل، دانشکده حقوق، الهیات وعلوم سیاسی، واحدعلوم و تحقیقات، دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Trans-boundary waters are strategically and geopolitically significant for the living species, regional ecosystems, and development of countries. Due to population growth and increase in demand for commodities, climate change, global warming, drought, water source scarcity, and water maladministration, trans-boundary waters have become a challenging issue in the foreign policy and relation of the coastal countries. Some issues such as the exploiting, managing, and getting water right of the trans-boundary waters have mostly caused conflict in international politics. The Helmand River has been historically considered a matter of conflict (and sometimes, cooperation) between Iran and Afghanistan. This article seeks to provide a theoretical framework for understanding the elements of conflict-crisis between the two countries in this regard. Our main question revolves around the position of trans-boundary rivers in Iran`s foreign policy focusing on the Helmand River. By a descriptive-analytical method, the following research is trying to propose a model for examining and better understanding the position of Helmand River in Iran`s relation with Afghanistan.
کلیدواژه‌ها [English]
برچر، مایکل (1396)، بحران در سیاست جهان: ظهور و سقوط بحران‌ها، ترجمه میرفردین قریشی، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حافظ نیا، محمدرضا (1383)، «تحلیل کارکردی مرز بین‌المللی، مورد: مرز ایران و افغانستان»، برنامه‌ریزی آمایش فضا، شماره 35، صص 69-78.
حسینی، علی (1397)، «مروری برحوزه آبریز، موسسه مطالعات استراتژیک افغانستان»، مطالعات آب، هرات.
خبرگزاری ایسنا (1396/2/17)، «ایران و افغانستان به اصول همکاری راهبردی دست یافتند»، رجوع شود به: https:// www.isna.ir/news/96021710789
خبرگزاری ایسنا (1400/3/8)، تأکید کابل بر اهمیت نقش ایران در مذاکرات صلح افغانستان، رجوع شود به: https:// www.isna.ir/news/1400030806055
خبرگزاری ایرنا، (1400/1/15)، مدیریت منابع آب و سدسازی مهم‌ترین برنامه اشرف غنی در افغانستان، رجوع شود به: https:// www.irna.ir/news/84283406
دهشیری، محمدرضا (1396)، جزوه درس بحران‌ها دانشکده وزارت امور خارجه.161.
رستمی، فرزاد، نادری، مسعود (1394)، «بحران کم‌آبی و گسست در امنیت ملی»، فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره 5، شماره 15، صص 161-191.
رهامی، روح‌الله (1395)، امنیت انسانی و دولت، رهایی از ترس، رهایی از نیاز در دولت اجتماعی توسعه‌گرا، نشر میزان.
رضایی، محمد داوود، شرودر، جان اف، احمد زی، شیر جان (1396)، «آب‌های فرامرزی افغانستان، دیدگاه حقوق بین‌الملل و نقش آب‌های فرامرزی در توسعه»، مجله مطالعات آب‌های افغانستان، موسسه تحقیقاتی دران، جلد اول، شماره یک.
صادقی، شمس‌الدین، نادری، مسعود (1395)، «تحلیل ابعاد امنیت دولت در ایران قرن 21»، فصلنامه دولت پژوهی، سال دوم، شماره 5، صص 165-202.
سازمان ملل (1396)، رهنمودهای برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک منابع آب، ترجمه حمید پشتوان، انتشارات: وزارت نیرو، کمیته ملی سدهای بزرگ ایران.
سیف‌الدینی، سالار (1396/5/2)، جنگ خاموش آب بین ایران و افغانستان، روزنامه شرق، شماره 2918.
شیخ غفوری، هادی، ببری گنبد، سکینه، دهشیار، حسین (1400)، «تبیین غیرامنیتی سازی روابط ایران و افغانستان»، نشریه مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام، شماره 6، صص 25-49.
شهباز بگیان، محمدرضا، باقری، علی، موسوی شفایی، مسعود (1395)، «تحلیل سازوکارهای منجر به برداشت آب رودخانه هیرمند در افغانستان با تأکید بر پروژه‌های دولت سازی در آن کشور، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال دوازدهم، شماره سوم، صص 168-189.
شیر شهیر، علی (5/10/1395)، بحران مدیریت آب، افغانستان تنها با ایران قرارداد تقسیم آب دارد، رجوع شود به:
https://www.Khabarnama.net/blog/2016/12/25/Afghanistan/water/management
طیب، علیرضا (1392) درآمدی بر بررسی‌های امنیت، انتشارات امیر کبیر.
قوام، عبدالعلی (1384)، «سیاست بین‌الملل و رویکرد زیست‌محیطی »، پژوهش حقوق عمومی، شماره 14، صص 7-19.
قربانی نژاد، ریباز، حافظ نیا، محمد، احمدی پور، زهرا، قوام، عبدالعلی (1393)، «بررسی مفهوم منازعه در نظریه‌های روابط بین‌الملل و ژئوپلیتیک »، فصلنامه راهبرد، سال 23، شماره 70، صص 265-291.
قربانی نژاد، ریباز، فرجی زاده، عبدالرضا (1395)،«تبیین تأثیر عوامل فرهنگی بر تنش و منازعه در خاورمیانه »، فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی، دوره 11، شماره 28، صص 165-189.
Aman, F. (2016), Water Dispute Escalating Between Iran and
Afghanistan, Atlantic Council, South Asia Center.
Ansink, E. (2009), “Game Theoretic Models Of Water Allocation In Transboundary River Basins”, Unpublished PhD Dissertation, Wageningen University.
Adegbonmire, J. (2016), “Conflict Situation and ways To Resolve Conflict”
, Adejumko Adegbonmire.
Angelakis, A, Valipour, M & T. Ahmed, A. (2021),” Water Conflict: From Ancient to Modern Times and in the Future”, Sustainability, Mdi, 13(8) 4237, pp: 1_31.
Afghanistan: (2007/6/12) Local Taliban Defeat Raises Hopes for Dom Project,
https://reliefweb.int/report/afghanistan/afghanistan-local-taliban-defeat-raises-hopes-dam-project
Brecher, M, B.K. Potter, P, Durocher, A. (2008), International Political Earthquakes, University Of Michigan Press.
Brecher, M, Steinberg, B, Janica, J. (1969), “A Framework For Research on Foreign Policy Behavior”, The Journal Of Conflict Resolution, Vol.13, no1,pp: 75_101.
Brecher,M. (2018), A Century Of Crisis and Conflict In The International System, Theory and Evidence, Intellectual Adyssey III. McGill University Montreal, Qc, Canada.
Brecher, M. (1979), “State Behavior in International Crisis: A Model”, The Journalz Conflict Resolution,Vol.23,No.3, pp: 446_48.
Bernauer, T, Bohmelt,T & koubi, V. (2012), “Environmental Changes and Violent Conflict”, Environmental Research Letters, Volume7, Number 1,pp:1_8.
Buzan, B. (1991), People, States and Fear An Agenda a For International Security Studies In Post – Cold War, Publisher: Lynne Riener PUB.
Buzan, B. (1991),“New Pattern Of Global Security In The Twenty-first Century” International Offairs,Vol.67,No.3,pp:431_451.
Buzan, B, Weaver, O, Dewild, J. (1998), “Security A New Frame Work For Analysis, Colorado”: Lynne Rinner Publishers, Publisher: Lynne Riener Inc.
Bernauer, T, Bohmelt, T, Vally, koubi. (2012), “Environmental Changes and violent Conflict”, Environmental Research Letters, Volume7, number 1, pp: 1_9.
Bakker, B. (2007), Water Security: Research Challenges and Opportunity, Policy Forum, Water Management, Vol.337,Issue 6097,pp: 915_944.
Castaribeiro, W. (2014), “Water security and Interstate Conflict and Cooperation”: Document Dana list Geographic, Vol.60/3, pp: 573_596.
Ettehad, E. (2010), “Hydro politics in Hirmand/Helmand International River Basin: Application of Integrated Water Resources Management”, Unpublished MSc Dissertation, University de a soutenance: Swedish University of Agricultural Sciences Uppsala.
Felbab - Brown, V. (2014), Aspiration and Ambivalence: Strategies and Realities of Counter in surgency and State Building IN Afghanistan, Brooking Institution Press.
Homer_ Dixon, T, F. (1994), “Environment Scarcities and violent conflict: Evidence From Case”, International Security, Vol.19, No.19, No.1, pp: 5_40.
Homer-Dixon, T, F. (1999), Environmental, Scarcity and Violence, PRINCETON, Nj: Princeton University Press.
Galtung, J. (1973), Theories Of Conflict: Definition Dimensions, Negations, Formations, University Of Hawaii.
Thakore, D. (2013), “Conflict and Conflict Management”, JOSR Journal of Business a Management, Volume 8, Issue 6, PP: 7_16.
Zartman, W. (2008), Negotiation and Conflict Management: Essays On Theory and Practice (Security and Conflict management), Routledge, Taylor and Francis Group, London and New York.
Zeitoun, M, warner,J. (2006) “Hydro-Hegemony a framework for Analysis of Transboundary Water Conflict”, water policy, Volume, 8, Issue, 5, pp: 435_460.
Zeitoun, M. (2007), “Violation, Opportunities and Power Along the Jordan River: Security Studies Theory Applied TO Water Conflict”, Water Resources in the Middle East, Volume 6, Issue 3, pp: 213_223.
Zeitoun, M. (2008), “Transboundary Water Interaction I: Reconsidering Conflict and Cooperation”, International Environmental Agreements, Volume 8, Issue4, pp: 213_223.
Wegerich,K. (2008), “Hydro-Hegemony In The Amudarya Basin”, Water PolicIy, Volume 10, Issue s2, pp: 71_88.
Wolf, A. (2007), “Shared Water: Conflict and Cooperation”, Annual Review of Environment and Resources, Volume 32 (1), pp: 241_269.
Yildiz, D. (2015),” Afghanistan Transboundary Rivers and Regional Security”,
World Scientific News,Wsn 16, pp: 40_52.
)